چهارشنبه سوری از رسم های قدیمی و بسیار زیبای ایران باستان است. گذشتگان ما با برپایی این جشن به استقبال بهار و سالی سرشار از سلامتی و پاکی می رفتند. از رسم های زیبای این شب قاشق زنی دختران جوان، پریدن از روی آتش با جمله “زردی من از تو، سرخی تو از من” و جشن و شادی بوده است. اما متاسفانه در سال های گذشته با فراگیر شدن استفاده از مواد محترقه در بین نوجوانان و جوانان شاهد حوادث ناگواری هستیم که سبب غم و اندوه بسیاری از مردم کشور عزیزمان می شود و رفته رفته سبب می شود رسم های زیبای این شب فراموش شوند. در این مطلب نکات ایمنی برای برگزاری چهارشنبه سوری سالم را به شما عزیزان بیان می کنیم تا در کنار خانواده از این شب زیبا و سنتی لذت ببرید.
انتخاب با خودتان است
چهارشنبه‌سوری زمانی است که بسیاری در حال انتظار کشیدن برای فرارسیدن آن هستند: فروشندگان ترقه و مواد انفجاری و فشفشه و… همراه با کودکان و نوجوانانی که می‌خواهند هیجانات ناشی از اقتضای سن خود را خالی کنند.
در بین هر دو گروه ممکن است افرادی باشند که از نظر روانی دچار اختلالاتی چون خودخواهی، خودبینی و مانند آن باشند که مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت خودشان یا دیگران در این مراسم اثر می‌گذارد. چگونه؟ این طور که برخی مشاغل آخر سالی همچون فروش ترقه و فشفشه، ماهی و وسایل سفره هفت‌سین و… در این روزها بسیار درآمدزا محسوب می‌شود و هر کسی از همکار یا همکلاسی یا همسایه و… برای کسب سودی سرشار در زمانی کوتاه، این روزها ممکن است سراغ چنین شغل‌هایی برود.
تاملی از جنبه سلامت روانی حکم می‌کند وسایل استاندارد عرضه کنید تا اگر دست بر قضا یکی از موادی که فروخته‌اید سر از همسایگی محل زندگی خود یا درس فرزندتان درآورد، احتمال ایجاد خطر برای خود و خانواده شما هم کم شده باشد. در مقابل، فرزند یا یکی دیگر از نزدیکانتان ممکن است در محل کار یا درس یا محله خودتان نتواند از نظر روانی بر فشار این هیجانات فائق آید و با فکر تهیه ماده‌ای که صدای بیشتر داشته باشد، شعله بیشتر تولید کند و از این قبیل مواردی که هر ساله بسیاری از آسیب‌دیدگان این سوانح بیان می‌کنند، یک عمر سلامت خود یا دیگران را فدای یک لحظه کند و پشیمانی بماند و پشیمانی.
اگر هر دو گروه پیش از آن‌که یکی بیشتر به سود حاصل از فروش فکر کند و دیگری به تخلیه هیجان ناشی از سن، به حفظ سلامتی اهمیت دهد، بسیاری از حوادث تکراری در این چهارشنبه آخر سال فرصتی برای نمود و بروز پیدا نمی‌کند. یادتان باشد در کشورهای دیگر هم مردم شادی و جشن و آتشبازی دارند و نیازهای هیجانی‌شان را با آنها تخلیه می‌کنند اما با کنترل و مهار فشارهای روانی، حوادث ناشی از آن مراسم را به پایین‌ترین حد رسانده‌اند.
نکات ایمنی زیر را فراموش نکنید
هرگونه بی توجهی به نکات ایمنی و سهل انگاری در برپایی مراسم چهارشنبه سوری می تواند زیان های جانی و مالی سنگین و غیر قابل جبرانی را در پی داشته باشد.
خانواده ها در پیشگیری از حوادث نقش مهمی را ایفاء می کنند.
ممکن است موضوع ایمنی و پیشگیری از حوادث مربوط به چهارشنبه سوری، در بدو امر برای گروه سنی نوجوانان زیاد جالب نباشد، چرا که آنها مجبورند مقداری محدودیت در ترقه بازی، فشفشه بازی و آتشبازی خود متحمل شوند ولی میتوان با نشان دادن این موضوع که این امر با زندگی آنها مرتبط است، آموزش در این زمینه را برای آنها جالبتر کرد. حادثه برای هرکسی اتفاق میافتد. در برخی حوادث افرادی کشته شده یا به شدت آسیب میبینند. اما از بروز اغلب حوادث از جمله حوادث چهارشنبه سوری میتوان جلوگیری کرد.
باید کودکان و نوجوانان را تشویق کرد که از حوادث درک خوبی داشته باشند. باید به آنها آموزش داد که آنها در مقابل مواد محترقه و منفجره و آتشبازی آسیب پذیر هستند. آموزش آسیب پذیری در مقابل خطرات مذکور، از اهمیت خاصی برخوردار است.
چهارشنبه سوری والدین در تهیه وسایل آتشبازی بیخطر فرزندانشان را همراهی نمایند. کودکان به هیچ عنوان شخصاَ نباید از مواد آتش بازی و محترقه استفاده نمایند.
چهارشنبه سوری از نگهداری مواد محترقه، تهیه و ساخت وسایل آتش بازی به خصوص در منزل،زیر زمین،محل کار و … جداً جلوگیری کنید.
چهارشنبه سوری از حمل مواد محترقه و آتش گیر و انفجاری حتی به مقادیر بسیار کم، در جیب لباس و کیف جداًً خودداری کنید.
چهارشنبه سوری در صورت نگهداری مواد آتش بازی، حتی کم خطر حتماً آن را در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
چهارشنبه سوری مواد آتش بازی (محترقه و انفجاری) را از محل هایی که مطمئن هستند خریداری کنید. این مواد را از دست فروش تهیه نکنید.
چهارشنبه سوری همیشه در مواقع آتش بازی جهت اطفاء حریق، آب، کپسول اطفاء حریق و حتی الامکان جعبه کمکهای اولیه در دسترس باشد.
چهارشنبه سوری مواد آتش بازی (منفجره و محترقه) را به طرف افراد دیگر پرت نکنید.
چهارشنبه سوری هیچگاه مواد آتش بازی (منفجره و محترقه) را در ظروف شیشه ای یا فلزی قرار ندهید، زیرا در صورت انفجار ذرات شیشه یا فلز، به اطراف پرتاپ شده و سبب صدمات و خطرات جانی خواهد شد.
چهارشنبه سوری هیچگاه از الکل برای آتش گیری مواد استفاده نکنید.
چهارشنبه سوری از آتش زدن لاستیک، هیزم، کارتن خالی و امثال آن چه در واحدهای مسکونی و چه در معابر ، کوچه و خیابان خودداری نمایید.
از پرتاب مواد آتش زا مانند فشفشه و موشک بر روی درخت ها، بام و بالکن منازل که از عوامل عمده بروز آتش سوزی است جداً خودداری کنید.
نحوه پیشگیری از حوادث چهارشنبه سوری
صاحبان فروشگاه های مواد شیمیایی و رنگ فروشی ها از فروش هر گونه مواد آتش زا و مواد شیمیایی به کودکان و نوجوانان جداً خودداری نمایند.
چهارشنبه سوری از ریختن مواد سریع الاشتعال مانند نفت، بنزین و غیره بر روی مواد آتش گیر جداً خودداری شود.
چهارشنبه سوری از قرار دادن ظروف تحت فشار از جمله کپسول، اسپری، حشره کش ها و غیره بر روی آتش خودداری شود.
چهارشنبه سوری مراقب رفتارهای خطرناک و ناهنجار بوده و در صورت لزوم مراتب را به واحدهای گشتی نیروی انتظامی و یا پلیس ۱۱۰ اطلاع دهید.
چهارشنبه سوری از سوزاندن وسایلی چون کپسول گاز، لاستیک و آمپول و استفاده از مواد آتشزا نظیر بنزین، الکل، کاربیت و مانند آن جداً خودداری نمایید.
چهارشنبه سوری از برپایی آتش در معابر باریک و در نزدیکی پستهای برق یا ایستگاههای تقلیل فشار گاز و پارکینگهای عمومی پرهیز کنید.
چهارشنبه سوری از برپایی آتشهای حجیم و غیرقابل مهار خودداری کنید .
چهارشنبه سوری استفاده از مواد آتش بازی هرگز به طور کامل ایمن نیست، حتی در صورتی که مراقبت کامل صورت گیرد. حوادث نه تنها ممکن است برای کسانی که از آن استفاده می کنند به وجود آید، بلکه برای کسانی که این مواد را درست می کنند نیز ممکن است اتفاق بیفتد. پس از مکان هایی که از مواد محترقه در آن استفاده می شود دوری کنید. شما می توانید از عینک های محافظ یا حداقل عینک های طبی خود استفاده کنید.
در صورت بروز هرگونه حریق و یا حادثه ضمن حفظ خونسردی در اسرع وقت با شماره تلفن ۱۱۵ مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی و ۱۲۵ ستاد فرماندهی سازمان آتش نشانی تماس گرفته و مراتب را با ذکر نوع حادثه و نشانی دقیق اطلاع دهید.