ارتباط وزن و هپاتیت
ارزیابی وضعیت تغذیه بیمار توسط متخصص تغذیه در مراحل اولیه بیماری پیش از آن که وزن بیمار دچار تغییرات زیادی شود توصیه می شود. مقدار انرژی مورد نیاز فرد با توجه به وزن واقعی بیمار قبل از بیماری و تغییرات وزن حین بیماری تعیین می شود. ضمن این که وجود ادم نیز باید برای تعیین وزن واقعی مورد توجه باشد.حفظ وزن نرمال در بیماران مبتلا به هپاتیت C ضرورت دارد. در صورت داشتن اضافه وزن باید قبل از استفاده از هر رژیم کاهش وزن و یا فعالیت ورزشی با متخصص تغذیه و پزشک مشورت کنند.مبتلایان به هپاتیت خصوصا هپاتیت B باید مراقب اضافه وزن و چاقی باشند. غالبا افراد چاق مبتلا به کبد چرب هستند.توام بودن هپاتیت با کبد چرب احتمال ایجاد سیروز کبدی را به شدت در هپاتیت B و C افزایش می دهد. ضمن این که مشاهده شده است مبتلایان به هپاتیت که کبد چرب دارند به درمان با اینترفرون و ریباویرین پاسخ ضعیف تری می دهند.
حواستان به این غذاها باشد
مبتلایان مانند هر بیماری دیگری باید تغذیه خاصی داشته باشند تا تغذیه ناسالم مزید بر علت نشود و به آسیب ناشی از ویروس اضافه نکند. در کشور ما به دلیل آنکه مصرف مشروبات الکلی ممنوع است، از این نظر نگرانی کمتری وجود دارد که مصرف الکل، اثرات ویروس بر کبد را افزایش میدهد. اما در مصرف بعضی خوراکیها باید دقت کرد.
1ـ آرد و گلوتن: پروتئین گندم یا گلوتن یکی از ترکیبهایی است که بهسختی قابل هضم است. بنابراین افراد مبتلا به هپاتیت باید در مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن احتیاط کنند. گلوتن از عواملی است که امکان دارد زمینهساز التهاب باشد.بنابراین در افراد مبتلا به هپاتیت، مصرف موادغذایی حاوی گلوتن مناسب نیست و بهتر است افراد مبتلا به هپاتیت از مواد غذایی بدون گلوتن یا با گلوتن تعدیلشده استفاده کنند.
2ـ آب شهری: همیشه تاکید بر این است که آب شهری بهترین آب نوشیدنی است. اما این زمانی درست است که آب لولهکشی به لحاظ کیفی مناسب باشد.در بسیاری موارد آب لولهکشی حاوی ترکیبهای نامناسبی مانند فلزات سنگین، کلر و فلوراید بیش از حد طبیعی و بعضی دیگر حاوی ترکیبهای شیمیایی نامناسب است.بنابراین نوشیدن این آب و هضم ترکیبهای نامناسب آن آسیب بیشتری به کبد وارد میکند. بعضی از متخصصان معتقدند در زمان دوش گرفتن هم ممکن است ترکیبهای نامناسب از طریق پوست و ریه وارد بدن شوند. بنابراین توصیه میشود از آب معدنی سالم که از کیفیت آن مطمئن هستید، استفاده کنید.
3ـ هلههولهها و فست فودها : این خوراکیها که انواع پفک و چیپس و… را شامل میشوند به لحاظ ارزش تغذیهای، بسیار بد هستند. بنابراین با مصرف آنها علاوه بر ورود ترکیبهای مضر به بدن که کبد باید عهدهدار هضمشان باشد، ترکیبهای غذایی سالم مانند انواع ویتامینها و مواد معدنی نیز وارد بدن نمیشوند و از این نظر بدن دچار کمبود خواهد شد. بنابراین رژیم غذایی افراد مبتلا به هریک از انواع هپاتیت باید عاری از چربی، بویژه چربی اشباع، نمک، ادویه زیاد و از انواع محرک مانند فلفل، افزودنیها، نگهدارندهها و شیرینی غیرطبیعی باشد. بنابراین خوراکیهایی مانند چیپس، پفک، شیرینی خامهای، انواع فستفودها و غذاهای کنسروی باید از سبد غذایی این افراد حذف شود.
4ـ آرد سفید: این نوع آرد به دلیل آنکه مراحل مختلف تصفیه را طی میکند، به لحاظ ارزش غذایی در پایینترین حد ممکن قرار دارد. بنابراین با مصرف نان فانتزی از هر نوعی که باشد ـ بجز انواع سبوسدار ـ ترکیبهای لازم موجود در نان دریافت نخواهد شد. بنابراین افراد مبتلا به هپاتیت باید از نانهای غنی مانند سنگک استفاده کنند. علاوه بر آن نانهای سنتی قاعدتا حاوی ترکیبهایی مانند جوششیرین یا افزودنیهای دیگر نیستند که به کبد آسیب بیشتری وارد شود.
5 ـ روغن جامد: مصرف مواد غذایی تهیهشده با روغن جامد یا مصرف آن به هر شکل دیگر برای افراد مبتلا به هپاتیت ممنوع است. به این دلیل که کبد مسئول دفع چربیها در بدن است و کبد بیمار ناتوان از هضم چربیهاست. بهترین روغن مورد استفاده روغن زیتون یا ذرت است آن هم به مقدار کم.
6ـ آبمیوه مصنوعی: لطفا وقتی به دیدن بیمار مبتلا به هپاتیت میروید با کمپوت یا آبمیوه نروید. زیرا این خوراکیها بویژه آبمیوههای کارخانهای حاوی مقدار زیادی شکر مصنوعی است. بنابراین با نوشیدن این نوع آبمیوهها مقدار زیادی شیرین کننده مصنوعی وارد بدن میشود که کبد برای هضم آن آسیب زیادی میبیند. این نکته بویژه در افراد مبتلا به هپاتیت C بسیار مهم است.