علائم سرگیجه را می شناسید؟
کشیده شدن پاها روی زمین، چرخیدن اطراف دور سر، کاهش حواس، تاری دید، تهوع و استفراغ علائم سرگیجه هستند که به دلیل اختلال تعادل ایجاد می شوند و برای فرد مبتلا شرایط سختی را به وجود می آورند. مغز از طریق مخچه تعادل بدن را برقرار کرده، با شرایط محیط هماهنگ می سازد و حرکات را تنظیم می کند. البته مخچه به تنهایی مسئول این عملکرد مهم نیست و اعضای دیگر نیز کمک می کنند. گوش داخلی را در واقع باید مرکز تعادل دانست. در سیستم دهلیزی ( بخشی در گوش)، کریستال هایی که از کانال های نیمه دورانی به شکل مایع عبور می کنند، اعصاب دهلیزی را تحریک می کنند تا اطلاعات مستقیما به مغز فرستاده شود و در نتیجه با حرکات بدن در محیط هماهنگ شود. بینایی نیز در این باره نقش مهمی دارد. کره چشم تصاویر بسیار شفافی از محیط پیرامون را به مخچه می فرستد. ماهیچه ها و گیرنده های واقع در کف پا موقعیت بدن و حرکات بدن را بدون ارسال پیام به حس بینایی مشخص می کنند.
علت سرگیجه چه می تواند باشد؟
در اغلب موارد سرگیجه به عدم عملکرد پیام های اطلاعاتی مربوط شده و مشکل جدی نیست. اما ممکن است نتیجه مشکل حرکتی، بینایی یا گوش داخلی باشد.
– سیستم دهلیزی در نزدیک دستگاه شنوایی قرار دارد. مشکل شنوایی، اوتیت و مانعی در گوش می تواند سیستم دهلیزی دچار اختلال کرده و سرگیجه به وجود آید.
– در موارد دیگر سرگیجه، کریستال های سیستم دهلیزی که اطلاعات مربوط به حرکات و جایگاه بدن را به مغز می فرستند، به سمت سیستم شنوایی تغییر مسیر می دهند و در نتیجه مغز اطلاعات نادرستی از موقعیت بدن دریافت می کند که باعث عدم تعادل و سرگیجه می شود.
– التهاب اعصاب سیستم دهلیزی نیز عامل دیگری در سرگیجه است. این مشکل عموما در پی عفونت ویروسی بروز می کند و با حالت تهوع و استفراغ همراه سرگیجه های شدید همراه است. این نوع سرگیجه موقتی است و بیشتر از 15 روز طول نمی کشد.
– بعضی افراد مبتلا به بیماری منیر (Ménière) هستند. این بیماری در خانم ها بیشتر از آقایان و در سن 40 تا 60 سال بروز می کند و با سرگیجه های شدیدی همراه است. علائمی مانند کاهش شنوایی، سردرد و احساس کیپ شدن گوش قبل از بیماری فرد را آزار می دهد. برای درمان و پیشگیری این بیماری که ممکن است فرد را از فعالیت های روزمره باز دارد، بهتر است آزمایشات خاص پزشکی توسط متخصص انجام شود.
علل مهمی که نباید از آن ساده گذشت
علل سرگیجه می تواند هم قلبی و عروقی و هم غیرقلبی باشد. علاوه بر این، گاهی اوقات برخی از داروها نیز موجب سرگیجه می‌شوند. با این حال، علل شایع، اما جدی سرگیجه عبارتند از کاهش قند خون، کاهش ناگهانی فشار خون، بیماریهای قلبی و کم خونی. مشکلات روحی و استرس نیز می‌توانند منجر به سرگیجه شوند. در میان علل دیگر برخی از بیماری‌ها و اختلالات نیز می‌توانند احساس سرگیجه را در شما ایجاد کنند. در هر یک از این موارد، شما باید ابتدا به پزشک مراجعه کنید و برای اطمینان از تشخیص مناسب تمامی علائم و نشانه‌هایی که از آن رنج می برید، را بازگو کنید. سرگیجه مرتبط با ناراحتی‌های قلبی می‌تواند یک مشکل کاملاًجدی باشد، و نباید به سادگی از آن گذشت. تصلب شرایین، آنژین صدری، حملات قلبی، سوفل آئورتی (بیماری قلبی در کودکان)، بیماری عروق کرونر، تپش قلب، بیماریهای قلبی ارثی- مادرزادی، افزایش سطح کلسترول، تاکی‌کاردی بطنی (افزایش ضربانات قلب در بطن)، آریتمی قلب (بی‌نظمی ضربان قلب)، افزایش فشار خون اولیه، دیسپلازی آریتمی بطن راست (نقص در قسمت فوقانی دیواره بطن) از جمله علل سرگیجه است.
سرگیجه دورانی و علل آن
سرگیجه دورانی معمولاً نتیجه یک تغییر ناگهانی یا موقتی است که در فعالیت ساختارهای تعادل در گوش داخلی (سیستم دهلیزی) یا در اتصالات ساختارهای تعادل در مغز روی می دهد. این اتصالات حرکت و تغییرات در وضعیت سر را حس می‌کنند. بلند شدن از حالت نشسته یا حرکت سبب بدتر شدن این حالت می‌شود. برخی اوقات سرگیجه دورانی آنچنان شدید است که سبب بروز تهوع، استفراغ و عدم تعادل می‌شود. اما، این مشکل به مدت طولانی ادامه نمی یابد. طی مدت چند هفته بدن معمولاً نسبت به آنچه سبب بروز سرگیجه بوده است، سازگار می شود.
علل سرگیجه دورانی عبارتند از:
- (BPPV). BPPV سبب بروز سرگیجه دورانی شدید و کوتاه مدت، بلافاصله به دنبال تغییر وضعیت سر شده و اغلب زمانی روی می دهد که شما در بستر می‌چرخید یا صبح از خواب بلند می‌شوید. BPPV شایع ترین علت سرگیجه دورانی می باشد.
- Meniere’s disease). در این بیماری مایع بسیار زیادی در گوش داخلی جمع می‌شود. این بیماری با حمله‌های ناگهانی سرگیجه دورانی مشخص می‌شود که تا چند ساعت طول کشیده و با کاهش شنوایی، صدای زنگ در گوش و احساس پری در گوش مبتلا همراه است.
- Vestibular migraine). میگرن بیشتر از یک بیماری سردرد است. همانطور که برخی افراد همراه با میگرن aura(شامل اختلالات بینایی، تاری دید و یا دیدن نوارهای ضربان دار و چشمک زن و یا خطوط زیگزاگی) را تجربه می کنند، سایر بیماران ممکن است سرگیجه دورانی یا سایر انواع سرگیجه را حتی زمانی که سردرد شدید ندارند، تجربه کنند. سرگیجه دورانی ممکن است چند ساعت یا چند روز طول کشیده و ممکن است با سردرد و همچنین حساسیت به نور و صدا مرتبط باشد.