پیشگیری و درمان پوکی استخوان

 پوکی استخوان یعنی چه؟

پوکی استخوان حالتی است که در آن استخوان شکننده شده و احتمال شکستگی با ضربات کوچک افزایش می‌یابد. پوکی استخوان از گرفتاری‌های بسیار شایع جوامع بشری است که بعد از سن 35 سالگی روند آن در انسان آغاز می‌شود. حدود نیمی‌از زنان مسن‌تر از 45 سال و 90 درصد زنان مسن‌تر از 75 سال به بیماری پوکی استخوان مبتلا می‌شوند. مردان مسن نیز به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند که البته میزان ابتلای آنان کمتر از زنان است. به طور تقریبی از هر سه زن یک نفر و از هر دوازده مرد یک نفر به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند و این امر در سال منجر به ده هزار شکستگی ناتوان کننده در مبتلایان می‌شود که متاسفانه تعداد اندکی از مبتلایان به پوکی استخوان مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند. پوکی استخوان عارضه‌ای است که با بالارفتن سن بوجود می‌آید. در نتیجه از استحکام بافت و املاح استخوانی کم شده و از مقاومت آن کاسته می‌شود. استخوان انسان در سن کودکی خاصیت ارتجاعی و تحمل فشار زیادتری را دارد و به تدریج سفت و محکم شده و از مقاومت آن کاسته می‌شود و این مسئله در سن 20 سالگی به اوج خود می‌رسد و بین سن 20 تا 35 سالگی استحکام استخوان به همان قوت باقی می‌ماند. به همین دلیل در افراد جوان ضربات بسیار شدید مثل تصادفات می‌تواند منجر به شکستگی استخوان شود، اما از این سن به بعد بتدریج و با سرعتی کم از تراکم استخوان کاسته می‌شود و استخوان‌ها با بالا رفتن سن پوک می‌شوند. در زنان بعد از یائسگی به علت توقف ترشح هورمون‌های زنانه و نقش مهم این هورمون‌ها در استحکام استخوان ها، شیوع پوکی استخوان زیادتر می‌شود.

داروهای درمان پوکی استخوان

بعضی داروها موجب کند شدن روند کاهش استخوان می‌شوند. داروهای دیگری نیز هستند که ممکن است پوکی استخوان را درمان کنند، گرچه تاثیربخشی آنها هنوز مورد بررسی می‌باشد. قبل از آغاز هرگونه دارو درمانی درباره فواید و ضررهای آن با پزشک خود صبحت کنید. کلسیم کافی در برنامه غذایی خود بگنجانید، کلسیم کافی می‌تواند موجب پیشگیری و درمان پوکی استخوان شود. از این رهنمودها استفاده کنید. میزان توصیه شده مصرف کلیسم در هر روز برای بانوان بین سنین 11 تا 24 سال هستند 1200 – 1500 میلی‌گرم، برای زنان باردار یا شیر می‌دهند 1200 – 1500 میلی گرم، برای آنهایی که 25 تا 49 ساله هستند (قبل از یائسگی) 1000 میلی‌گرم، برای آنهایی که 50 تا 64 ساله هستند (بعد از یائسگی) 1000- 1500 میلی‌گرم و برای آنهایی که 65 ساله و به بالا هستند 1500 میلی‌گرم می‌باشد. بهترین راه جذب کلسیم مصرف غذاهای پر از کلسیم است. این غذاها عبارتند از: لبنیات نظیر شیر کم چرب، پنیر و ماست کم چرب، ماهی‌های نرم استخوان نظیر کنسرو ماهی آزاد و ساردین. سبزیجات تازه، خشکبار،‌ حبوبات، سویا. از دکتر خود بپرسید که به چه مقدار کلسیم نیاز دارید و در غذاهایی که می‌خورید چه مقدار کلسیم وجود دارد. اگر مجبورید قرص یا شربت کلسیم مصرف کنید: از دکترتان بخواهید که مناسب‌ترین نوع و دوز آن را برای شما توصیه کند. همه برچسبها را به دقت بخوانید و همه داروهای یاد شده را به یکباره نخورید، در طول روز بین مصرف آنها فاصله بگذارید. ویتامین D برای جذب کلسیم حیاتی است. از منابع خوب ویتامین D که ماهیان چرب و نور آفتاب هستند (اما نور بیش از حد آفتاب ضرر داشته و موجب سرطان پوست می‌شود.) پرهیز از مصرف بیش از حد نمک، پروتئین، سلولز (همراه با منابع غذایی پرکلسیم،) ضروری می‌باشد. اگر نمی‌توانید شیر بخورید: غذاهای لبنی که هضم آسانی دارند مصرف کنید هورمون درمانی می‌تواند موجب پیشگیری و درمان پوکی استخوان شود. این درمان شامل مصرف استروژن، ‌گاهی همراه با پروژسترون است. با مصرف استروژن از دست رفتن استخوان کندتر یا متوقف می‌شود. و همچنین وقوع شکستگی کاهش می‌یابد.

یک داروی جدید برای پوکی استخوان

پزشکان می‌گویند درحال حاضر می‌توانند با کمک یک تزریق استخوان‌ ساز، بیماری پوکی استخوان را درمان کنند.این پزشکان خاطرنشان کردند که در تزریق فوق از یک داروی استخوان ‌ساز استفاده می‌شود که تعداد دفعات درمان را در افراد مبتلا به پوکی استخوان از یک روز در میان به هر سه‌ ماه یک‌ بار تقلیل می‌دهد.به گزارش روزنامه دیلی میل، بیشتر داروهایی که در حال حاضر برای درمان پوکی استخوان موجود هستند در واقع با جلوگیری از شکسته شدن استخوان‌های سالخورده و پیر با این بیماری مقابله می‌کنند اما داروی جدید که ظرف 3 سال آینده وارد بازار خواهد شد با پیوند خوردن با پروتئینی موسوم به «اسکلروستین» به درمان پوکی استخوان کمک می‌کند.این پروتئین تولید استخوان‌های جدید را کند کرده و یا متوقف می‌سازد و داروی جدید با متوقف ساختن عملکرد پروتئین مزبور، روند تولید بافت استخوانی جدید را تسریع می‌کند.تأثیر داروی فوق در یک آزمایش روی بیش از ده‌ها زن داوطلب بررسی شده است. این دارو حاصل تلاش مشترک دو شرکت آمریکایی و بلژیکی است.

پیشگیری از مشکلات پوکی استخوان

بانوانی که دچار پوکی استخوان هستند روازنه 1000 تا 1500 میلی‌گرم کلسیم نیاز دارند.

جهت حفظ سلامتی خود به طور منظم به قدر کافی کلسیم و ویتامین D مصرف کنید.

یک برنامه غذایی متعادل سالم داشته باشید و سیگار نکشید.

از مصرف داروهایی که موجب خواب آلودگی یا گیجی شما می‌شوند، خودداری کنید.

از زمین خوردن پیشگیری کنید و کفشهای محکم بپوشید که دارای پاشنه‌های کوتاه و کف عاج‌دار باشد.

مسیرهای و راه‌پله‌ها را کاملا روشن نگه دارید.

در کنار دوش و دستشویی دستگیره نصب کرده و از آنها استفاده کنید.

منزل خود را عاری از موقعیت‌هایی کنید که موجب به زمین خوردن افراد می‌شوند.

از دستگیره و نرده پلکان استفاده کنید.

از رفتن روی سطوح لغزنده نظیر مسیرهای یخ زده و زمینهای خیس و روغنی شده اجتناب کنید.

بیشتر ورزش کنید. چون استخوانهای شما شکننده‌اند، درباره نحوه ورزش بی‌خطر مشورت کنید.