یبوست از جمله بیماری هاییست که بسیاری از مردم با ان دست و پنجه نرم می کنند . برخی به صورت یک درد روزانه با ان زندگی میکنند ولی برای برخی یبوست دارای علائمی می باشد که بایستی به پزشک مرتبط مراجعه کنند. در این مقاله علت علمی و پزشکی یبوست را برایتان باز گو می کنیم.
یبوست چگونه تعریف می شود؟
یبوست یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عصر حاضر است. از نظر پزشکی دفع مدفوع سخت، ناکامل یا با تعداد کم همه به معنای یبوست است.
هر قدر حرکات روده بزرگ کندتر باشد سلول‌های روده فرصت خواهند داشت تا آب بیشتری از مواد دفعی بازجذب کرده و به این ترتیب مدفوع خشک‌تر و سخت‌تر میشود.
مهم‌ترین عامل افزایش حرکات روده فعالیت بدنی است و در صورتی که با نوشیدن مایعات کافی همراه گردد باعث اجابت مزاج راحت و منظم میشود.
اگر آب و سایر نوشیدنی‌ها به میزان کافی مصرف نشود باعث میشود سلول‌های روده مجبور به بازجذب آب و حفظ آن شوند و مدفوع خشک شود.
فیبرها قسمتی از مواد غذایی هستند که قابل هضم و جذب نیستند، این مواد تا انتها در روده باقی می‌مانند و باعث حجیم شدن مواد دفعی می‌شوند. در صورتی که فیبر به میزان کافی مصرف شود دفع مدفوع آسان میشود. سبزی‌ها، میوه‌ها، خشکبار، غلات و حبوبات منابع اصلی فیبر هستند.
این مواد هر قدر کامل‌تر (تصفیه نشده) باشند دارای فیبر بیشتری‌اند. به عنوان مثال یک سیب متوسط، 25 گرم سویا و لوبیا یا 50 گرم بادام زمینی دارای 4 گرم فیبر هستند. یک پرتقال متوسط یا یک هویج متوسط دارای 3 گرم فیبر هستند و یک برش نان سبوس‌دار یا 30 گرم انجیر خشک دارای 2.52 گرم فیبر است.
با وجود این‌که یبوست یک بیماری و اختلال گوارشی شایع در نظر گرفته شده است اما بسیاری از مردم به چشم بیماری به آن نگاه نمی‌‌کنند و خیلی راحت از کنار آن می‌گذرند. یبوست می‌تواند مبدأ و منشأ بسیاری از اختلالات و مشکلات بعدی در ناحیه‌ی مقعد باشد.
علائم یبوست
یبوست زمانی مزمن نامیده می شود که شما حداقل ۲ تا از این علایم را در طول ۳ ماه گذشته داشته اید. در صورتیکه شما تغییرات مداوم و غیرقابل توضیحی در مدفوع خود حس کردید باید به پزشک مراجعه نمایید.
درد پایین شکم؛
حرکات روده‌ای کم؛
زور زدن حین اجابت مزاج؛
مدفوع سفت و سخت یا در قطعات کوچک و گلوله‌ای؛
خونریزی از مقعد؛
حس تخلیه ناقص پس از اجابت مزاج؛
ناراحتی در ناحیه شکم؛
نفخ شکم، گاهی اوقات اتساع شکم؛
اسهال گاه به گاهی به علت انسداد روده بزرگ توسط مدفوع سخت.
علت علمی یبوست
از لحاظ تئوری یبوست می‌تواند از عبور آهسته‌ی غذا در هر قسمتی از روده به وجود آید، اما یبوست معمولاً با جنبش آهسته‌ی مدفوع در روده بزرگ ایجاد میشود. یبوست می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد که در ایجاد آن نقش دارند. رژیم غذایی کم‌فیبر و عادات تغذیه‌ای و رفتاری غلط و کم‌تحرکی شایع‌ترین علت یبوست در جهان محسوب میشود. البته اختلال در حرکات روده‌ای یا عملکرد راست‌روده و مقعد ناشی از اختلال در اعصاب دستگاه گوارش یا مصرف برخی داروها نیز بی‌تأثیر نیست. یبوست همچنین می تواند با اسهال متناوب ایجاد شود. برخی از علل شایع یبوست عبارتند از:
تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت‌های معمول روزانه؛
خوردن مقدار زیادی از محصولات لبنی؛
اختلالات اشتها؛
سندرم روده تحریک پذیر (سیکل اسهال یبوست معمولاً در سندرم روده‌ی تحریک پذیر (IBS) رخ می‌دهد.)؛
اختلال عصبی مانند بیماری پارکینسون و یا اسکلروز متعدد؛
مصرف ناکافی آب و فیبر در رژیم غذایی؛
استفاده بیش از حد از ملین‌ها (مصرف بیش از اندازه از ملین‌های گیاهی مانند روغن کرچک و سنا می‌تواند در حرکات طبیعی روده بزرگ اختلال اساسی ایجاد کند.)؛
دوران قاعدگی و بارداری (سطح بالایی از هورمون استروژن و پروژسترون در دوران قاعدگی و بارداری ممکن است منجر به یبوست شود. یک مورد از هر پنج زن باردار دچار یبوست بارداری میشود.)؛
اختلال عصبی و عضلانی در دستگاه گوارش (بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت، اسکلرودرمی، انسداد کاذب روده، بیماری هیرشپرونگ، بیماری شاگاس و سرطان یا تنگی روده بزرگ می توانند عملکرد عضلات و اعصاب روده بزرگ را دچار اختلال کنند.)؛
بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی (برخی از بیماری‌های مغز و نخاع از جمله بیماری پارکینسون، ام اس و آسیب های نخاعی ممکن است منجر به یبوست شود.)؛
مقاومت در برابر احساس دفع مدفوع (برخی از مردم به دلیل هموروئید یا شقاق اجابت مزاج را به تأخیر می‌اندازند.)،
فشار روانی و استرس؛
اینرسی کولون (اینرسی کولون یک بیماری با علت نامشخص و وضعیتی است که در آن اعصاب یا عضلات روده بزرگ به طور طبیعی کار نمی‌کند. در نتیجه، محتویات روده بزرگ نمی‌تواند کامل تخلیه شود. مصرف بی‌رویه ملین‌ها نیز ممکن است در اینرسی کولون نقش داشته باشد.)؛
اختلال هورمونی (از جمله کم‌کاری غده تیروئید و افزایش هورمون پاراتیروئیدی (با افزایش میزان کلسیم در خون) می توانند منجر به یبوست شوند.)؛
اختلال عملکرد کف لگن (اختلال عملکرد کف لگن به صورت انسداد یا تأخیر خروج مدفوع با علت ناشناخته است که در آن عضلات لگن و اطراف مقعد قادر به فعالیت طبیعی خود نیستند. این عضلات برای اجابت مزاج بسیار مهم هستند.)؛
داروهای ضد درد مخدر مانند کدئین و اکسی کدون؛
داروهای ضد افسردگی مانند آمی‌تریپتیلین و ایمی پرامین؛
داروهای ضد تشنج مانند فنی‌توئین و کاربامازپین؛
مکمل‌های حاوی آهن؛
داروهای مسدوده کننده کانال کلسیم مانند دیلتیازم و فدیپین؛
آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم مانند هیدروکسید آلومینیوم و کربنات آلومینیوم؛
سرطان روده بزرگ.
اگر یبوست دارید بخوانید+معجون خانگی درمان یبوست
اگر یبوست دارید، اصلا اینها را نخورید!
5 گام ساده برای درمان یبوست کودک
۱۱ نکته برای جلوگیری از یبوست در سفر-قسمت اول