قرص متوکلوپرامید برای چیست؟
قرص متوکلوپرامید برای جلوگیری از تهوع استفاده میشود. متوکلوپرامید به دلیل اثرات پروکینتیک و ضد تهوع مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو محرک قسمت های فوقانی دستگاه گوارش است بدون اینکه بر ترشح معده، صفرا و پانکراس موثر باشد. متوکلوپرامید باعث افزایش سرعت تخلیه معده می شود. قرص متوکلوپرامید برای درمان سکسکه هم بکار می رود.
طریقه مصرف متوکلوپرامید
شکل خوراکی دارو 3 تا 4 بار در شبانه روز و در فواصل زمانی منظم تجویز می شود. هرچند بر اساس نوع بیماری شما، پزشک ممکن است مقدار متفاوتی از دارو را تجویز کند. دستورات روی بسته دارو را به دقت مطالعه کنید و آن را دقیقا مطابق دستور پزشک خود مصرف و از تغییر خودسرانه دوز دارو جدا پرهیز کنید.
موارد منع مصرف
متوکلوپرامید نباید در بیماران دچار صرع، خونریزی دستگاه گوارش، انسداد روده، پارگی روده یا معده و فئوکروموسیتوما (نوعی تومور غده فوق کلیوی) استفاده شود.
اصولا قرص و قطره حدود نیم ساعت قبل از غذا تجویز می شوند.
تهوع و استفراغ پس از جراحی:
بزرگسالان:10 تا 20 میلی گرم عضلانی در پایان جراحی که در صورت لزوم هر 4 تا 6 ساعت تکرار می شود.
تنظیم دوز در نارسایی کلیه:چنانچه کلیرانس کراتینین کمتر از ml/min 40 باشد، دوز شروع دارو 50% دوزاژ معمول دارو می باشد و در صورت تحمل دوز دارو تنظیم می شود.
ویژگیها و اثرات:
متوکلوپرامید به دلیل اثرات پروکینتیک و ضد تهوع مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو محرک قسمت های فوقانی دستگاه گوارش است بدون اینکه بر ترشح معده، صفرا و پانکراس موثر باشد. متوکلوپرامید باعث افزایش سرعت تخلیه معده می شود. توان استراحت اسفنکتر مری – معدی را افزایش می دهد و باعث شل شدن اسفنکتر پیلور می گردد. این دارو دارای اثرات تحریک پاراسمپاتیک همراه با مهار گیرنده های دوپامینی (موجود در مرکز تهوع CTZ ) است، ضمن این که ممکن است مهار کننده گیرنده های سروتونینی (HT3) نیز باشد. در ضمن قسمت اعظم اثرات پروکینتیک آن را به تحریک گیرنده های (5- HT4)نسبت می دهند.
فارماکوکینتیک:
متوکلوپرامید به خوبی از دستگاه گوارش جذب می شود. شروع اثر آن در مصرف وریدی 1 تا 3 دقیقه، در مصرف عضلانی 10 تا 15 دقیقه و در مصرف خوراکی 30 تا 60 دقیقه می باشد. فراهمی زیستی آن در مصرف خوراکی، تقریباٌ 80 درصد است و حجم توزیع آن در بدن بالاست.
85 درصد آن از طریق ادرار دفع می گردد. نیمه عمر آن در افراد با عملکرد کلیوی طبیعی 5 تا 6 ساعت است. میزان اتصال آن به پروتئین های پلاسما کم است.
مصرف برحسب اندیکاسیون:
ریفلاکس معده به مری
درمان استفراغ ناشی از شیمی درمانی
گاستروپارزی دیابتی
جلوگیری از استفراغ های بعد از عمل
تسهیل انتوباسیون روده کوچک
کمک به تخلیه معده در پرتودرمانی
مصارف جانبی :در سکسکه مقاوم همراه باکلرپرومازین، در القای شیردهی، میگرن، افت وضفیتی فشارخون، متوقف کردن خون ریزی از واریس مری
پیش از مصرف متوکلوپرامید :
در افراد زیر 20 سال و بالای 65 سال متوکلوپرامید باید با احتیاط بیشتری مصرف شود . چون در این سنین احتمال بروز عوارض ناخواسته بیشتر می باشد .
در صورت بارداری ،اقدام به بارداری یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت سابقه حساسیت دارویی ( خصوصا به آنتی بیوتیک هایی مانند سیپرو فلوکساسین لووفلوکساسین افلوکساسین ،داروهای آرام بخش و داروهای تضعیف کننده ی اعصاب) به پزشک خود اطلاع دهید .
در صورتی که مبتلا به آسم یا آلرژی (حساسیت به دارو ، غذا و…) می باشید ، پزشک خود را مطلع نمایید .
در صورت سابقه ی ضربان نامنظم قلب ، مشکل گوارشی ( مانند سابقه ی زخم و خونریزی گوارشی ) ، مشکلات کبدی یا کلیوی ، صرع، پارکینسون، تومور در غدد فوق کلیوی ، مشکلات خونی به پزشک خود اطلاع دهید .
از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
موارد منع مصرف:
حساسیت مفرط شناخته شده به دارو،فئوکروموسیتوم،اختلالات تشنجی ،خونریزی دستگاه گوارش ، انسداد یا سوراخ شدن روده(تحریک حرکات دستگاه گوارش در آنها خطرناک می باشد).
احتیاط:
در بیماران با سابقه دپرسیون ، پارکینسون ، هیپرتانسیون ، احتباس مایعات ، تشنج و نارسایی کلیه با احتیاط مصرف شود.
مصرف قرص متوکلوپرامیددر دوران بارداری و شیردهی
FDA رده بندی بارداری :گروه B
مشخص نیست که این دارو برای کودک شما مضر باشد٬ اما اگر باردار هستید یا قصد بچه دار شدن را دارید حتما در استفاده از این دارو با پزشک خود مشورت نمایید.
اگر شما در حین مصرف دارو٬ باردار شدید٬ هرگز به صورت سرخود مصرف این دارو را قطع نکنید و درباره قطع مصرف دارو حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید
هنوز معلوم نیست که آیا این دارو از طریق خون به شیر مادر وارد می شود و یا می تواند به کودک شیرخوار آسیب برساند. اما اگر شما نوزاد شیرخوار دارید حتما پزشک خود را در مصرف این دارو مطلع سازید.
مصرف قطره متوکلوپرامید در کودکان
قطره متوکلوپرامید، یکی از داروهایی است که در درمان ریفلاکس کودکان تجویز م یشود. استفاده از این دارو ممکن است سبب تغییرات فشار خون، افزایش ضربان قلب و بخصوص در کودکان و نوجوانان سبب عوارض اکستراپیرامیدال شود. همچنین بندرت می تواند سبب گیجی، خوا بآلودگی، بی قراری و اسهال شود.
در مصرف قطره متوکلوپرامید برای کودکان به این نکات توجه کنید:
این دارو جزء داروهای بدون نسخه نیست، بنابراین حتما با دستور پزشک باید استفاده شود.
مقدار مصرف آن به صورت یک قطره به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، هر 8 ساعت است.
قطره را نیم ساعت قبل از غذا به کودک بدهید.
چنانچه کودک حساسیت به صورت برافروختگی صورت و انحراف چش مها داشت، باید از دادن قطره خودداری کرد.
طبق گزارش انجمن طبی کودکان آمریکا به علت عوارض باید از مصرف قرص یا شربت پسدوافدرین یا آنتی هیستامین همراه با متوکلوپرامید خودداری کرد.
تداخلات مهم:
مصرف همزمان با فنوتیازین ها ممنوع به علت عوارض اکستراپیرامیدال ؛
افـزایش سـمیت لیتیـم با دادن متوکلوپرامید؛
احتمال تداخل با داروهای سیستم عصبی شامل ضدصرع ها، ضدافسردگی ها و سمپاتومیمتیک ها؛
از بین رفتن اثر دارو با آنالژزیک های اوپیوئیدی و آنتی موسکارینیک ها؛
کاهش جذب دیگوکسین و افزایش جذب آسپیرین و استامینوفن ؛
آثـار ضـد بروموکریپتین ؛
تـاثیر بـر جذب گوارشی سایر داروهای خوراکـی ؛
اصلاح میزان انسولین مصرفی در بیماران دیابتیک
آزمایشگاهی :افزایش سطح پرولاکتین و آلدوسترون سرم .