این دو ماده خونساز مهم
کمخونی (آنمی) به حالتی اطلاق میشود که بدن قادر به ساختن گلبول قرمر کمی است یا مقدار هموگلوبین موجود در این سلولها بسیار کم باشد. متداولترین نوع کمخونی، کمخونی فقر آهن نام دارد و معمولا ناشی از مصرف ناکافی آهن در رژیم غذایی است. به مردان بالغ و زنان یائسه توصیه میشود روزانه حداقل ۸ میلیگرم آهن مصرف کنند. این مقدار در زنان بالغ غیریائسه به ۱۸ میلیگرم در روز میرسد. همچنین صرف غذاهای سرشار از ویتامین C به جذب بهتر آهن از مواد غذایی کمک میکند. زنان حداقل به روزی ۷۵ میلیگرم و مردان به ۹۰ میلیگرم ویتامین C نیاز دارند.
آهنین شوید
بدن انسان از آهن استفاده میکند تا هموگلوبین مورد نیاز خود را بسازد. هموگلوبین به حمل و نگهداری اکسیژن در بدن کمک میکند. مصرف مقدار کافی آهن در رژیم غذایی از کمخونی جلوگیری میکند و باعث رسیدن اکسیژن کافی به سلولهای بدن میشود. گوشت قرمز، جگر، قلوه، لوبیا، عدس، سبزیجاتی با برگ سبز تیره (مانند اسفناج)، آلو بخارا، کشمش و زردهی تخممرغ سرشار از آهن هستند.
سبزِ سبزِ سبز
سبزیجات سبزبرگ منبع خوبی برای فولات هستند، که به خونسازی طبیعی و افزایش سطوح هموگلوبین کمک میکنند. سبزیجاتی مانند اسفناج، برگ شنبلیله و گوجهفرنگی برای بیماران مبتلا به کمخونی مفید هستند. برای جبران کمبودآهن این قبیل سبزیجات را میتوانید به رژیمغذایی روزانه خود اضافه کنید. همچنین، مصرف بروکلی را فراموش نکنید زیرا سرشار از آهن، منیزیم، ویتامینهای A و C است.
به اسیدفولیک سلام کنید
اسید فولیک یا ویتامین ب۹ در تولید گلبولهای قرمز تازه به بدن کمک میکند. مصرف ناکافی اسید فولیک میتواند باعث ابتلا به کمخونی شود. با مصرف مجدد اسید فولیک میتوان دوباره میزان گلبولهای قرمز را افرایش داد. نانها و غلات غنیشده، سبزیجات برگ سبز مانند کلم پیچ، نخود، حبوبات و مغزها سرشار از اسد فولیک هستند.
چاره کارتان اینجاست
ویتامین ب۱۲ در ساختن دیانای و تولید گلبول قرمز در مغز استخوان نقش مهمی دارد. کمبود ویتامین ب۱۲ موجب تقسیمِ سلولی غیرطبیعی در مغز استخوان میشود. در نتیجهی این اتفاق گلبولهای قرمز بزرگ و نابالغی تولید میشوند که اصطلاحا «مگالوبلاست» نام دارند. بیمارانی که در بدن خود این سلولهای نابالغ را داشته باشند، از کمخونی مگالوبلاستیک رنج خواهند برد. به دنبال این بیماری گلبولهای قرمز فرد توانایی نگهداری اکسیژن و رساندن آن به بافتهای بدن را نخواهند داشت. ویتامین ب۱۲ به طور گستردهای در غذاهای حیوانی و غذاهای غنی شده با این ویتامین یافت میشود. گوشت قرمز، ماهی، جگر، تخممرغ، شیر و لبنیات، غلات صبحانهی غنی شده و مخمرهای خوراکی سرشار از ویتامین ب۱۲ هستند.
از انجیر نمی توان گذشت
انجیرها را میتوان بهصورت تازه یا خشک شده مصرف کرد. انجیر خشک شده حاوی ویتامینها و موادمعدنی مختلفی است، که از آن جمله میتوان به ویتامینهای A، B۱، B۲، B۳، B۶، آهن، منگنز، سلنیم و پتاسیم است. همچنین، آنها حاوی بتاکاروتن هستند و میتوانند منبع خوبی برای کربوهیدارتها، چربیها و فیبرغذایی باشند.مصرف روزانه سه تا چهار انجیر خشک میتواند به افزایش تا ۲۵درصدی هموگلوبین کمک کند. افزون بر این، موادمعدنی موجود در این میوه سموم را از بدن دفع میکنند، از اینرو، انتقال اکسیژن به اندامهای مختلف تسهیل میشود.
دانه های کوچک شیرین
کشمش از محتوای بالای آهن سود میبرد. شما میتوانید به مدت یک شب آنها را در آب خیس کنید و صبح روز بعد کشمشها را مصرف کنید. کشمش بیشتر برای تزئین غذاها استفاده میشود، اما میتواند مقدار قابل توجهی موادمغذی به غذای شما اضافه کند.
ویتامین زمستانی
مقدار کافی از ویتامین C میتواند به جبران کمبود خون کمک کند. در نتیجه، اینکه توصیه میشود موادغذایی سرشار از ویتامین C مانند پرتقال، لیمو، پاپایا، توتفرنگی، کیوی، گریپفروت و غیره به رژیمغذایی اضافه شوند، چندان جای شگفتی ندارد.
غلات مفید است یا مضر؟
جو، کوینوآ و جودوسر برخی از غلات کامل هستند، که میتوانید به رژیمغذایی روزانه خود اضافه کنید. این غلات کامل سرشار از آهن هستند، که به افزایش سطح هموگلوبین کمک میکنند.
مغزهای خونساز
مغزهای خوراکی میتوانند میان وعدههای فوقالعاده باشند. مغزهای خوراکی مانند بادامزمینی، بادامهندی، فندق و گردو سرشار از آهن هستند، که میتواند به بهبود سطح هموگلوبین در بدن کمک کند. آنها نه تنها خوشمزه هستند، بلکه گزینههایی سالم نیز محسوب میشوند. ۳۰ گرم از مغزهای خوراکی میتواند سه میلیگرم آهن در روز را تامین کند.