برای درمان دیابت در علم پزشکی روش های مختلفی وجود دارد که هرکدام از این راه ها معایب و مزایای خود را دارد. در بین این روش ها برای درمان دیابت از طب سوزنی استفاده می شود. اخیرا طی تحقیقاتی استفاده از طب سوزنی برای درمان دیابت توصیه شده است. اما این روش چقدر نتیجه می دهد. این مقاله را بخوانید تا با درمان دیابت با طب سوزنی آشنا شوید.
محققان دریافتند که درمان دیابت با طب سوزنی مزایایی برای تنظیم سطح گلوکز دیابتی و تسکین ناهنجاری‌های معده و روده در افراد دیابتی دارد. طب سوزنی علائم دیابت را کاهش می‌دهد. محققان در دو پژوهش جداگانه دریافتند که طب سوزنی برای تسکین دیابت مؤثر است.
در یکی از این پژوهش‌ها، محققان دانشگاه طب چینی نانجینگ به این نتیجه رسیدند که طب سوزنی به همراه موکسی باسشن (گرم نمودن نقاط مخصوص طب سوزنی) در تسکین انواع مختلف دیابت تأثیرگذار است.
آیا درمان دیابت با طب سوزنی ناهنجاری های معده و روده را تسکین می دهد؟
در دومین پژوهش، محققان به این نتیجه رسیدند که طب سوزنی به‌صورت مؤثر ناهنجاری‌های معده و روده را در افراد دیابتی کاهش داده یا از بین می‌برد. این وضعیت به تأخیر در تخلیه معده شامل حرکت کند غذا از معده به روده کوچک ازلحاظ پاتولوژیکی اشاره دارد. در افراد مبتلابه دیابت سطح بالا گلوکز به عصب وگاس صدمه میزند که منجر به ناتوانی عصب برای تنظیم درست عضلات معده می‌شود.
طب سوزنی در بازیابی قابلیت گوارش درکم شدن و رفع گاستروپارزی موفق بوده است. نکته مهم این است که شش ماه پیگیری درمان دیابت با طب سوزنی به‌طور قابل‌توجهی مؤثرتر از استفاده دو نوع مختلف دارو برای درمان گاستروپارزی دیابتی است.
در مطالعه اول ما به تحقیقات وانگ و همکاران او که در دانشگاه طب چینی نانجینگ انجام‌شده است، نگاهی می‌اندازیم. پژوهشگران مشخص کردند که زنان با دیابت نوع دو به درمان ترکیبی طب سوزنی و موکسی باسشن به‌طور قابل‌توجهی جواب دادند.
محققان در گزارش خود، تفاوت‌هایی را بین الگوهای تشخیصی طب سنتی چینی (TCM) قائل شدند. برای زنان با کمبود نیروی یین نرخ مؤثر کل 84.78% بوده است.
برای زنان با کمبود نیروی یانگ نرخ مؤثر کل 69.75% بوده است. به‌طورکلی علائم کاهش‌یافته و مستندات اندازه‌گیری شده نشان از نتایج مثبت فیزیولوژیکی دارند. در هر دو گروه دارای کمبود یین و یانگ، معیارهای عینی قابل‌توجهی از بهبود ثبت‌شده است.
بیماران با سطح پایین‌تر گلوکز، بهبود در حساسیت به انسولین و ترمیم عملکرد جزایر سلول بتا از خود نشان دادند. ناتوانی جزایر سلول بتا در بین بیماران دیابتی شایع است به خاطر اینکه سلول‌ها در حال جبران مقاومت به انسولین هستند.
مقاومت به انسولین اغلب منجر به ایجاد توده جزایر سلول بتا برای تسهیل افزایش تولید انسولین می‌شود. بااین‌حال درنتیجه کاهش حجم جزایر سلول بتا باعث می‌شود آپوپتوز (مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلول) نیز افزایش یابد.
نتایج تحقیق محققان در اسفاده از طب سوزنی برای درمان بیماری ها
ما نگاهی به نقاط طب سوزنی استفاده‌شده توسط محققان می‌اندازیم و توضیح می‌دهیم که چگونه آن‌ها این موفقیت بالینی تأییدشده با اندازه‌گیری‌های عینی را بدست آوردند. ابتدا اجازه دهید پیش‌زمینه ارائه‌شده در این مطالعه را موردبررسی قرار دهیم.
ازجمله محققانی که پژوهش اول را در تحقیقات خود مرجع قرار داده‌اند می‌توان به زو و همکارانش اشاره کرد که اشاره می‌کنند چین یک کشور رو به رشد درزمینهٔ افراد مبتلابه دیابت است. در سال 1980، 1% از جمعیت چین مبتلابه دیابت بودند که این نرخ در سال 2007 به 7% افزایش پیداکرده است.
درمان دیابت و کاهش قند خون در افراد مبتلا و چاق با انجام طب سوزنی امیدوار کننده است
الگوی سنتی طب چینی استفاده‌شده در این پژوهش متفاوت است. درمجموع از 93 بیمار زن از هر دو گروه کمبود یین و یانگ در این مطالعه مورداستفاده قرارگرفته شد. آن‌ها را به دو گروه تقسیم شدند:
گروه اول دارای کمبود یین و گروه دوم دارای کمبود یانگ. به روی هر دو گروه به‌طور هم‌زمان طب سوزنی و موکسی باسشن انجام شد. ترکیب درمان موکسی باسشن و طب سوزنی به مدت 3 ماه و یک‌بار در هرروز انجام شد.
طب سنتی چین در کاهش گرمای بدن موثر است
پژوهشگران به نظریه طب سنتی چینی در تحقیقات خود به‌عنوان بخشی از مفاد آموزشی طب سوزنی اشاره‌کرده‌اند. آن‌ها متذکر می‌شوند که اصول طب سنتی چینی حکایت از آن دارد که نقطه سانینجیائو طب سوزنی، نیروی یین را تغذیه می‌کند، گرمای اضافی بدن را خارج می‌کند، لخته‌های خون را از بین می‌برد، برای کبد، کلیه‌ها و طحال مفید بوده و گردش خون و کی (qi) را افزایش می‌دهد. در مقابل، نقطه گوانیون در طب سوزنی تقویت‌کننده سلامت کلیه‌ها و نیروبخش یانگ است. زوسانلی، یک نقطه قدیمی برای طب سوزنی در تجدید قوای یانگ کی، بهبود خواب، بهبود کی و چرخش خون، رفع سردی مزاج (بلغم)، هدایت دونیمه بدن و خارج کننده حرارت اضافی بدن است. این‌ها اصول اولیه انتخاب نقاط مربوط به طب سوزنی مورداستفاده در پروتکل‌های پژوهش‌های بالینی بودند. هنگامی‌که رژیم‌درمانی برای بیماران تکمیل شد اثر نتایج روی بیمار با توجه به اقدامات، علائم و هدف میزان بهبودی اندازه‌گیری شد. این اندازه‌گیری در زمان ناشتا و قند خون نرمال (FPG) انجام شد.علائم بهبود موردقبول نیست مگر اینکه با معیارهای FPG همخوانی داشته باشد.
نتایج به 3 رده با استفاده از معیارهای زیر دسته‌بندی شدند:
• به‌طور قابل‌توجهی مؤثر: هیچ علائمی ندارد. FPG<7.2 میلی مول یا کاهش 30% علائم نسبت به قبل از درمان
• مؤثر: بهبود قابل‌توجه در علائم. FPG بین 7.2- 8.3 میلی مول یا کاهش 10% تا 30% علائم نسبت به قبل از درمان
• بدون اثر: بدون بهبود در علائم. در این دسته از استانداردهای FPG استفاده نمی‌شود.
نرخ کل درمان مؤثر برای هر گروه‌درمانی با توجه به درصد از بیمارانی که گزارش کرده‌اند درمان روی آن‌ها مؤثر بوده است محاسبه‌شده است.
پس از بررسی نتایج مطالعات بالینی توسط محققان (وانگ و همکاران) مشخص شد که درمان دیابت با طب سوزنی همراه با موکسی باسشن مزایای قابل‌توجهی برای زنان دارای دیابت نوع دو دارد. در همین پژوهش وانگ و همکارانش یک فرا تحلیل برای نشان دادن اثربخشی طب سوزنی در درمان گاستروپارزی دیابتی (DGP) انجام دادند. این مطالعه که در مجله طب سوزنی و موکسی باسشن منتشرشده است نشان می‌دهد که استفاده از طب سوزنی در مقایسه با استفاده از دو نوع دارو، نتایج بهتر و مؤثرتری داشته است.
گاستروپارزی که از عوارض شایع دیابت محسوب می‌شود که با کاهش حرکت دستگاه گوارش و خارج شدن ریتم معده همراه است و منجر به احتباس معده می‌شود. تنظیم ترشح انسولین و قندخون در بیماران دیابتی با طب سوزنی الکتریکی امکان پذیر است
در اثر گاستروپارزی دیابتی (DGP)، یک سری از ناراحتی‌های بالای معده علائمی شامل احساس پری بالای شکم و درد، آروغ زدن، بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست را ظاهر می‌گردد.
تفاوت بیماران دیابتی در درمان طب سوزنی
قابل‌ذکر است که تفاوت بین بیماران با کمبود یین و یانگ نشان می‌دهد آن‌هایی که کمبود یین دارند طب سوزنی به روی آن‌ها تأثیر بیشتری گذاشته است. علاوه بر این مشکل در حرکت حلقوی دستگاه گوارش به روی مواد مغذی و قند خون تأثیر می‌گذارد که این امر باعث جذب دارو که منجر به نوسانات بیشتری در سطح گلوکز می‌شود، می‌گردد. گاستروپارزی دیابتی (DGP) می‌تواند به سطح گلوکز کمک کند.
علائم قابل‌توجهی از گاستروپارزی دیابتی (DGP) در اقتباس معده و تحرک غیرطبیعی دستگاه گوارش دیده شد. بر این اساس تمرکز درمان روی گاستروپارزی دیابتی (DGP) به روی کاهش اقتباس معده، حفظ طولانی‌مدت تنظیم گلوکز خون و تقویت مواد مغذی بدن است.
در حال حاضر داروهای گاستروپروکینتیک (gastroprokinetic) به‌طور گسترده‌ای برای درمان گاستروپارزی دیابتی (DGP) استفاده می‌شود. بااین‌حال مصرف طولانی‌مدت این داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشد.
در مقابل درمان دیابت با طب سوزنی یک درمان آسان و مقرون‌به‌صرفه است. به این دلایل و به دلیل اینکه طب سوزنی بی‌خطر و مؤثر است بیماران گاستروپارزی دیابتی (DGP) به‌طور فزاینده‌ای به استفاده از این روش روی آورده‌اند.
نتایج مطالعات بالینی به اثر درمان دیابت با طب سوزنی
وانگ و همکارانش بر اساس 10 مطالعه بالینی که از قبل منتشرشده بود یک فرا تحلیل و بررسی داده‌ای انجام دادند. برای اطمینان از بی‌طرفی این فرا تحلیل، آن‌ها از یک نمونه تصادفی بزرگ از پژوهش‌های بالینی باکیفیت بالا و از منابع مختلفی را به‌صورت تصادفی مورد بازبینی قراردادند.
در این مطالعه بالینی درمجموع از 755 بیمار گاستروپارزی دیابتی (DGP) استفاده شد. در بین 10 مطالعه بالینی، 9 مطالعه مربوط به اثر درمان دیابت با طب سوزنی در درمان گاستروپارزی دیابتی (DGP) در مقایسه با داروها و یک مطالعه مربوط به اثربخشی طب سوزنی در درمان گاستروپارزی دیابتی (DGP) در مقایسه با دارونماها موردبررسی قرار گرفتند.
در هر مطالعه نقاط درمان، روش و تکنیک درمان دیابت با طب سوزنی و مدت انجام درمان متفاوت بود. در این فرا تحلیل بیماران به دو گروه درمان و کنترل دسته‌بندی شدند. گروه درمان شامل گروه‌های درمان دیابت با طب سوزنی و گروه کنترل شامل گروه دارو و دارونماها بودند. از این فرا تحلیل وانگ و همکارانش به این نتیجه رسیدند که طب سوزنی نسبت به دومپریدون و سایمتیدین از نظر بهبود اشتها، کاهش نفخ، از بین بردن آروغ، درد شکمی و کاهش تهوع و استفراغ مؤثرتر است.
دومپریدون یک داروی ضد تهوع است و سایمیتیدین نیز یک ترکیب مسدودکننده برای کمک به هضم است. سایمیتیدین برای درمان بسیاری از مشکلات ازجمله برای کسانی که دچار رفلکس معده به مری (GERD)، زخم معده و روده کوچک، التهاب مری و شرایط مشابه به کار می‌رود.
آیا درمان دیابت با طب سوزنی دارای عوارض جانبی است؟
نرخ درمان مؤثر کل در گروه درمان 91.14% و برای گروه کنترل 74.14% است که نشان می‌دهد گروه درمان بالاتر از گروه کنترل است. نتایج نشان می‌دهد که استفاده از درمان دیابت با طب سوزنی بدون عوارض جانبی بوده است که این یعنی طب سوزنی یک درمان امن و ایمن است.
علاوه بر این در پیگیری‌های 6 ماهه مشخص شد که در گروه درمان، 2 مورد برگشت بیماری از 36 مورد و در گروه درمان 12 مورد برگشت بیماری از 36 مورد وجود داشته است. این نشان می‌دهد که درمان طب سوزنی از ثبات و عمر بالاتری برخوردار است.
نکته مهم فرا تحلیل وانگ و همکارانش ایمن و اثربخش‌تر بودن طب سوزنی نسبت به دارو برای درمان گاستروپارزی دیابتی (DGP) است. در سراسر این 10 مطالعه بالینی که با استفاده از فرا تحلیل مورد آزمایش قرار گرفتند، همگی نشان می‌دهند که طب سوزنی، علمی معتبر و دارای نتایج مثبت درمانی و درعین‌حال باثبات و عمر بالا است.
تحقیقات اولیه توسط وانگ و همکارانش و همین‌طور فرا تحلیل آن‌ها به‌روشنی از مزایای طب سوزنی در درمان دیابت سخن می‌گوید.