برونشیت یعنی چه؟
برونشها یا همان نایژهها در واقع لولههایی هستند که جریان هوا را از نای به ششها منتقل میکنند. با التهاب این لولهها اصطلاحا دچار خلط ریه میشوید. این بیماری که با نام برونشیت شناخته میشود، علائمی مثل سرفه، تنگی نفس و تب خفیف ایجاد میکند. برونشیت بیماری است که میتواند حاد یا مزمن باشد؛ برونشیت حاد معمولا کمتر از ۱۰ روز طول میکشد اما امکان دارد سرفههای فرد ادامه پیدا کند. در این حالت در واقع فرد دچار برونشیت مزمن شده و ممکن است هفتهها سرفه کند و در برخی موارد، دیگر علائم بیماری نیز بازمیگردد. معمولا مبتلایان به آسم و بیماری آمفیزم بیشتر در معرض ابتلا به برونشیت مزمن قرار دارند.
حواستان به این علائم باشد
علائم اولیهی برونشیت مواردی است شبیه به آنچه در سرماخوردگی یا آنفولانزا مشاهده میشود:
آبریزش بینی؛گلو درد؛خستگی؛عطسه؛خسخس سینه؛فرد به راحتی احساس سرما و مور مور شدن میکند؛دردهای عضلانی و کمردرد؛تب بین ۳۷ تا ۳۸ درجهی سانتیگراد.علائم اولیه برونشیت شبیه به سرماخوردگی و آنفولانزاستوبلافاصله پس از عفونت، سرفه شروع میشود. این سرفهها عموما در مراحل اولیه سرفههای خشک هستند و به مرور زمان سینه سنگین شده و سرفهها خلطدار میشوند. سرفهی همراه با خلط شایعترین نشانهی بروز برونشیت است و میتواند از ۱۰ روز تا سه هفته ادامه پیدا کند و درمان سرفه را طولانی کند. نشانهی دیگر برونشیت در این مرحله تغییر رنگ خلط ریه از سفید به سبز و زرد است. این تغییر رنگ به معنای نوع عفونت و ویروسی یا باکتریایی بودن آن نیست بلکه یعنی سیستم ایمنی شما درست کار میکند و نسبت به ایجاد عفونت عکسالعمل نشان میدهد. علاوه بر علائمی که در بالا عنوان کردیم، در صورت بروز موارد زیر بیمار حتما باید با پزشک خود تماس بگیرید:کاهش وزن بدون دلیل مشخص؛سرفههای عمیق همراه با صداهای عجیب و غیرطبیعی؛مشکل تنفس؛درد قفسهی سینه؛تب ۳۸ درجه سانتیگراد و بالاتر؛ سرفههایی که بیش از ۱۰ روز طول بکشد.
علت برونشیت چیست؟
سیگار شایعترین علت بروز برونشیت مزمن می باشد . کشیدن سیگار شایعترین علت ایجاد برونشیت مزمن است . هر چند نایژکهای افراد مبتلا به برونشیت مزمن می توانند در ابتد ا توسط عفونتهای ویروسی و باکتریایی نیز مورد آسیب قرار گیرند.مجاری تنفسی در ابتدا توسط باکتریها یا ویروسها تحریک می شوند . علل تحریک کننده دیگر گرد و غبار و آلودگی هوا می باشند .افرادی که در محل های کار خود در تماس، با گرد و غبار و بخارهای صنعتی هستند، نظیر معدنچیان ذغال سنگ،کارگران کارخانه های ذوب فلزات نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.در مطالعه ای که اخیراً صورت گرفته است مشخص شده که بخشی از افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه، که حدود 2/19 در صد بودند بدلیل شرایط کاری و 31 درصد در غیاب تماس با سیگار به این بیماری مبتلا شده اند.آلودگی هوا زمانیکه غلظت دی اکسید گوگرد و سایر آلاینده ها در اتمسفر افزایش می یابد، منجر به تشدید علائم برونشیت مزمن می شود. این علائم زمانیکه فرد سیگاری نیز باشد بسیار بیشتر خواهد بود.
ایا برونشیت مسری است؟
ویروس برونشیت در صورت نزدیک بودن دو فرد به یکدیگر امکان انتقال از یکی به دیگری را دارد. وقتی فرد دچار برونشیت سرفه یا عطسه میکند، ذرات عفونی به هوا انتقال یافته و بر سطح اجسام مینشینند.این ذرات عفونی میتوانند افراد دیگر را مبتلا کرده و سبب برونشیت شوند اگر آنها با موارد زیر تماس پیدا کنند:
• بینی
• دهان
• راه هوایی
برونشیت درمان دارد؟
هدف اصلی در درمان برونشیت مزمن در ابتدا کاهش تحریک بر نایژکها می باشد. کشف آنتی بیوتیک ها در درمان عفونتهای باکتریایی حاد وابسته به برونشیت بسیار مفید بوده است ، هرچند این بیماران نیازی به استفاده مداوم از آنتی بیوتیک ها ندارند. داروهای گشاد کننده برونشها نیز ممکن است به منظور شل کردن و باز نمودن مجاری هوایی موجود در ریه ها تجویز شوند،این داروها بصورت اسپری های استنشاقی یا بصورت خوراکی می توانند مورد استفاده قرار گیرند. بعضی از پزشکان معتقدند استفاده از کورتیکوستروئیدهای استنشاقی نیز می توانند مفید باشند. اگر فرد در محیط کار خود با گرد و غبار و بخار سر و کار دارد، پزشک باید تغییر محیط کار را به بیمار خود توصیه نماید. تمامی افراد مبتلا به برونشیت مزمن باید برنامه ای به منظور داشتن یک روش زندگی سالم داشته باشند. بهبود سلامت عمومی یک فرد توانایی بدن وی را جهت مقابله با عفونتها افزایش می دهد.کسانیکه درمان می شوند بهبود کامل نمی یابند ولی علائم بیماری کاهش یافته و از گسترش بیماری و بروز عوارض آن جلوگیری می شود .شخص بیمار بایستی مصرف سیگار را به طور کامل قطع کند . از محیطهای دارای آلودگی هوا و گرد و غبار اجتناب نماید . از ورود به محیطهای سرد به صورت ناگهانی اجتناب نماید .مصرف آنتی بیوتیک مناسب و داروهای متسع کننده راههای هوایی و داروهای خلط آور با تجویز پزشک بایستی صورت پذیرد . زمان استفاده از آنتی بیوتیک محدود بوده و نیازی به مصرف دائم آن نیست .استفاده از مایعات گرم فراوان در حد ۳ ۲ لیتر در روز باعث رقیق شدن خلط و تخلیه بهتر آن منجر می شود .استفاده از ضدسرفه ها منجر به عدم تخلیه خلط و تشدید مشکلات موجود می شود .مصرف رژیم غذایی متعادل و صحیح و نگه داشتن وزن بدن در محدوده ایده آل از اقدامهای لازم دیگر در روند درمان است .انجام ورزشهای سبک منظم بدون ایجاد خستگی از کارهای دیگر مورد نیاز در درمان بیماری است .