بهترین روش پیشگیری از بارداری بعد از زایمان

چه مدت بعد از زایمان می توان رابطه زناشویی داشت؟

نمی‌توان برای شروع روابط زناشویی زوجین پس از زایمان تاریخ یا زمان دقیقی مشخص نمود. خانم‌ها تا زمانی که خونریزی دارند, چه پس از زایمان طبیعی و چه زایمان به روش سزارین، نباید تماس جنسی انجام شود و چون دستگاه تناسلی زن بعد از زایمان حدود 6 هفته زمان می‌برد تا به حالت عادی برگردد, بهتر است تا 6 هفته پس از زایمان روابط زناشویی برقرار نشود.  البته در زایمان به روش طبیعی، به علت تغییراتی که در مجرای تناسلی زن ایجاد شده، بهتراست روابط زناشویی کمی دیرتر شروع شود. البته ممکن است زن با شروع مقاربت دردهایی در ناحیه تناسلی احساس کند یا به دلیل خشکی مخاط مجرای تناسلی حین روابط زناشویی احساس درد کند. در این حالت استفاده از ژل‌های لیز و لغزنده کننده مجرا و نیز تغییر وضعیت هنگام نزدیکی می‌تواند موثر باشد.

بعد از زایمان باردار می شوید؟

خونریزی مادر در هفته‌های اول پس از زایمان بدون تخمک گذاری بوده و به عنوان قاعدگی محسوب نمی‌شود اما در صورتی که شیردهی کامل نباشد پیشگیری از بارداری باید از هفته سوم پس از زایمان آغاز شود. در صورتی که نوزاد به طور کامل فقط از شیر مادر تغذیه کند تا ماه سوم پس از زایمان نیازی به استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری ندارد. شیردهی کامل در صورتی قابل قبول است که نوزاد به خوبی و با شدت پستان مادر را بمکد و شیردهی در شب نیز حداقل سه تا چهار نوبت انجام شود. خون ریزی مادر در هفته های اول پس از زایمان بدون تخمک گذاری بوده و به عنوان قاعدگی محسوب نمی شود ولی در صورتی که شیردهی کامل نباشد پیشگیری از بارداری باید از هفته سوم پس از زایمان آغاز شود.

انواع روش های جلوگیری از بارداری

روش‌های جلوگیری از بارداری به روش‌های هورمونی و غیرهورمونی تقسیم می‌شوند. از روش‌های هورمونی می‌توان به انواع قرص‌های ضدبارداری اشاره کرد که در دنیا شایع‌ترین روش جلوگیری به شمار می‌روند به‌طوری که حدود 60 درصد از خانم‌های متاهل در کل دنیا از این روش استفاده می‌کنند. این قرص‌ها دارای 2 قسمت استروژن و پروژسترون هستند. قسمت استروژنی آنها معمولا به طور ثابت گروه «اتینیل استرادیول» است و قسمت پروژسترونی‌شان متغیر است و قرص‌ها براساس آن به انواع و اقسام LD و HD تقسیم می‌شوند. برخی قرص‌ها نیز خواص ضد هورمون مردانه دارند از جمله «دیان» و «سیپروترون کامپاند» که شامل بخش پروژسترونی به نام «سیپروترون استات» هستند. قرص‌های جدیدتر از جمله یاسمین و یاز نیز دارای اثرات ضدهورمون مردانه هستند و کمتر از قرص‌های معمولی باعث احتباس آب و ورم می‌شوند حتی گاهی اوقات باعث کاهش وزن مختصر هم می‌شوند.

کدام روش بهتر است؟

نمی‌توان از یک روش به عنوان بهترین روش جلوگیری از بارداری پس از زایمان نام برد ولی معمولا خانم هایی که زایمان می‌کنند تا شش ماه اول می‌توانند از روش‌های جلوگیری مثل IUD و قرص‌های پروژسترونی استفاده کنند، ولی قرص‌های ترکیبی و قرص‌هایی که رایج هستند, به دلیل داشتن هورمون‌ استروژن که باعث کاهش کیفیت و کمیت شیر می‌شود، توصیه نمی شوند. یکی از بهترین روش ها «مینی پیل» (قرص پروژسترونی) است که حتماً باید سر ساعت مصرف شوند و اگر حتی در مصرف آن 3 ساعت تاخیر داشته باشد, باید همراه آن از روش دیگری نیز برای جلو‌گیری از بارداری استفاده شود. گذاشتن آی‌یودی هم اگر خانمی‌عفونت نداشته باشد بعد از 6 هفته مشکلی ایجاد نمی‌کند.

این روش قابل اعتماد است

IUD وسیله کوچکی از جنس پلاستیک است که گاه در بدنه آن مس یا هورمون به کار رفته است. این وسیله روشی مطمئن، موثر و طولانی مدت برای پیشگیری از بارداری است. IUD معمولاً برای خانم هایی پیشنهاد می شود که تمایلی به استفاده از روش‌های هورمونی ندارند یا به دلیل بیماری در استفاده از روش‌های دیگر پیشگیری از بارداری مشکل دارند یا برای خانم‌های شیرده و یا خانم‌هایی که ترجیح می‌دهند روشی انتخاب کنند که نیاز به مصرف روزانه یا استفاده از آن در هر بار نزدیکی نداشته باشد. به طور کلی برای خانم‌هایی که حداقل یکبار زایمان کرده و به یک روش موثر و مناسب احتیاج دارند، مفید است. زمان مناسب گذاشتن IUD، در روزهای دوم تا پنجم قاعدگی یا شش هفته پس از زایمان است. در ضمن خانم ها باید در اولین ماه پس از گذاشتن IUD از روش‌های پیشگیری دیگری نیز به طور همزمان استفاده کند. برای کنترل و معاینه باید یک ماه بعد، 3 ماه بعد و پس از آن سالی یکبار به پزشک یا مراکز بهداشتی مراجعه نمود. نکته مهم دیگر آن است که تعویض IUD پس از پایان مدت زمان اثر آن ضروری است.

اگر می خواهید قرص مصرف کنید

قرص مینی پیل را می توان بلافاصله پس از تولد نوزاد آغاز کرد و هیچ تاثیر سوئی بر شیردهی ندارد، مصرف این قرص ها در زنانی که خون ریزی ماهیانه آنها شدید است یا سندروم پیش از قاعدگی در آنها آزار دهنده است، ورزشکاران، کسانی که اختلالات خون ریزی دارند، مبتلایان به آندومتریوز یا سردردهای میگرنی، می توانند مصرف قرص را به صورت مداوم در 84 روز ادامه دهند و پس از قاعدگی مجددا قرص را مصرف کنند، در این افراد قاعدگی 4 نوبت در سال ایجاد می شود.