بعضی آزمایش ها مخصوص افرادی با جنسیت و یا سنی خاص است. مثلا به دلیل تغییرات در واکنش ها و هورمون های بدن، برای زنان و مردان با سن های بالا و پایین آزمایشات خاصی انجام می شود. اگر مرد بالای 35 سال هستید،این آزمایشات را باید انجام دهید.
1. غربالگری وضعیت کلسترول خون و انجام تستهای مربوط به لیپوپروتئین ها
دو نوع اصلی چربی های خون عبارتند از کلسترول و تری‌گلیسرید. معمولا چربیها که لیپید هم نامیده می شوند در خون بصورت ترکیب با پروتئین های خاصی در جریان هستند که این ترکیب لیپوپروتئین نامیده میشود.
کلسترول نوعی از چربیهای (لیپوپروتئین های) خون است که می تواند به مرور در دیواره رگها رسوب کرده و موجب بروز بیماریهای قلبی عروقی گردد، بنابر این مقدار کلسترول خون معیار پیش بینی کننده معتبری برای ارزیابی خطر احتمالی ابتلا به بیماریهای قلبی مانند احتمال سکته قلبی به شمار میرود. البته باید دانست که کلسترول خود به دو شکل در بدن وجود دارد که عبارتند از HDL یا همان لیپوپروتئین با تراکم بالا که در اصطلاح عموم مردم به چربی خوب معروف است و وظیفه آن حمایت از قلب و عروق و پیشگیری از بروز بیماریهای قلبی عروقی است و دیگری LDL یا لیپوپروتئین با تراکم پائین که عموما چربی بد نامیده میشود و با رسوب در دیواره رگها از جمله رگهای خود قلب موجب کاهش خونرسانی به خود قلب و سایر ارگانها شده و موجب افزایش خطر سکته قلبی و مغزی میگردد.
نتیجه آزمایش چربیهای خون بصورت کلسترول توتال و تری گلیسرید توتال گزارش می شود و در صورت درخواست پزشک مقادیر HDL , LDL هم بطور جداگانه ذکر میگردد.مقدار کلسترول توتال نشان دهنده مجموع کلسترول خوب و بد خون است که در افراد سالم باید زیر 220 میلی گرم در دسی لیتر حفظ گردد. افزایش تری‌گلیسرید هم می تواند موجب انسداد سرخرگها شده، یا در شرایط خاصی موجب آسیب به سایر ارگانها مانند لوزالمعده شده و باعث بیماری پانکراتیت گردد. مقدار مناسب این چربی باید زیر 150 میلی گرم در دسی لیتر باشد.
اگر فردی فاکتورهای خطر زا برای بیماریهای قلبی دارد مانند ابتلاء والدین به بیماریهای ایسکمیک (کاهش خونرسانی) قلب یا مصرف سیگار توسط فرد، بهتر است که اجزاء چربی خون و به عبارتی مقادیر HDL , LDL خون هم اندازه گیری شود. چون این تستها در صورت افزایش چربی خون حساسیت بیشتری در ارزیابی خطر قلبی عروقی ناشی از رسوب چربی دارند.
مقدار مطلوب برای HDL بالای 40 میلی گرم در دسی لیتر است زیرا مطالعات نشان داده که مقادیر زیر 40 با خطر بیماری انسداد شریانی همراه است.مقدار مطلوب LDL در بیماری که فاقد فاکتورهای خطر زا است زیر 160 میلیگرم در دسی لیتر در نظر گرفته می شود.
زمان شروع غربالگری: از 20 سالگی
فواصل انجام غربالگری: هر 5 سال یکبار. اگر مقادیر گزارش شده در غربالگری بالاتر از میزان طبیعی باشد ممکن است که آزمایشات غربالگری بعدی هر 6 ماه تا یکسال، یکبار تکرار گردد.
2. بررسی وضعیت فشار خون
هرچند اندازه گیری فشار خون کار ساده‌ایست اما اندازه گیری منظم آن مهمترین کاری است که می توانید برای حفظ سلامت حال و آینده خود انجام دهید.
بطور کلی یک نفر از هر 5 نفر در طول زندگی دچار افزایش فشار خون می شود که بیماری پرفشاری خون نامیده میشود . هنگامی که فشار خون شما بالاتر از 90/140 (همان 14 روی 9) برود موجب ایجاد فشار روی عملکرد قلب شما می شود که می‌تواند خطر حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد بطوریکه حتی بعضی از متخصصین مقدار 80/120 (همان 12 روی 8) را معیار سالم در نظر می گیرند. از نظر پزشکی بالا بودن فشار خون به مقدار بیش از 140 روی 90 در بیش از 2 بار اندازه گیری فشار خون، بیماری پرفشاری خون محسوب شده و نیازمند پیگیری و درمان است. البته اگر هریک از مقادیر فشارخون ماگزیمم یا مینیمم به تنهائی نیز بالاتر از معیار فوق باشد جزو پرفشاری خون محسوب می شود.
زمان شروع غربالگری: از هر سنی می‌توان غربالگری را شروع کرد اما بهتر است که از دوران کودکی شروع شود.
فواصل انجام غربالگری: هر سال یکبار. اگر مقدار فشار خون در دوبار اندازه گیری بالا بود یا فرد در حال دریافت داروهای ضد فشار خون بود، دفعات بعدی معمولا هر 6 ماه یکبار تکرار می شود.
3. بررسی از نظر دیابت
برای غربالگری دیابت معمولاً به عنوان اولین قدم، قند خون ناشتا درخواست می شود و معمولاً فرد باید به مدت 9 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشد. اگر در فردی که علامت بالینی دیابت (مانند پرخوری، پرنوشی و پر ادراری) را ندارد مقدار قند خون ناشتا در دو مرتبه اندازه گیری، بیش از 125 میلی گرم در دسی لیتر بود بیماری دیابت در نظر گرفته میشود البته در فردی که علائم بالینی دیابت را دارد مقدار بالاتر از 125 حتی در یک مرتبه اندازه گیری هم اثبات کننده ابتلا به دیابت است. اگر میزان قند خون غیرناشتا در فردی بالاتر از 200 میلی گرم در دسی‌لیتر بود و همزمان علائم دیابت نیز حضور داشت این حالت نیز برای تشخیص دیابت کافیست.
در صورتیکه میزان قند خون ناشتا بین 100 تا 125 گزارش شود یا یک مرتبه اندازه گیری قند خون غیرناشتا بالای 200 گزارش شود و بیمار یافته ایی به نفع دیابت نداشته باشد از تستهای تحمل گلوکز(قند) به عنوان دومین قدم غربالگری استفاده می کنیم. در این روش پزشک مقدار 75 گرم گلوکوز یا قند به بیمار تجویز می کند و میزان قند خون بیمار بعد از 2 ساعت از مصرف قند سنجیده می شود، اگر این مقدار زیر 140 بود بیماری دیابت رد می شود و اگر بالای 200 بود فرد مبتلا به دیابت است . امروزه مطالعات انجام شده نشان داده که هرچند مقادیر بین 140 تا 200 جزو بیماری دیابت طبقه بندی نمی شود با وجود این با افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی همراه است و بدین جهت این بیماران و بیمارانی که میزان قند خون ناشتای آنها بین 100 تا 125 اندازه گیری شده است، وضعیت پیش دیابتی در نظر گرفته شده و احتمال می رود که در آینده به دیابت مبتلا خواهند شد.
زمان شروع غربالگری: از 45 سالگی
فواصل انجام غربالگری: در افرادی که هیچ عامل خطرزای دیگری وجود ندارد هر 3 سال یکبار. اگر چاق هستید، فشار خون بالا دارید، یا سابقه فامیلی مثبت از نظر ابتلا به دیابت دارید بهتر است غربالگری را از سنین پائین تر از 45 شروع کنید .
4. بررسی تراکم (دانسیته) استخوان
از دست دادن تراکم و استحکام استخوان، استئوپروز یا پوکی استخوان نامیده میشود که سالانه 10 میلیون نفر به آن مبتلا می شوند. مطالعات نشان می‌دهد که اغلب مردها فکر می‌کنند که پوکی استخوان بیماری خانمهاست، اما باید بگوییم که این برداشت نادرست است، بطوریکه بعد از 50 سالگی 6 درصد از تمام مردان به علت پوکی استخوان دچار شکستگی استخوان ران و 5 درصد نیز دچار شکستگی در استخوانهای ستون فقرات به همین دلیل می‌شوند.
به مرور زمان و با افزایش سن معمولا توده استخوانی کاهش می یابد و میزان کلسیم آن نیز در کنار سایر اجزاء پروتئینی استخوان که موجب استحکام آن می شوند کاهش می یابد و منجر به پوکی استخوان میشود. برای غربالگری از نظر پوکی استخوان معمولا دستگاه تصویر برداری مخصوصی که با اشعه X کارمی‌کند مورد استفاده قرار می گیرد که دستگاه DXA نامیده می گردد. این دستگاه تراکم استخوانهای ستون فقرات، ران و مچ شما را تعیین کرده و با میانگین تراکم استخوانی افراد هم سن، هم جنس و هم نژاد شما مقایسه میکند و در صورتی که از میزان مشخصی کمتر باشد به عنوان پوکی استخوان گزارش می کند.
زمان شروع غربالگری: از 65سالگی باید غربالگری را شروع کرد بطوریکه هر فرد 65 ساله ایی باید یک گزارش تراکم استخوان با DXA داشته باشد،اما مردانی که فاکتورهای خطر کاهش تراکم استخوان مانند لاغری، مصرف دراز مدت کورتونها، یا سابقه شکستگیهای متعدد را دارند باید با پزشک خود مشورت کنند که در صورت نیاز از همین الان مورد غربالگری قرار گیرند.
فواصل انجام غربالگری: هر5 سال یکبار.
5. بررسی وضعیت ویتامین D بدن
اخیرا پزشکان دریافته‌اند که ویتامین D یک ماده غذائی کلیدی است که علاوه بر حفظ استحکام استخوانها در مقابل ایجاد سرطان، عفونتها و تعدادی از مشکلات جسمی دیگر نیز نقش حفاظتی دارد. برای مثال یک مطالعه که در سال گذشته انجام شده نشان داد که مردانی که سطح ویتامین D بدنشان پائین است، بیشتر از سایرین در معرض بروز حملات قلبی هستند. مطالعات دیگری مشخص کرده که با افزایش سن کارائی بدن، تولید ویتامین D با استفاده از نور آفتاب کاهش می‌یابد، بنابراین بعد از 40 سالگی احتمال کمبود این ویتامین در بدن افزایش می یابد. البته لازم به ذکر است که غربالگری ویتامین D هنوز جزو روشهای غربالگری رسمی و ضروری در نظر گرفته نمی‌شود لیکن اغلب پزشکان توصیه می‌کنند که بهتر است پس از 45 سالگی، سالیانه یکبار انجام گیرد و یا در صورت وجود علائم پوکی استخوان مانند شکستگیهای پیاپی، همزمان با بررسی تراکم استخوان درخواست شود.
اغلب مردان معمولا اطلاعی از اینکه وضعیت ویتامین D بدنشان چگونه است ندارند اما یک آزمایش ساده خون می‌تواند میزان آنرا مشخص کند. مقادیر ویتامین D بین 30 تا 80 نانوگرم در میلی‌لیتر نرمال محسوب میشود اما نظر برخی از متخصصان بر این است که مقدار آن باید بالای 50 باشد. اغلب متخصصان معتقدند که اندازه گیری میزان ویتامین 25 هیدروکسی D3 که فرمی فعال از ویتامین D در بدن است دقیق تر و بهتر است و می تواند میزان ذخایر ویتامین D بدن را با حساسیت بیشتری نشان دهد.
زمان شروع غربالگری: اولین بار در 40 سالگی، اما اگر فرد احتمال ابتلا به پوکی استخوان داشت از سنین پائین تر.
فواصل انجام غربالگری: هر سال یکبار از 45 سالگی.
6. کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی
سرطان روده بزرگ که سرطان کولورکتال هم نامیده میشود جزو سرطانهایی است که اگر زود تشخیص داده شود تا 90 درصد موارد کاملا قابل درمان است و شاه کلید تشخیص زودرس آن هم انجام کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی است که عبارتست از مشاهده درون روده بزرگ با استفاده از لوله ظریف و قابل انعطاف حاوی دوربین که از ناحیه مقعد وارد روده میشود. تنها تفاوت این دو روش اینست که در کولونوسکوپی می‌توان تمام طول روده بزرگ را مشاهده کرد اما در سیگموئیدوسکوپی فقط راست روده و 30 تا 35 سانتی متر انتهای روده بزرگ را که سیگموئید نامیده میشود و محل اصلی بروز سرطانهای روده است می‌توان دید.
متاسفانه این غربالگری هنوز به میزان لازم انجام نمی شود در نتیجه 39 درصد از بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ در مراحل پیشرفته مراجعه می کنند که دیگر نمی توان کار زیادی برایشان انجام داد. بنابراین مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ را می‌توان مرگ ناشی از غفلت پزشک و بیمار نامید. لازم به ذکر است که در حال حاضر سرطان روده بزرگ پس از سرطان ریه و پروستات، مقام سوم را در مرگ و میر ناشی از سرطان مردان بر عهده دارد پس باید جدی گرفته شود.
زمان شروع غربالگری: برای کسانی که هیچگونه عامل خطر زای سرطان روده ندارند غربالگری از 50 سالگی شروع میشود اما اگر فامیل درجه یکی دارید که قبل از 50 سالگی دچار سرطان روده بزرگ شده، غربالگری را باید 10 سال زودتر از سنی که عضو خانواده‌تان دچار سرطان شده شروع کنید برای مثال، اگر سرطان ایشان در 45 سالگی تشخیص داده شده، شما باید از 35 سالگی غربالگری را آغاز کنید.
فواصل انجام غربالگری: سیگموئیدوسکوپی با لوله انعطاف پذیر را باید هر 5 سال یکبار انجام داد اما کولونوسکوپی را می توان هر 10 سال یکبار تکرار کرد.
امروزه شیوه تصویر برداری کامپیوتری جدیدی برای کولونوسکوپی ایجاد شده که در آن نیازی به ورود لوله به داخل روده بزرگ نیست، اما اغلب متخصصان، شیوه رایج کولونوسکوپی را ترجیح داده، این شیوه جدید را فقط در مواردی که نمی‌توان کولونوسکوپی با لوله انعطاف پذیر انجام داد توصیه می‌کنند.
7. تست خون مخفی در مدفوع
این روش غربالگری که در آن با استفاده از محلولهای شیمیایی، وجود خون مخفی در مدفوع، مورد بررسی قرار می‌گیرد می‌تواند حتی کمترین میزان خونریزی مزمن از دستگاه گوارش، بخصوص روده بزرگ را که با چشم عادی قابل مشاهده نیست، تشخیص دهد. معمولا خونریزی مخفی و مزمن، در اثر سرطان روده بزرگ، بیماریهای التهابی روده مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و برخی از بیماریهای لوله گوارش ایجاد میگردد. از آنجا که در این بیماریها خونریزی معمولا بطور گاهگاهی رخ می‌دهد بنابر این لازمست که حداقل سه نمونه مدفوع در سه روز پیاپی گرفته شود تا احتمال تشخیص خون مخفی افزایش یابد.
زمان شروع غربالگری: از 50 سالگی در افراد سالم و فاقد عامل خطر زا (ریسک فاکتور).
فواصل انجام غربالگری: هر سال یکبار.
8. غربالگری از نظر سرطان پوست
بطور کلی سرطان پوست در مردان شایعتر از خانمهاست. و این چیزیست که اغلب مردان نمی‌دانند. سرطان پوست از نظر تعداد مواردی که تشخیص داده می شود در امریکا رتبه اول را به خود اختصاص داده است بنابراین جزو شایعترین سرطانها دسته بندی می شود اما خوشبختانه اغلب موارد و انواع سرطان پوست قابل درمان بوده و یا حداقل کشنده نیستند، البته در میان این سرطانهای نه چندان خطرناک، نوعی از سرطان پوست وجود دارد که جزو کشنده ترین سرطانهای بشر بوده و در صورتی که دیر تشخیص داده شود تقریبا در 100 درصد موارد کشنده است. این سرطان ملانوم نامیده میشود که اغلب بصورت خالهای پوستی بروز میکند اما اگر در مراحل اولیه بخصوص وقتی که یکی از اندامهای بدن را دورتر از تنه درگیر کند شاید بتوان با برداشتن بخش بزرگی از بافت درگیر یا قطع عضو، زندگی فرد را نجات داد.
غربالگری پوست از نظر سرطانهای پوستی کار بسیار راحتی است بطوریکه توصیه میشود بطور ماهانه توسط خود فرد و با مشاهده ساده پوست بویژه هنگام دوش گرفتن انجام شود. برای این منظور فرد باید پوست خود را از نظر خالها، ضایعات، آسیب دیدگیها ، محل زخمها یا سوختگیهای قدیمی بررسی کرده و درصورت وجود ضایعات جدید، تغییر شکل، اندازه، رنگ خالها یا ایجاد زخم جدید روی خالها یا روی محل زخمها و سوختگیهای قدیمی، بلافاصله به پزشک مراجعه کند . معمولا بروز خالهای اکتسابی طبیعی، در دوران نوجوانی به حداکثر می رسد اما خالهایی که پس از 30 سالگی ظاهر می‌شوند و یا تغییر می کنند باید مشکوک تلقی شوند. خالهای اکثر افراد شکل و الگوی نسبتا یکسانی دارند بنابراین خالهای دارای ظاهر متفاوت با سایر خالهایی که در بدن یک فرد وجود دارند باید مشکوک تلقی شده و بررسی شوند.
ملانوم 4درصد از تمام سرطانهای مردان و 3 درصد از تمام سرطانهای زنان را در برمی گیرد. در حال حاضر ملانوم شایعترین بدخیمی در زنان 25 تا 29 ساله است و در زنان 30 تا 35 ساله هم بعد از سرطان پستان دومین بدخیمی شایع محسوب میشود ملانوم از نظر میزان مرگ و میر بعد از سرطان ریه دومین رتبه را دارد.
در صورتیکه خالهای پوستی بدن شما نامتقارن باشند یا کناره های نامنظم داشته باشند یا تنوع رنگ در سطح یک خال دیده شود و یا قطر یک خال جدید بیش از 6 میلی متر باشد باید برای بررسی ملانوم به پزشک مراجعه کرد. البته باید دانست که رنگ خال به خودی خود هیچ ارزشی در تشخیص بدخیم یا خوشخیم بودن آن ندارد بلکه تنوع رنگ در سطح یک خال مهم است.
زمان شروع غربالگری: در هر سنی شروع شود.
فواصل انجام غربالگری: ماهیانه یکبار توسط خود فرد و مراجعه به پزشک در صورت وجود ضایعات مشکوک.
9. بررسی چشم و وضعیت بینائی
غربالگری منظم سلامت چشم، صرفنظر از اینکه نزدیک‌بین یا دوربین باشید، با افزایش سن ضروریست. آکادمی چشم‌پزشکان آمریکا اعلام کرده است که تا سال 2020 حدود 43 میلیون نفر از مردم این کشور دچار یکی از انواع بیماریهای تحلیل برنده (دژنراتیو) چشم خواهند شد. از طرفی مطالعات انجام شده در این کشور نشان داده که بیش از یک سوم مردم این کشور از مراقبتهای منظم چشم برخوردار نیستند.
آنچه در غربالگری وضعیت چشم مهم است انجام بررسیهای تشخیصی گلوکوم (بیماری آب سیاه چشم)، بیماری های تحلیل برنده شبکیه و سایر آسیبهای شبکیه در کنار بررسی عیبهای انکساری مانند دوربینی، نزدیک بینی یا آستیگماتیسم است.
گلوکوم یا بیماری “آب سیاه چشم” به علت بالا رفتن فشار چشم ایجاد شده و موجب آسیب جدی و غیر قابل برگشت به سیستم بینائی میشود. در سنین بالاتر از 35 سال باید فقط در معاینات چشم پزشکی روتین، فشار داخل چشم برای غربالگری گلوکوم اندازه گیری شود، اما در افرادی که سابقه خانوادگی مثبت دارند باید از 35 سالگی بطور مرتب هر 2 سال یکبار و بعد از 50 سالگی سالانه یکبار فشار داخل چشم برای تشخیص زودرس گلوکوم تعیین شود.
زمان شروع غربالگری: از 18 سالگی.
فواصل انجام غربالگری: در سنین بین 18 تا 61 سالگی باید هر سه سال یکبار غربالگری بیماریهای مهم چشم انجام گیرد و بعد از آن، دفعات غربالگری توسط پزشک و با توجه به وجود بیماریهای همراه در فرد تعیین میشود. مثلا در بیماران مبتلا به دیابت احتمال آسیبهای چشم از جمله آسیب شبکیه بالاست بنابراین دفعات بررسی چشم بیمار بیشتر از افراد سالم خواهد بود.
10. بررسی وضعیت شنوائی
حدود 14 درصد از بالغین در سنین 45 تا 64 سالگی مبتلا به کاهش شنوائی هستند و تا 60 سالگی یک نفر از هر سه مرد شروع به کاهش شنوائی می کند. شایعترین علت کاهش شنوائی عبارتست از کاهش شنوائی ناشی از سر و صدا که مردان بیشتر از زنان در معرض این نوع از کاهش شنوائی هستند، اما از آنجائی که انجام بررسی های شنوائی معمولا با درخواست خود بیمار انجام می‌پذیرد و غربالگری با این تستها اجباری نیست، بسیاری از بیماران سالها پس از شروع یا بروز کاهش شنوائی تشخیص داده می‌شوند.
در کل اگر در حین صحبت با دیگران متوجه مشکلی شدید یا نمی توانید صدای دیگران را از سرو صدای زمینه ایی تشخیص دهید باید برای چک کردن وضعیت گوش خود به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی و برای بررسی وضعیت شنوائی خود به کارشناس شنوائی سنجی مراجعه کنید.
در شنوائی سنجی یک سری تستها برای بررسی ابعاد مختلف وضعیت شنوائی بکار گرفته می شوند تا عملکرد گوش میانی و داخلی و در نهایت وضعیت شنوائی عمومی فرد تعیین گردد.
زمان شروع غربالگری: از زمانی آغاز می شود که متوجه مشکلاتی در شنوائی خود شوید.
فواصل انجام غربالگری: هر 10 سال یکبار تا 50 سالگی و بعد از آن هر سه سال یکبار
11. بررسی وضعیت عملکرد تیروئید
تیروئید غده‌ای کوچک در گردن شماست که میزان متابولیسم و سوخت و ساز بدن شما را تعیین میکند. اگر تیروئید شما بیش از حد طبیعی فعال باشد پرکاری تیروئید نامیده میشود که در اینصورت متابولیسم بدن شما افزایش یافته و علائمی مانند بیخوابی، کاهش وزن و افزایش ضربان قلب بروز می کند. اما اگر تیروئید شما کمتر از حد طبیعی فعال باشد کم‌کاری تیروئید نامیده میشود که در اینصورت متابولیسم بدن شما کاهش یافته و علائمی مانند خستگی، یبوست و افزایش وزن ظاهر خواهد شد. هرچند کم کاری تیروئید در خانمها بیشتراز آقایان رخ می‌دهد اما به این معنی نیست که در آقایان رخ نمی دهد، نکته مهم اینست که اگر در آقایان رخ دهد موجب عوارض ناراحت کننده ایی مانند کاهش میل جنسی، اختلال نعوذی و اختلال انزال می گردد.
برای بررسی عملکرد تیروئید اولین قدم عبارتست از تست TSH و T4 که هردو تست از طریق نمونه خون قابل انجام است.
زمان شروع غربالگری: سن 35 سالگی
فواصل انجام غربالگری: انجمن تیروئید آمریکا توصیه کرده است که غربالگری تیروئید از 35 سالگی تا آخر عمر سالیانه یکبار انجام پذیرد اما نظر برخی از پزشکان اینست که تا 60 سالگی فقط در صورت شک به مشکلات تیروئید به انجام غربالگری اقدام گردد و پس از 60 سالگی بطور سالیانه انجام شود.
12. غربالگری از نظر سندرم متابولیک
سندرم متابولیک عبارتست از بروز همزمان تعدادی از اختلالات و علائم متابولیک که شمارا در معرض خطر ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی قرار می‌دهد . برای غربالگری معمولا مجموعه ایی از بررسیها شامل قند خون، آنالیز چربی خون، اندازه گیری فشار خون، و اندازه دور کمر انجام می‌گیرد و در صورت وجود این سندرم معاینات و آزمایشهای تکمیلی درخواست میشود.
در صورتیکه 3 مورد از 5 مورد زیر در شما وجود داشت از نظر پزشکان به سندرم متابولیک مبتلا هستید:
1. افزایش اندازه دور کمر به بیش از 100 سانتیمتر
2. افزایش میزان قند خون ناشتا به بیش از 100 میلی گرم در دسی‌لیتر
3. افزایش میزان تری‌گلیسرید به بیش از 150 میلی گرم در دسی‌لیتر
4. کاهش میزان چربی خوب (HDL) به زیر 40 میلیگرم در دسی‌لیتر
5. افزایش فشار خون به بیش از 85/130
در صورت ابتلا به سندرم متابولیک باید برای غربالگری از پزشک خود بخواهید که آزمایش CRP را برایتان درخواست کند، متخصصان اخیراً معتقد شده‌اند که تست CRP بهترین روش برای پایش اثر عوامل خطر زا بر روی سلامت قلب است.تست CRP یک تست خونی است که به عنوان معیاری برای نشان دادن میزان تشکیل پلاکهای چربی دردیواره رگها به کار می رود.
زمان شروع غربالگری: از 50 سالگی
فواصل انجام غربالگری: هر 3 تا 5 سال یکبار همراه با غربالگری کلسترول و دیابت
13. بررسی از نظر سرطان بیضه
سرطان بیضه در کل بدخیمی شایعی نیست اما شایعترین سرطان در سنین جوانی مردان به شمار میرود به عبارتی شایعترین بدخیمی مردان در سنین 15 تا 34 سالگی سرطان بیضه است درحالیکه معمولا اغلب مردان جوان حتی علائم این سرطان را هم نمی‌شناسند و حتی در صورت بروز این علائم اغلب به دلیل مسائل فرهنگی از ابراز آن خودداری می‌کنند تا زمانیکه دیگر نمی‌توان کار زیادی برای درمانشان انجام داد.
مطالعات ثابت کرده است که اگر سرطان بیضه زود تشخیص داده شود شانس زنده ماندن فرد تا 90 درصد افزایش می‌یابد، پس به نظر می رسد که غربالگری بیضه که کار بسیار ساده ایی هم هست بی‌نهایت ارزشمند است. برای غربالگری بیضه کافیست که خود شما و یا پزشکتان به آرامی این ارگان را بین انگشت اشاره و شست لمس کند، در این حالت اگر توده ای لمس شود یا بخشی از این ارگان به شدت سفت شده باشد یا اندازه آن نسبت به معاینه قبلی بزرگتر شده باشد باید توسط پزشک مورد بررسی دقیق تر قرار گیرد که برای این منظور معمولا پزشک پس از معاینه دقیق در ابتدا درخواست سونوگرافی برای تعیین سایز و وجود توده یا کیست میکند که اگر یافته مشکوکی دیده شود آزمایش خون برای بررسی تومور مارکرها (نشانگرهای تومور) درخواست خواهد شد. گاهی همسر فرد مبتلا، اولین کسی است که متوجه این تومور میشود.
زمان شروع غربالگری: در تمام سنین
فواصل انجام غربالگری: توصیه میشود که مردان حداقل ماهی یکبار خود را از نظر سرطان بیضه معاینه کنند.
14. بررسی از نظر سرطان پروستات
سرطان پروستات یکی از شایعترین سرطانهای مردان به شمار می رود که تقریباً یک نفر از هر شش مرد را مبتلا می کند. دو روش غربالگری برای تشخیص آن وجود دارد که مکمل یکدیگرند، روش اول که بسیار ارزشمند است معاینه و لمس مستقیم پروستات توسط انگشت پزشک از طریق مقعد است و دیگری انجام تست خونی PSA است که یک نشانگر با ارزش برای بروز سرطان پروستات به شمار میرود.
مهمترین مشکلی که معمولا پزشکان در رابطه با غربالگری سرطان پروستات مواجهند اینست که اغلب آقایان به دلایل فرهنگی و شخصی معمولا رغبتی به انجام معاینه انگشتی پروستات ندارند در حالیکه باید اذعان کرد که این معاینه به علت شیوع بالای این سرطان و قابل درمان بودن آن در صورت تشخیص زودرس به عنوان معاینه‌ای که جان بیمار را نجات می دهد با ارزش و ضروری است.
زمان شروع غربالگری: از 50 سالگی آغاز میشود اما در صورت وجود علائمی مانند دشواری در ادرار کردن باید از 45 سالگی اقدام به غربالگری کرد.
فواصل انجام غربالگری: سالانه یکبار.
15. غربالگری از نظر سرطان مثانه
مردان، بخصوص مردان سفیدپوست و آنها که سابقه مصرف سیگار دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مثانه هستند. این سرطان معمولا در مراحل اولیه فاقد علامت است که در این صورت، انجام تست آزمایشگاهی تنها راه برای تشخیص آن است. تشخیص زود رس این سرطان هم بسیار با ارزش است چرا که اگر زود تشخیص داده شود تا 95 درصد موارد می توان بطور کامل آن را درمان کرد. البته هنوز غربالگری این سرطان بطور روتین انجام نمی‌شود اما اگر سن‌تان بالای 50 سال است و سابقه مصرف سیگار دارید از پزشکتان بخواهید که شما را از نظر سرطان مثانه مورد غربالگری قرار دهد.
برای غربالگری این سرطان معمولا تست ساده ادرار درخواست میشود، تا وجود مقادیر اندک خون در ادرار، که معمولا با چشم قابل تشخیص نیست، بررسی شود. البته اخیرا آزمایش جدیدی برای غربالگری سرطان مثانه کشف شده است که ادرار را برای پیدا کردن نشانگر توموری بنام NMP22 جستجو میکند و بنظر می‌رسد که استفاه از این تست در آینده نزدیک گسترش خواهد یافت.
زمان شروع غربالگری: از 50 سالگی، در صورتی که سابقه مصرف سیگار داشته اید.