کلسترول یکی از مواد موجود در بدن است که هم می تواند در بدن ساخته شود و هم با مواد غذایی دارای کلسترول وارد بدن شود. کلسترول در ساخت دیواره سلولی و در ساختمان برخی هورمون ها نقشی موثر دارد. قسمت اعظم کلسترول مورد نیاز بدن توسط کبد ساخته می شود. اما اگر آزمایش خون داده باشید، ممکن است مشاهده کرده باشید پزشکان درباره افزایش کلسترول خون به برخی افراد هشدار می دهند. کلسترول دو نوع دارد؛ کلسترول خوب و بد. در ادامه این مقاله، با انواع کلسترول، عوارض افزایش کلسترول خون و غذاهای سرشار از کلسترول که باید از مصرف بی رویه آن ها پرهیز کنید آشنا می شویم.
کلسترول خوب و بد چیست؟
کلسترول توسط پروتئین‌ها در خون حمل میشود، و هنگامی که این دو با هم ترکیب می‌شوند موادی به نام لیپوپروتئین‌ها تشکیل می‌شوند. دو نوع اصلی لیپوپروتئین‌ها عبارتند از:
لیپوپروتئین پرچگال (HDL): کلسترول را از سلول‌ها برداشته و به کبد برمی‌گرداند، که در آنجا یا تجزیه میشود و یا به عنوان مواد زائد به خارج از بدن انتقال داده میشود. به همین دلیل، به HDL کلسترول خوب گفته میشود و هر چه سطح آن بیشتر باشد بهتر است.
لیپوپروتئین کم‌چگال (LDL): کلسترول را به سلول‌هایی که به آن نیاز دارند حمل می‌کند. اگر میزان کلسترول موجود بیش از مقدار مورد نیاز سلول‌ها باشد، در این صورت این ماده در دیواره سرخرگ‌ها رسوب می‌کند که این باعث بروز بیماری‌های مربوط به سرخرگ‌ها میشود. به همین دلیل به LDL کسترول بد گفته میشود.
عوارض افزایش کلسترول خون چیست؟
زمانیکه میزان زیادی کلسترول در خون شما موجود باشد، ممکن است این کلسترول ها رسوب کرده باعث تنگ شدن رگهای شما و در نتیجه کاهش خونرسانی به قلب میشود. در گذر زمان این باریک شدن رگها باعث تصلب شریان و درنتیجه ابتلا به بیماری های قلبی میشود. زمانیکه خون حاوی اکسیژن کافی به قلب نرسد، فرد دچار درد قفسه سینه و در نتیجه آنژین میشود. اگر خونرسانی به بخشی از قلب کاملا قطع شود، فرد دچار بیماری عروق کرونر و در نتیجه سکته قلبی میشود.
لبنیات پرچرب
محصولاتی از قبیل شیر غلیظ شده، کره و مارگارین و … سرشار از چربی‌های اشباع هستند و در کسانی که کلسترول بد آنها بالاست، مصرف این نوع محصولات باید به طور کامل متوقف شود. به جای لبنیات پرچرب، شما می‌توانید محصولات گیاهی مانند شیر بادام و شیر سویا، و یا لبنیات کم چرب یا بدون چربی را به رژیم روزانه خود اضافه کنید.
گوشت قرمز
از مصرف گوشتهای چرب بپرهیزید. به جای گوشت قرمز مصرف گوشتهای سفید مانند گوشت مرغ و بوقلمون را وارد رژیم‌تان کنید. توجه داشته باشید که پوست این گوشت‌ها را بکنید. ماهی بخورید. ماهی آزاد، تن یا ساردین بهترین گزینه اند. این ماهی‌ها چرب هستند اما چربی آنها مانند گردو یا بذر کتان مفید است.
مواد غذایی آماده و صنعتی
بیشتر غذاهای آماده و صنعتی به خصوص آن‌هایی که گرم می شوند، با روغنهای هیدروژنه و اسیدهای چرب ترانس تهیه و باعث افزایش کلسترول بد خون خواهد شد. از مصرف مواد غذایی خیلی چرب و خیلی شیرین و به ویژه آن‌هایی که حاوی روغنهای هیدروژنه هستند بپرهیزید.
قندهای تصفیه شده و نشاسته
قندها و کربوهیدرات‌های‌های تصفیه شده مانند برنج سفید، نان ها و پاستاهای تهیه شده از آرد سفید میزان کلسترول خوب خون را کاهش می‌دهند. برای شما که کلسترول خونتان بالاست توصیه میشود از مصرف این مواد غذایی بپرهیزید. شما باید نان‌‌های سبوس‌‌دار مصرف کنید.
کره
کره، مایونز، مارگارین ها حاوی میزان زیادی چربی هستند، با این حال روغن‌هایی مانند روغن زیتون، روغن کانولا حاوی چربی‌های سالمی هستند که قلب شما را در وضعیت بهتری نگه می‌دارند. در هر صورت از مصرف مواد غذایی چرب بپرهیزید.
این مطالب را نیز بخوانید: