سرطان مغز یا تومورمغز چیست
تومورهای مغزی خطرناکند، چه خوش خیم باشند چه بدخیم سرطان مغز هم مانند بسیاری از تومورهای دیگر میتواند خوش خیم (کم شدت و متمرکز) و یا به شدت سرطانی و بدخیم باشد و به بافت های مجاورش حمله کند. البته، سرطان های مغز، حتی خوش خیم شان هم میتوانند خطرناک باشند، چرا که تومورها میتوانند عملکردهای مغزی را تنها به علت دربرگرفتن بافت های مجاور (بینایی، شنوایی، حافظه و…)، مختل کنند.
انواع سرطان مغز یا تومورمغز
دو نوع سرطان مغز وجود دارد:
یکی سرطان اولیه مغز که از خود سلول های مغز شروع می شود.دیگری، سرطان متاستاتیک مغز که در نقطه ای دیگری از بدن مثل ریه شروع شده و به مغز می رسد.تومورهای مغزی می توانند خوش خیم و بدون سلول های سرطانی باشند و یا بدخیم و با سلول های سرطانی باشند.اگر این تومورها (چه بدخیم و چه خوش خیم) زیاد بزرگ شوند، منجر به افزایش فشار داخل جمجمه و یا آسیب عروقی و یا مانع جریان مایع مغزی نخاعی می شوند.
نشانهها و علائم سرطان مغز یا تومورمغز
اگرچه نشانههای هشداردهنده اولیه سرطان مغز انگشتشمار است، اما از نشانهها و علائم شایع سرطان مغز یک یا چند مورد از موارد زیر را دربرمیگیرد:
دشواری در راه رفتن و یا سرگیجه/ دوران سر
صرع
ضعف عضلانی برای مثال در پا و دست
سر درد مداوم و یا شدید
دیگر علائم رایج سرطان مغز عبارت است از:
حالت تهوع
استفراغ
دوبینی
تغییر در سطح هوشیاری
خواب آلودگی
کاهش توانایی ذهنی و یا گیجی
اختلالهای حافظه
تغییر در گفتار و اختلالهای گفتاری مانند دشواری در تکلم، اختلال صدا یا ناتوانی در صحبت کردن
تغییرات شخصیتی
توهم
ضعف یک طرف بدن
مشکلات هماهنگی
خستگی مزمن
سوزن سوزن شدن، بیحسی یا خواب رفتن دست و پا و یا کاهش حس لامسه
البته برخی از افراد دچار این علائم به سرطان مغز مبتلا نیستند و صرف وجود یک یا چند مورد از این علائم بیانگر ابتلا به سرطان مغز نیست.
عللسرطان مغز یا تومورمغز
هیچ کس علت دقیق سرطان مغز را نمی داند.
در برخی خانواده ها، سابقه ابتلا به سرطان مغز وجود دارد، اما هنوز وراثت به عنوان علت این سرطان شناخته نشده است.
برخی پزشکان، عفونت های ویروسی مثل ویروس ایدز را علت سرطان مغز می دانند، اما هنوز این مسئله هم ثابت نشده است.
برخی، آسپارتام (یک شیرین کننده مصنوعی) را علت این سرطان می دانند، اما FDA (ادره غذا و داروی آمریکا) با این نظر مخالف است.
در مورد این سرطان، هیچ مدرکی دال بر مسری بودن آن، ایجاد آن در اثر ضربه به سر و یا استفاده از موبایل ثابت نشده است.
پرتو یونیزهکننده : پرتو یونیزهکنندهای که از اشعههای ایکس در دوزهای بالا (از قبیل پرتودرمانی با یک دستگاه بزرگ که پرتوهایی به ناحیه سر میدهد) و دیگر منابع ساطع میشود میتواند باعث صدمه به سلولها شده منجر به ایجاد یک تومور شود. افرادی که در معرض پرتوهای یونیزه کننده قرار میگیرند، خطر ابتلای آنها به تومور مغزی، از قبیل مننژیم و گلیوم، بیشتر است.
تشخیص سرطان مغز یا تومورمغز
– بررسی وضعیت سلامتی فرد و معاینه بدنی او بسیار مهم است.
– یکی از آزمایشاتی که نشاندهنده سرطان مغز است، سی تی اسکن است. این آزمایش شبیه اشعه ایکس می باشد و دردناک نیست. در برخی مواقع، این آزمایش نیاز به تزریق ماده ای در رگ دارد تا تصویر بهتری از ساختار مغز را نشان دهد.
– یکی دیگر از آزمایشات، ام آر آی (MRI) می باشد. مشاهده ساختار مغز در MRI بهتر از سی تی اسکن می باشد.
– بیوپسی (نمونه بردای از بافت مغز)
– شمارش تعداد گلبول های سفید خون
– بررسی مایع مغزی نخاعی
– بررسی فشار داخل جمجمه
درمان سرطان مغز یا تومورمغز
انواع درمان های تومورهای مغز عبارتند از :
جراحی:
در هنگام جراحی، جراح تلاش می کند تا جایی که امکان بیشترین مقدار از تومور را بردارد. معمولاً جراحی، تومورهای مغزی را معالجه نمی کند ولی می تواند به کاهش علائم و افزایش طول عمر کمک کند. از سویی دیگر، جراحی، خود می تواند باعث علائم و مشکلاتی شود که در نتیجۀ آسیب به بخش های سالم مغز حین جراحی به وجود آمده اند.
رادیوتراپی (پرتودرمانی):
پرتو های یونیزان سلول های سرطانی را می کشد. بیمار می تواند بعد از جراحی یا اگر نمی تواند جراحی کند این درمان را دریافت کند.
شیمی درمانی:
شیمی درمانی به استفاده از گروهی از داروها که سلول های سرطانی را می کشند گفته می شود. ممکن است بیماران برای جلوگیری از رشد، گسترش یا عود سزطان، حین یا بعد از پرتودرمانی تحت این درمان قرار بگیرند.بیماران مبتلا به سرطان های مغزی برای علائمی که دچار هستند هم درمان هایی دریافت می کنند. مثلاً برای کنترل تشنج تحت درمان های دارویی قرار می گیرند.