از آنزیمهای کبد چه می دانید
به گزارش سایت الودکتر، حساس ترین و پر مصرف ترین آنزیمهای تشخیصی کبد، آمینوترانسفرازها هستند. آن ها آسپارتات آمینوترانسفراز (SGOT یا AST) و آلانین آمینوترانسفراز (SGPT یا ALT) هستند. این آنزیمها بطور معمول داخل سلول های کبدی قرار دارند زمانی که کبد دچار آسیب می شود سلول های کبدی آنزیمها را وارد جریان خون می کنند، بالارفتن سطح آنزیمها در خون نشانه آسیب کبدی است. آمینوترانسفرازها باعث کاتالیز واکنش های شیمیایی در سلول ها می شوند که در آن گروه آمین از یک مولکول دهنده به مولکول گیرنده منتقل می گردد. به همین دلیل به آن ها آمینوترانسفراز گفته می شود. واژه های پزشکی در خصوص این آنزیمها می تواند گاهی گیج کننده باشد. نام دیگر آمینوترانسفرازها، ترانس آمیناز است. آنزیمآسپارتات آمینوترانسفراز(AST) نیز به نام ترانس آمینازاگزالواستیک سرم (SGOT) نیز نامیده می شود و آلانین آمینوترانسنفراز(ALT) نیز به نام ترانس آمینازپیرویک گلوتامیک سرم(SGPT) مشهور است. بطور خلاصه SGOT= AST و SGPT= ALT است. (AST-SGOT) بطور طبیعی در انواع مختلف بافت ها از قبیل کبد، قلب، ماهیچه، کلیه و مغز قرار دارد. این آنزیمدر زمان آسیب به هر کدام از این بافت ها وارد خون می شود. برای مثال میزان غلظت سرمی آن در هنگام حمله های قلبی و مشکلات ماهیچه ای افزایش می یابد. قسمت عمده ی (ALT-SGPT) برعکس AST بطور طبیعی آن در کبد یافت می شود. اگر چه نمی توان گفت که این آنزیممنحصراً در کبد قرار دارد اما کبد جایی است که در برگیرنده بیشترین غلظت این آنزیماست. این آنزیمدر نتیجه آسیب کبدی وارد خون می گردد، بنابراین نسبتاً از این آنزیمبعنوان شناساگر ویژه موقعیت کبدی استفاده می شود.
مهم ترین آنزیمهای کبدی که افزایش می یابند
1- آلانین ترانس آمیناز (ALT)
2- آسپارتات ترانس آمیناز (AST)
افزایش آنزیمهای کبدی ممکن است در طی یک آزمایش خون معمولی مشخص شود. در بیشتر موارد، آنزیمهای کبدی به آرامی و به طور موقتی افزایش پیدا می کنند.بیشتر مواقع، این افزایش آنزیمها علامت یک مشکل کبدی مزمن و خطرناک نیست. نکتهای که میبایست حتماً در نظر گرفته شود این است که آنزیمهای کبدی در درون سلولهای کبدی فعالیت میکنند، لذا نمیتوان مقادیر زیادی از آنها را در خون پیدا کرد. اما آن هنگام که کبد دچار آسیب میشود چه اتفاقاتی رخ میدهد؟ در این صورت، سلولهای کبد تخریب میشوند و آنزیمهای کبدی وارد خون میگردند. اما نکتهی بعدی این است که چه چیز موجب این ماجرا میشود؟ آیا این امر نیز با توجه به نتایج آزمایش خون قابل تشخیص است؟ قابل تشخیص است اما نه صرفاً با آزمایش خون بلکه با کمک برخی آزمایشهای فیزیکی! عموماً آنزیمهای کبدی که در آزمایش خون بالا شناخته میشوند به قرار زیر اند. آزمایش خون را با نتایج زیر تطبیق دهید:
ALT—Alanine transaminase (≤ ۳۴ IU/L for women, ≤ ۵۲ IU/L for men)
AST—Aspartate transaminase (≤ ۳۴ IU/L for women, ≤ ۴۰ IU/L for men)
ALP—Alkaline phosphatase (20-140 IU/L for both men and women)
GGT—Gamma-glutamyl transpeptidase (5-55 IU/L for women, 15-85 IU/L for men)
توجه: محدودههای ذکر شده در فوق ممکن است از هر آزمایشگاه به آزمایشگاهی دیگر متفاوت باشند. در واقع، این محدودهها نسبی هستند.
این علائم را جدی بگیرید
بیماری های کبدی ، معمولا علامت خاصی ندارد و به دنبال انجام آزمایشات دوره ای، اختلال در آنزیمهای آن مشخص می شود و یا این که در زمان انجام سونوگرافی به علل دیگر، ابتلا به کبد چرب نیز تشخیص داده می شود. در برخی موارد این بیماری کاهش ذخیره گلبول های قرمز در خون فرد مبتلا به ناراحتی کبدی موجب خستگی و احساس ناراحتی در قسمت فوقانی شکم می شود. رسوب چربی در کبد می تواند سبب ضعف، بی اشتهایی، تهوع، احساس ناخوشی در شکم و بزرگی کبد شود.علائمی چون زرد شدن رنگ پوست، ناخن ها و چشم ها می تواند نشانه یک مشکل کبدی باشد. کاهش وزن ناگهانی ،خونریزی بینی و لثه ها وحالت تهوع، استفراغ می تواند علامت دیگر عملکرد نامناسب کبد باشد.مشکلات کبدی شامل طیف وسیعی از بیماری ها و نارسایی هایی هستند که به بافت کبد یا عملکرد آن آسیب می رسانند و عمدتا نیز بافت کبد در تماس با یک ویروس ممکن است ملتهب شود. مهم ترین عواملی که موجب بروز بیماری ها و ناراحتی های کبدی می شوند شامل ویروس های هپاتیت A، B و C، مصرف الکل و استفاده زیاد از داروهای مسکن هستند.اگر کبد آسیب شدید ببیند، بدن به جای رد کردن خون از کبد، دوباره خون را به این عضو بازمی گرداند و این امر باعث می شود که خون در مری و مجاری گوارشی وارد شود و در نتیجه مدفوع یا استفراغ بیمار خونی می شود.