در مواقعی که آسیب میوکارد غیر قابل برگشت باشد جراحان از پیوند قلب استفاده می نمایند. جهت مهار سیستم ایمنی بدن که باعث دفع پیوند می شود از داروی سیکلوسپورین A استفاده می شود.

عمل پیوند قلب در افرادی که دچار بیماری سیستمیک شدید مثل دیابت نیستند و زیر 50 سال می باشند انجام می گیرد . فرد اهدا کننده نیز باید دچار مرگ مغزی و دارای قلب سالم و شرایط پیوند و رضایت کامل خانواده را داشته باشد .

انواع اعمال جراحی پیوند قلب:

1) Orthotropic cardiac Transplantation

2 Heterotrophic cardiac Transplantation (

در روش ارتوتروپیک با استفاده از انسزیون مید استرنال قلب قبلی را برداشته و قلب جدید را جایگزین می نمایند. قلب جدید روی دیواره خلفی دهلیزهای قلب قبلی قرار گرفته ، و در نتیجه دو گره سینوسی دارد که در ECG دو موج  P  ثبت می شود.

قلب دوم بدون عصب است ولی قسمتی از قلبی که مانده است دارای عصب بوده، پس در هنگام فعالیت و اضطراب قلب اول که توسط اعصاب سمپاتیک اینروه می شود، فعالیتش افزایش پیدا می کنند.

در روش هتروتروپیک  قلب بیمار را نگه می دارند و قلب دوم را کنار آن در فضای پلورال راست قرار می دهند و آن را به قلب بیمار وصل می نمایند هر دو قلب فعال است ولی output قلب دوم بیشتر است.

قلب دوم به دلیل مستقل بودن از قلب اول و نیز وجود دو گره سینوسی، در ECG دو کمپلکس جداگانه P.Q.R ثبت می شود. این نوع جراحی عوارض ریوی شدید تری دارد چون روی ریه راست قرار می گیرد. اما بهتر از روش اول است چون در صورت پس زدن قلب جدید حداقل قلب اول وجود دارد ، بتواند تا یافتن قلب جدید به کار خود ادامه دهد.

اگر پیوند 3-2 هفته پس نزند موفقیت آمیز بوده است.

عوارض پیوند:

 1– Rejection : دفع عضو پیوندی

اولین علامت بالینی آن خستگی است که به دو علت ممکن است پیش آید.

• دفع قلب که باید فیزیوتراپی قطع شود.
• حالت روانی و افسردگی که باید با تشویق به ورزش رفع گردد.

2– آریتمی قلبی، تب و افزایش فشار خون و درد شدید

3– عفونت (عفونت های تنفسی + تنگی نفس) که مهمترین عامل مرگ و میر است.

در کلیه بیماران قلبی حداقل تا دو ماه از تمرینات Static استفاده نمی نمائیم و از فرد می خواهیم جهت جلوگیری از آن از 1 تا 15 بشمارد.

فیزیوتراپی  قبل از عمل:

1. آموزش تنفس عمیق و Expansion نواحی مختلف ریه
2. سرفه و huffing  همراه با ساپورت انسزیون
3. ارزیابی ادم، درد و ROM و قدرت عضلات و پوسچر و …

فیزیوتراپی  بعد از عمل جراحی:

روز عمل:

بیمار در ICU ایزوله بستری می شود و فیزیوتراپیست از وسایل استریل استفاده می نماید تا از هر گونه انتقال میگروارگانسیم ها که موجب پس زدن قلب می شود جلوگیری نماید.

شروع فیزیوتراپی  بعد از برداشتن لوله اندوتراکنال یا 8 تا6 ساعت بعد از عمل شروع می شود.

بیمار در وضعیت half lying قرار می گیرد

تنفس عمیق بعلاوه Vibration در قسمت انتهایی دم به باز شدن ریه راست کمک می کند.

سرفه آرام یا huffing از بیمار خواسته می شود

فیزیوتراپی  روز اول بعد از عمل:

موارد فوق بعلاوه ورزش های اندام تحتانی 3 تا2 بار در روز و در هر بار 5-3 مرتبهصورت می گیرد.

فیزیوتراپی  روز دوم بعد از عمل:

برنامه روز اول بعلاوه نشستن و بلند شدن کنار تخت (3-2 بار) و حرکت اندام فوقانی و تحتانی( 3 بار ) راه رفتن لبه تخت ، استفاده از دوچرخه ثابت بمدت 1 دقیقه با سرعت 35 دور که هر روز 1 دقیقه افزایش می یابد.

 در قلب طبیعی ضربان قلب بعد از یک دقیقه افزایش می یابد ولی در قلب بدون عصب حدود 5 دقیقه طول می کشد.

فیزیوتراپی  روز سوم بعد از عمل:

تمرینات قبلی بعلاوه دامنه حرکات  اسکاپولاو شانه حرکات هیپ و در حالت ایستاده .

روز پنجم تا هفتم بعد از عمل:

تمرینات و تشویق به راه رفتن بیشتر بعلاوه فعالیت های ورزشی

روز هفتم بالا رفتن از پله شروع می شود.و ورزشهای ROM و تقویت عضلات به صورت active صورت می گیرد.

تمرینات بعد از این مدت در سه مرحله انجام می شود.

1– مرحله Warm up: HR از مرحله استراحت به 130 – 110 می رسد (5-3 دقیقه)

2– مرحله دوم:   در Peak ماندن ضربان قلب بمدت 30-20 دقیقه

3– مرحله Cool down: 5-3 دقیقه طول می کشد که از حالت Peak به Rest برسد.

پس از ترخیص هر دو هفته یک بار جهت Follow up به پزشک مراجعه نماید.

حمله قلبی: Cardiac arrest

ایست قلبی در اثر عامل خود بخودی ایجاد می شود ولی برگشت ناپذیر نیست.

علائم:

1. کولاپس ریوی
2. آپنه و توقف تنفسی
3. اغما
4. از بین رفتن نبض
5. گشاد شدگی مردمک چشم
6. از بین رفتن رفلکس نور مردمک

عملیات احیا حتماً بایستی سریعاً صورت گیرد چون در ظرف 4 دقیقه مرگ مغزی رخ خواهد داد . بهتر است تا 2 دقیقه اول احیا شود تا عوارض کمتری داشته باشد.

هر گونه کپی برداری با ذکر نام و منبع الودکتر مجاز می باشد

آنچه باید درباره عمل پیوند قلب کودکان بدانید