آنچه باید از سرطان روده بزرگ بدانید

از سرطان کولون یا روده بزرگ چه می دانید؟

کولون یا روده بزرگ بخشی از دستگاه گوارشی بدن می باشد. روده باریک حدود 6 متر طول دارد و بین معده و روده بزرگ قرار گرفته است. عملکرد اصلی روده باریک، هضم و جذب مواد غذایی می باشد و از انتهای معده شروع شده و به روده بزرگ ختم می شود و سپس روده بزرگ نیز از آنجا تا محل مقعد ادامه می یابد.سرطان روده بزرگ یا چنگار روده بزرگ یا سرطان کولون گونه ای سرطان است که در آن سلول های سرطانی در درون بافت روده شروع به تکثیر می کنند .

سرطان روده بزرگ و راست روده اغلب به صورت چند پولیپ، یعنی توده های خوش خیم بر روی سطح داخلی راست روده، آغاز می شود.

نشانه ها و علایم سرطان روده بزرگ یا کولون

تغییر در اجابت مزاج، شامل اسهال، یبوست و یا درجه غلظت و ثبات مدفوع شود.

خونریزی مقعد و یا وجود خون در مدفوع.

مشکلات مزمن شکمی همچون انقباض ماهیچه های شکم، درد شکم و یا باد معده.

احساس اینکه مدفوعتان کاملا تخلیه نشده است.

خستگی و یا ضعف.

کاهش وزن غیرقابل توضیح.

مدفوع باریک

درد هنگام اجابت مزاج

کم خونی یا فقر آهن

خیلی از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ در ابتدای ابتلا به این بیماری هیچ یک از این علایم و نشانه‌های سرطان روده بزرگ را تجربه نمی‌کنند. وقتی علایم ظاهر شود، بسته به اندازه تومور و مکان آن متفاوت هستند.

اگر شما هریک از علایم سرطان روده بزرگ همچون خون در مدفوع، یا تغییرات طولانی مدت در اجابت مزاج و غیره خود دیدید، باید به پزشک مراجعه نمایید.

نقش بیماری های دیگر در ابتلا به سرطان کولون یا سرطان روده بزرگ چیست؟

معمولا قبل از اینکه علائم سرطان به وجود بیایند ابتلا به پولیپ «POLYP» (برجستگی مخاطی در دستگاه گوارش) مطرح است و حدود 80 درصد سرطان های روده به دلیل پولیپ به وجود می آید. حدود 30 درصد افراد زیر 50 سال در روده خود پولیپ دارند و حدود 40 تا 50 درصد، پولیپ ها تبدیل به سرطان نمی شوند و تنها یک درصد از آن ها می توانند تبدیل به سرطان شوند. ابتلا به سرطان به غیر از پولیپ می تواند به دلایل ناشناخته نیز به وجود بیاید و سلول ها بدون علت مشخص، شروع به تکثیر کنند.

یکی دیگر از دلایلی که می تواند در سرطان روده بزرگ نقش داشته باشد، ابتلا به برخی از بیماری هاست به طوری که برخی از افراد مبتلا به بیماری های التهابی روده مثل کرون و کولیت اولسروز، ممکن است به سرطان روده بزرگ مبتلا شوند. گاهی سرطان مستقیما روی سطح سلول های روده بزرگ ایجاد می شود و دلیل به وجود آمدن آن وابسته به عامل دیگری نیست. ژنتیک هم می تواند تا حدود کمی در ابتلا به این نوع سرطان نقش داشته باشد.

پیشگیری از ابتلا به سرطان کولون یا روده بزرگ

دکتر برای پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ به مردم توصیه می کند.باید سالی یکبار با پزشک متخصص گوارش یا داخلی ملاقات داشته باشند. او از خوردن سیر در غذا، نوشیدن شیر و کلسیم و استفاده کمتر از گوشت قرمز به عنوان راه‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری نام می‌برد و بر داشتن تحرک و ورزش در طول روز نیز تاکید می‌کند.

تشخیص سرطان کولون یا روده بزرگ

پیشرفت سرطان روده بسیار کند است و به ‌تدریج پولیپ‌ها بدخیم می‌شود. از ایجاد پولیپ تا تبدیل شدن به یک پولیپ بدخیم 10 سال طول می‌کشد و برداشتن آن 90 درصد سرطان را به تأخیر می‌اندازد.

رشد سرطان روده ممکن است سال‌ها به طول بینجامد و تشخیص به موقع آن، شانس بهبودی را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. بنابراین، انجام تست‌های دوره‌ای که در متن زیر آمده اند، در افرادی که در گروه خطر قرار دارند توصیه می‌شود.

– آزمایش دیجیتال کولون ‏‎(DRE)‎‏‏ :

تنها تومورهای بزرگ و قابل لمس را آشکار می‌کند.

–لخته خون

 آزمایش وجود لخته خون در مدفوع با یک پروب نوری (سیگموئیدوسکوپ) که از انتهای روده بزرگ وارد شده، هر گونه پولیپ یا موارد غیرعادی را شناسایی می‌کند.

– آزمایش خون ‏:

وجود برخی از انواع خاص  پروتئین‌ها در خون بیمار، علامت تومور است.

– پروکتوسکوپی :

در این روش از طریق دستگاه‌های خاصی به صورت مستقیم داخل راست روده و قسمت‌های تحتانی روده بزرگ مورد مشاهده قرار می‌گیرد. از طریق این روش نیمی از سرطان ها، قابل تشخیص هستند. در این روش ممکن است بیمار احساس فشار کند، اما دردی را احساس نخواهد کرد.

– کولونوسکوپی :

از طریق این روش نیز با ابزارهای خاصی، مشاهده کلی روده بزرگ و راست روده ممکن می‌شود. در این حالت نیز فرد دردی را احساس نخواهد کرد.

– بیوپسی :

در صورت وجود هر گونه توده در طول این قسمت‌ها نیاز است که بخشی از توده برداشته شود تا در زیر میکروسکوپ از نظر وجود بافت یا سلول های سرطانی مورد بررسی قرار گیرد.

– مشاوره ژنتیک ‏:

تست و مشاوره ژنتیک در خانواده‌هایی که به‌صورت وراثتی احتمال ابتلا به مواردی از سرطان کولون نظیر سرطان روده غیرپولیپی  ‏‎(HNPCC)‎‏ یا پولیپ غده‌ای خانوادگی ‏‎(FAP)‎‏  را دارند، پیشنهاد می‌شود.

معمول ترین شیوه های درمان سرطان روده‌ی بزرگ یا کولون:

جراحی-

در جراحی پزشک بخشی از تومر یا پولیپ را برمی‌دارد و یا اگر بیماری پیشرفته باشد مجبور به برداشتن کل کولون درگیر سرطان می‌شود.

شیمی درمانی-

در این درمان از دارو برای نابود کردن سلول های سرطانی استفاده می‌شود. شیمی درمانی معمولا پس از جراحی استفاده می‌شود.

پرتو درمانی (رادیو تراپی)-

از این روش برای کشتن سلول‌های سرطانی پس از جراحی و یا کوچک کردن تومور های کوچک قبل از جراحی استفاده می‌شود.