چطور به فرزندتان «نه» بگویید؟

 محدود کردن یعنی «نه» گفتن؟

نه گفتن زیاد باعث می‌شود که کلمه نه بی‌اثر شود. بعضی از متخصصان معتقدند کودکانی که زیاد کلمه نه را از زبان بزرگترها می‌شنوند کم‌کم این کلمه را ناشنیده می‌گیرند و یا تنها به صورت خشمگین شما در هنگام به زبان آوردن این کلمه توجه می‌کنند. پس یک مادر چه باید بکند؟! آِیا به کودکش اجازه دهد تا دیوانه وار بدود و هیچ محدودیتی برای او قائل نشود؟ نه نیازی به گفتن این همه «نه» نیست. والدین می‌توانند با روش بهتری برای کودکان محدودیت تعیین کنند بدون اینکه به آنها این همه نه بگویند. می‌توان با بله گفتن هم همان کار را کرد بدون اینکه پاسخ منفی به کودک دلبندتان بدهید. البته در بله گفتن هم باید تعادل داشت.

از قبل صحبت کنید

اگر احساس می‌کنید فرزندتان در موقعیتی قرار گرفته که باید به او نه بگویید، از قبل او را آماده شنیدن نه کنید. مثلا اگر می‌خواهید با فرزندتان به مغازه اسباب‌بازی‌فروشی بروید و برای دوستش کادوی تولد بخرید و می‌دانید با درخواست‌های مکرر او در مغازه مواجه خواهید شد، از قبل او را آماده شنیدن، نه کنید. به جای این‌که مرتب در مغازه بگویید: «نه، نمی‌تونم این اسباب بازی رو برای تو بخرم» بهتراست قبل از وارد شدن به مغازه به او بگویید: «امروز می‌خواهیم برای دوستت اسباب‌بازی بخریم، نه برای تو. پس یادت باشه برای دوستت اسباب‌بازی انتخاب کنی، نه برای خودت». به این ترتیب کودک با آمادگی بیشتری برای شنیدن نه با شما وارد مغازه خواهد شد.

مثبت باشید

کودکتان را برای خرید برده‌اید و او مدام دامان شما را می‌کشد و شکلات می‌خواهد. شما هم به او می‌گویید قبل از شام نمی‌شود شکلات بخوری. او پاهایش را بر زمین می‌کوبد و شما دوباره نه می‌گویید. او این بار محکمتر پا می‌کوبد و بلندتر جیغ می‌زند. تا شما به راهروی چهارم برسید او پنج بار قشفرق به راه می‌اندازد تا به خواسته‌اش برسد. شما هم یا تسلیم خواسته او می‌شوید تا از شر سرو صدا و آبروبریهای او در فروشگاه خلاص شوید و یا محکم بر سر حرف خودتان می‌ایستید و سرخ و سفید می‌شوید. که در هر دو حالت شرایط برای شما و کودک سخت می‌شود. بعضی از کودکان تنها با شنیدن کلمه نه نمی‌توانند علت بعضی از قوانین را بفهمند. متخصصان روانشناسی خانواده معتقدند می‌توانید با این کودک به گونه مثبت حرف بزنید و به همان نتیجه برسید. مثلاً به جای اینکه بگویید قبل از شام نمی‌توانی شکلات بخوری می‌توانید به او بگویید بله تو اجازه داری شکلاتت را بعد از شام بخوری.

دلیل و منطق داشته باشید

والدین بهتر است که علت نه گفتن شان را به فرزندان خود توضیح دهند. هرچند بعضی والدین معتقدند که کودک شان به طور کامل، متوجه منظور آن ها نمی شود و دلایل آن ها را درک نمی کند، اما نباید فراموش کنند که این امر در تربیت کودک لازم است. البته باید قبول کرد که معمولا درک چنین دلیل هایی از سوی کودکان مدتی طول خواهد کشید، اما با گذشت زمان همین صحبت ها، اثر بخش خواهد بود.

بیش از حد محدودش نکنید

هنگامی که کودک درون اتاق مشغول توپ بازی است والدین می‌توانند به جای گفتن این که: «نه، اتاق جای توپ بازی نیست» به او بگویند: «در اتاق می‌تونی فقط توپ رو قل بدی روی زمین. چون اگر پرتابش کنی وسایل می‌شکنند. ولی وقتی بیرون رفتی می‌تونی هر جور دوست داری بازی کنی؟ حالا دوست داری کجا بازی کنی؟» با بیان این جملات کودکان احساس می‌کنند خودشان حق انتخاب دارند و می‌توانند شرایط را کنترل کنند.

جدی باشید

والدین باید توجه داشته باشند که باید از همین کودکی، حد و مرزها را برای فرزندان شان تعیین کنند. پدر و مادرها باید از همان دوران نوپایی فرزندانشان به طور مستقیم به آن ها نه بگویند و گاهی با بیان جملاتی به آن ها دستور هم بدهند. اگر مادران در مواقع مناسب به طور جدی، محکم و با محبت به فرزندانشان نه بگویند و با آن ها مخالفت کنند، هیچ گونه آسیبی به شخصیت آن ها وارد نمی شود و آن ها به مرور زمان با این محدودیت ها آشنا خواهند شد و به آن ها عادت خواهند کرد.