آلزایمر چیست؟
بیماری آلزایمر یک بیماری تحلیل برنده و پیش رونده سیستم عصبی مرکزی انسان است که باعث زوال قوای عقلانی می شود.
منشاء این بیماری دقیقا معلوم نیست و علاجی هم برای آن فعلاً در دسترس نیست.
تغییرات متعددی در مغز بیمار رخ می دهد که باعث کوچک شدن مغز و نیز از بین رفتن سلول های مغزی می شود و به جای آنها اشکال خاصی به نام “پلاکهای پیری” در مغز به وجود می آید.
علامت دیگر بیماری وجود کلافه های ظریف مارپیچی شکل در سلول های مغزی است، که در نهایت سلول های سالم را از بین می برد.
در چه صورتی باید نگران اختلال حافظه باشیم؟
باید به روند بیماری دقت کرد که این کاری تخصصی است و پزشک باید آن را بسنجد. مثال می زنم:ممکن است 2تا3سال باشد که فرد اختلال حواس دارد، اما جدیدا روند آن تعییر کرده باشد. به طور مثال امروز ناهار قورمه سبزی خورده ولی یادش می رود یا فرزندش دیروز به منزل آنها آمده ولی فردا گلایه مند است که او چرا نمی آید به ما سر بزند. ولی این اختلال حافظه که برشمردیم ممکن است پیش رونده نباشد. گاهی اوقات سالمند اسم برخی افراد را فراموش می کند یا نمازش را قاطی می کند. می بینید که تشخیص اینکه این علائم شروع آلزایمر است یا نه، به عهده پزشک است. چون ممکن است اختلال حافظه به دلایل دیگری بروز کند، همه باید بررسی شوند.
تشخیص آلزایمر به کمک هوش مصنوعی
محققان موفق به توسعه یک سیستم هوش مصنوعی شدند که توانایی تشخیص بیماریهای عصبی دژنراتیو را دارد.
محققان برای انجام این کار اطلاعات 67 نمونه اسکن ام-آر-آی مربوط به 38 بیمار مبتلا به آلزایمر و همچنین 29 فرد سالم را در اختیار هوش مصنوعی قرار دادند. پس از آن نمونههای اسکن به بخشهای کوچکتری تقسیم شدند و هوش مصنوعی با استفاده از آنها ارتباط عصبی موجود بین آنها را تحلیل کرد. محققان پس از انجام این مراحل هوش مصنوعی خود را با اسکن مغز 148 فرد آزمایش کردند که در بین آنها 48 نفر مبتلا به آلزایمر و 48 نفر دیگر مبتلا به اختلالات شناختی بودند که بعدها منجر به آلزایمر میشد.
در این آزمایش هوش مصنوعی موفق شد 86 درصد بیماران مبتلا به آلزایمر و 84 درصد افراد مبتلا به اختلالات شناختی را تشخیص دهد. هنوز زمان زیادی برای آمادگی کامل این سیستم وجود دارد زیرا تعداد اسکنهای محدودی برای آزمایش آن مورد استفاده قرار گرفته اما با توجه به نتایج آزمایشهایی که تاکنون صورت گرفته میتوان به آینده این سیستم امیدوار بود.
بیماریهای عصبی دژنراتیو سبب از دست رفتن حافظه و عملکرد شناختی میشود و محققان با استفاده از این روش جدید میتوانند تقریبا 10 سال زودتر از پزشکانی که از روی علائم این بیماری را تشخیص میدهند، آن را شناسایی کنند.
این سیستم هوش مصنوعی با استفاده از اسکن ام.آر.آی میتواند علائم این بیماری را با شناسایی تغییرات در نحوه اتصال نواحی مغز و با 84 درصد دقت تشخیص دهند.
متاسفانه نمونههای اسکن شده برای ساخت الگوریتم کم بودند اما محققان امیدوارند با استفاده از تعداد اسکنهای بیشتر به الگوی تشخیصی غیر تهاجمی با درجه دقت و صحت بالاتر دست یایند.
گفتنی است الگوریتم کامپیوتری تعریف شده با تجزیه و تحلیل اتصال بین عصبها در ام آر آی قدرت تشخیصی پیدا می کند.
امروزه با استفاده از آنالیز مایع مغزی نخاعی و اسکن مغزی با استفاده از ردیابهای رادیواکتیو میتوان دریافت که مغز تا چه حد با پلاکها و لایهها پوشیده شده و تقریبا وقوع آلزایمر را 10 سال قبل پیشبینی کرد.
بر اساس تحقیقات پژوهشگران دانشگاه «باری» در ایتالیا، هوش مصنوعی قادر است احتمال بروز آلزایمر در افراد را تا 10 سال پیش از شروع علائم بیماری با دقت بالایی شناسایی کند.