آفت دهانی زخم های عمیق و کوچک در ناحیه دهان است که گاهی هنگام غذا خوردن سبب اذیت شدن فرد می شود. آفت دهانی 3-4 بار در سال طبیعی است و جای نگرانی ندارد اما اگر به دفعات زیاد و پشت سر هم آفت بزنید ممکن است نشانه بیماری خاصی در دهان باشد که بهتر است با مراجعه به پزشک این مشکل را بررسی کنید. دلایل ایجاد آفت هنوز بطور دقیق مشخص نیست اما بررسی های بسیاری در ایم زمینه صورت گرفته است. در این مطلب تمامی دلایل احتمالی این ضایعه دهانی را بررسی می کنیم.
آفت در هر سنی ممکن است فرد را مبتلا کند ولی معمولاً در سنین ۴۰-۱۰ سال برای اولین بار فرد را گرفتار می کند. این بیماری اغلب نیاز به درمان ندارد. درد آن پس از چند روز فروکش کرده و خود زخم نیز در طی ۳-۱ هفته کاملاً بهبود می یابد.
علت ایجاد آفت دهان
علت اصلی آفت های دهانی نامشخص است اما بنظر می رسد استرس و یا آسیب دیدن بافت دهان از علل اصلی آفت های دهانی ساده باشند.
سایر علل احتمالی آفت شامل موارد زیر است :
کمبود بعضی عناصر در بدن مانند ویتامین B12 ، اسید فولیک و یا آهن باشد.
اختلالات هورمونی. بعضا در خانمهایی که قرصهای پیشگیری از بارداری استفاده می کنند دیده شده. در دوران قاعدگی در خانمهای مستعد نیز آفت شایع است.
خمیر دندانهای حاوی سدیم لوریل سولفات نیز میتوانند عاملی برای آفتهای دهانی باشند.
بعضی داروها مثل داروهای جایگزین نیکوتین که برای ترک سیگار استفاده می شود یا ضد التهاب های غیر استروییدی مثل ایبوپرفن نیز میتوانند منجر به آفت شوند.
آلرژی به بعضی مواد غذایی نیز میتواند عاملی برای آفت دهانی باشد.
بعضی سندرمهای خاص مثل سندرم بهجت، بیماری سلیاک ، بیماری کرون و یا عفونت HIV نیز میتوانند زخمهای دهانی شبیه آفت را منجر شوند.
بعضی از میوه های حاوی اسید همچون لیمو، پرتقال، آناناس، سیب، انجیر، گوجه فرنگی و توت فرنگی می توانند باعث زخم شدن دهان و یا بدتر شدن آفت دهان شوند.
همچنین مسواک زدن شدید و محکم هم ممکن است باعث بوجود آمدن آفت های دهانی شود.
نکته دیگر اینکه ، گر چه هر کسی ممکن است به این بیماری مبتلا گردد ولی این بیماری در بعضی خانواده ها شیوع بیشتری دارد که نشان می دهد ممکن است استعداد به آن از طریق ارث نیز منتقل شود.
در صورت داشتن این علایم حتما به پزشک مراجعه کنید:
زخم هایی که با درد همراه نیستند.
زخمهائی که بطور غیر معمول بزرگ می باشند .
زخمهائی که بیش از ۳ هفته وجود دارد و بهبود نیافته اند.
دردی که با اقدامات اولیه فروکش نکرده است.
در صورتیکه این بیماری نوشیدن شما را مختل کرده است و نمی توانید به مقدار کافی مایعات میل کنید .
تب بالا همراه با آفت
درمان آفت دهان
آفت درمان قطعی ندارد و باید دوره مشخص خود را طی کنی اما با برخی فعالیت ها برای کاستن از درد و التهاب و استرس ، جلوگیری از اضافه شدن عفونت ثانویه به آن انجام می شود.
به نظر می رسد ویتامین ب۱۲ در درمان آفت عود کننده موثر باشد. دهانشویه‌هایی مانند بنزیدامین، دیفن هیدرامین، میرتوپلکس و کلرهگزیدین نیز ممکن است به کار روند. تغییر خمیردندان و قطع مصرف سیگار نیز میتواند مفید باشد.
رایج‌ترین درمان‌هایی که در این خصوص توصیه میشود شامل موارد زیر هستند:
۱- رعایت بهداشت دهان
۲- استفاده از مواد محافظ موضعی(Orabase) حاوی استروئیدهای موضعی همچون تریامسینولون یا Flucinolone یا Clobetasol.
۳- استفاده از آنتی‌بیوتیک موضعی همچون کلرهگزیدین، بنزیدآمین یا پرسیکا
۴- استفاده از آنتی‌بیوتیک موضعی مانند کپسول‌های ۲۵۰ میلی گرمی تتراسایکلین در cc۵ سرم فیزیولوژی حل شده به صورت دهان‌شویه
۵- رفع کمبودهای ویتامینی و املاح سرمی همچون ویتامین B۱۲، آهن و اسید فولیک و پرهیز از غذاهای آلرژی زا
۶- استفاده از داروهای بی حس کننده موضعی همچون لیدوکائین و یا دیفن هیدرامین
بهترین درمان برای آفت دهان استفاده از داروهای گیاهی مانند مریم‌گلی و عصاره گل میخک می‌باشد زیر تاثیر آن بسیار سریع در حد ۲ الی ۵ دقیقه است.
۸-مالیدن ویکس به روی آن باعث میشود زود خوب شود یعنی دو روز