کبد چرب که به استئاتوز کبدی نیز معروف است هنگام تجمع چربی در کبد رخ می دهد. داشتن مقادیر کمی چربی در این اندام طبیعی است، اما مصرف بیش از حد آن به یک مشکل پیرامون سلامتی فرد تبدیل می شود. کبد دومین اندام بزرگ بدن محسوب می شود که ضمن کمک به فرآوری مواد مغذی از مواد غذایی و نوشیدنی مواد مضر خون را فیلتر می کند.

آیا کبد چرب از روی زبان قابل تشخیص است؟/ درمان های خانگی برای کبد چرب کدامند؟

تجمع چربی زیاد در کبد باعث التهاب آن می شود که به کبد آسیب می رساند و زخم ایجاد می کند حتی در موارد شدید این زخم منجر به نارسایی کبد می شود. هنگامی که کبد چرب در فردی که الکل زیادی می نوشد ایجاد می شود به عنوان بیماری کبد چرب الکلی (AFLD) شناخته می شود، اما در فردی که الکل زیادی نمی نوشد به عنوان بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) شناخته می شود.

به گزارش هلث لاین، بر اساس اظهارات محققان در مجله جهانی گوارش، بیماری کبد چرب غیرالکلی 25 تا 30 درصد از مردم ایالات متحده و اروپا را تحت تاثیر قرار داده است.

چرا کبد چرب می شود؟

کبد یکی از اعضای حیاتی بدن محسوب می‌شود که کار پاکسازی و تصویه خون را بر عهده دارد و همچنین چربی‌ها در این عضو ذخیره و به سوخت و ساز بدن تبدیل می‌شود.

کبد نقش انبار را در میان اعضای بدن بر عهده دارد به طوریکه اگر بیش از میزان مورد نیاز چربی در داخل آن ذخیره شود عارضه کبد چرب ایجاد می‌شود.

کبد شما جزو کدام دسته از کبد چرب هاست؟

انواع کبد چرب را می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:

بیماری کبد چرب الکلی(ALD):

حتی یک دوره کوتاه مصرف زیاد الکل نیز می‌تواند این بیماری را ایجاد کند. ژن‌ هایی که از پدر و مادرتان به شما می‌ رسد نیز نقش مهمی در این بیماری دارند.

بیماری کبد چرب غیر الکلی(NAFLD):

کبد چرب غیر الکلی شایع ترین نوع کبد چرب در بین مردم بوده و بی خطر است.

استاتو هپاتیت غیرالکلی(NASH) استاتو هپاتیت الکلی:

در این نوع کبد چرب، کبد متورم شده و می تواند منجر به سیروز کبدی (زخم هایی روی کبد که بهبود نمی یابند) شده و احتمال ابتلا به سرطان کبد یا بیماری قلبی افزایش می یابد.

کبد چرب حاد بارداری:

این چربی کبد برای شما و نوزادتان خطرناک است. عوارض کبد چرب را می‌توان از کار افتادگی کبد و کلیه‌ ها در مادر و فرزند و همچنین عفونت جدی یا خون ریزی دانست.

علائم شایع کبد چرب چیست؟

در اکثر موارد، چاقى و اختلال در چربی هاى خون از علل کبد چرب هستند؛ علل دیگرى که مى تواند موجب بروز این حالت در کبد شوند، عبارتند از: بیمارى دیابت (مرض قند)، مصرف مشروبات الکلى، بدغذایى، خستگی، کاهش وزن یا اشتهای کم، درد در طرف راست بالای شکم، احساس ضعف کلی، حالت تهوع، دشواری تمرکز یا گیجی، یرقان (زردی پوست) و سوءتغذیه، بیمارى هاى مزمن نظیر بى کفایتى پمپاژ قلب، هپاتیت مزمن سی و سل ریوى. کبد نقش مهمى در سوخت و ساز و شکستن چربى ها در بدن دارد. در صورت بروز اختلال در آن، چربى در کبد رسوب مى کند و موجب بروز کبد چرب مى شود.

علائم کبد چرب

در بسیاری از موارد کبد چرب علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند، اما احتمال می رود هنگام ابتلا به آن احساس خستگی کنید یا در سمت راست بالای شکم خود احساس ناراحتی یا درد کنید. برخی از افراد مبتلا به بیماری کبد چرب دچار عوارضی از جمله اسکار کبدی می شوند که به عنوان فیبروز کبد نیز شناخته می شود. در نظر داشته باشید در صورت ابتلا به فیبروز شدید کبدی این بیماری تحت عنوان سیروز کبدی شناخته می شود. سیروز ممکن است علائمی مانند:

• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
• ضعف
• خستگی
• خون دماغ شدن
• خارش پوست
• پوست و چشم زرد
• خوشه های وب مانند رگ های خونی زیر پوست
• درد شکمی
• تورم شکم
• تورم پاها
• بزرگ شدن پستان در مردان
• گیجی
• زرد بودن رنگ زبان
• کک ‌و مک و لک صورت
• ترش کردن و ریفلاکس گوارشی

دلایل بروز کبد چرب

کبد چرب زمانی که بدن چربی زیادی تولید کند یا به اندازه کافی چربی را متابولیزه نکند ایجاد می شود. چربی اضافی در سلول های کبدی ذخیره می شود جایی که تجمع یافته و باعث بیماری کبد چرب می شود که این تجمع چربی در اثر موارد مختلفی ایجاد می شود به عنوان مثال، نوشیدن بیش از حد الکل باعث بیماری کبد چرب الکلی می شود.

این نخستین مرحله از بیماری کبدی مربوط به نوشیدن الکل است. در افرادی که زیاد الکل نمی نوشند علت بروز بیماری کبد چرب کمتر مشخص است. یک یا چند عامل زیر به طور همزمان می توانند در بروز آن نقش داشته باشند:

• چاقی
• قند خون بالا
• مقاومت نسبت به انسولین
• مقادیر بالای چربی به ویژه تری گلیسیرید در خون
• علل کمتر شایع عبارتند از:
• بارداری
• کاهش سریع وزن
• برخی از انواع عفونت ها مانند هپاتیت C
• عوارض جانبی برخی از داروها مانند متوترکسات، تاموکسیفن، آمیودارون و والپروئیک اسید
• قرار گرفتن در معرض سموم خاص

همچنین برخی از ژن ها خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش می دهند.

آیا آزمایشی برای تشخیص کبد چرب وجود دارد؟

در بیمارى کبد چرب، کبد معمولاً علامت خاصى ندارد و به دنبال انجام آزمایش هاى دوره اى، اختلال در آنزیم هاى آن مشخص مى شود و یا اینکه در زمان انجام سونوگرافى به علل دیگر، وجود کبد چرب نیز تشخیص داده مى شود.

البته اختلالات آنزیمى در کبد چرب معمولاً خفیف است و در اکثر موارد موجب افزایش مختصر در آنزیم هاى کبدی مى شود. در برخى موارد این بیمارى با علائمى نظیر خستگى و احساس ناراحتى در قسمت فوقانى شکم همراه است.

در صورت وجود اختلال در آنزیم هاى کبدى، قبل از آنکه علت کبد چرب تشخیص داده شود، در ابتدا لازم است سایر علل، که موجب بروز اختلال در این آنزیم ها مى گردند، رد شوند. همچنین بررسى لازم از نظر منفى بودن هپاتیت بی و هپاتیت سی انجام شود. بهترین راه تشخیص این بیمارى انجام نمونه بردارى از کبد و بررسى میکروسکوپى آن است.

علائم کبد چرب از زبان طب سنتی

ــ زرد بودن بار روی زبان

ــ زرد بودن سفیدی اسکلروز چشم

ــ کک ‌ومک و لک صورت

ــ ترش کردن و ریفلاکس گوارشی

ــ طعم دهان تلخ و بدمزه صبحگاهی

ــ جوش صورت و پشت کمر و روی بازوها

ــ عصبانیت و پرخاشگری، زود از کوره دررفتن

ــ درد مچ پاها و پیچ‌خوردگیهای مکرر مچ پاها

ــ ریزش موی شدید

ــ احساس مورچه‌روی در نواحی مختلف بدن

ــ خونریزیهای شدید عادت ماهیانه در زنان

ــ حالت چسبندگی داشتن مدفوع به کاسه توالت (که نیاز به شست‌وشوی مدفوع با فشار زیاد آب باشد)

ــ پرش پلک راست در اکثر مواقع

ــ زرد شدن پیراهن در ناحیه زیر بغل و بدبو بودن عرق

ــ احساس سوزن‌سوزن شدن انتهای دست و پاها

ــ درد در سمت راست حفره شکمی که به‌سمت بین دو کتف انتشار داشته باشد

چه افرادی بیشتر مستعد کبد چرب هستند؟

کسانی که عوامل خطر پیدایش این بیماری را دارند، مثل افراد چاق، مبتلایان به دیابت و چربی خون بالا و بی ‌تحرک.

مصرف بعضی داروها نیز می ‌تواند باعث رسوب چربی در کبد گردد. در این زمینه می ‌توان به استروئید، ویتامین A، متوتروکسات، آسپیرین، آمیودارون و استروژن سنتیک اشاره نمود.

همچنین کاهش سریع وزن در کسانی که قبلاً به چاقی مبتلا بوده‌‌‌اند، می‌ تواند این عارضه را در پی داشته باشد.

در کسانی که سوء تغذیه ی پروتئینی دارند یا به سبب چاقی مفرط، جراحی‌های پیوند بای پس(Bypass) روده‌ای انجام داده‌اند نیز کبد چرب دیده می ‌شود.

به دنبال تغذیه ی وریدی طولانی مدت نیز این عارضه بروز می ‌کند.

در زمینه ی بعضی بیماری‌های مزمن از جمله: کولیت زخمی نیز بروز این بیماری گزارش شده است.

در مواردی نیز هیچ علت یا بیماری زمینه ‌‌ای برای کبد چرب پیدا نمی‌ شود.

تشخیص کبد چرب

برای تشخیص کبد چرب پزشک ضمن گرفتن شرح حال پزشکی معاینه فیزیکی انجام می دهد و یک یا چند آزمایش را تجویز می کند. برخی از علائم و نشانه ها در تشخیص بیماری های مربوط به کبد به پزشک کمک می کنند که از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پلاک‌های سفید و نازک روی زبان

وجود پلاک های سفید و نازک روی زبان نشانه وجود مشکلات مربوط به کبد یا دستگاه گوارش است که بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کرد.

رنگ زرد زبان

رنگ زرد زبان می‌تواند نشانه‌ای از بیماری کبد یا صفرا باشد. اگر قسمت جلویی زبان زرد رنگ باشد می تواند نشانه ای از ابتلا به هپاتیت محسوب شود.

تاریخچه پزشکی

اگر پزشک مشکوک به کبد چرب باشد به احتمال زیاد از فرد سوالاتی درباره موارد زیر می پرسد:

• سابقه پزشکی خانوادگی از جمله هرگونه سابقه بیماری کبدی
• مصرف الکل و سایر عادت های زندگی
• هرگونه شرایط پزشکی که دارید
• هر دارویی را که مصرف می کنید
• تغییرات اخیر در وضعیت سلامتی

اگر خستگی، از دست دادن اشتها یا علائم غیر قابل توضیح دیگری را نیز تجربه می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.

معاینه فیزیکی

برای بررسی التهاب کبد پزشک شکم فرد را لمس می کند یا فشار می دهد تا اگر کبد بزرگ شده باشد بتواند آن را احساس کند. با این حال، ممکن است کبد بدون بزرگ شدن ملتهب شود، بنابراین در این شرایط پزشک با لمس شکم نیز متوجه التهاب کبد نمی شود.

آزمایش خون

در بسیاری از موارد بیماری کبد چرب پس از افزایش آنزیم های کبدی در آزمایشات خون تشخیص داده می شود. به عنوان مثال، پزشک آزمایش آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات ترانس‌آمیناز را برای بررسی آنزیم های کبدی تجویز می کند.

در صورت بروز علائم ممکن است به عنوان بخشی از روند تشخیص انجام این آزمایش ها توصیه شود. افزایش آنزیم های کبدی نشانه التهاب کبد است.

بیماری کبد چرب یکی از دلایل احتمالی التهاب کبد است، اما تنها مورد آن محسوب نمی شود. در صورت مثبت بودن آزمایش آنزیم های کبدی پزشک به احتمال زیاد آزمایش های دیگری را برای شناسایی علت التهاب تجویز می کند.

تصویربرداری

پزشک از یک یا چند آزمایش تصویربرداری زیر برای بررسی چربی اضافی یا سایر مشکلات کبدی استفاده می کند:

• سونوگرافی
• سی تی اسکن
• اسکن ام آر آی

همچنین ممکن است یک آزمایش را به نام الاستوگرافی گذرا با کنترل ارتعاش تجویز کند، این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس پایین برای اندازه گیری سفتی کبد استفاده می کند که حتی می تواند به بررسی زخم نیز کمک کند.

نمونه برداری از کبد

نمونه برداری از کبد بهترین روش برای تعیین شدت بیماری کبد شناخته می شود. طی نمونه برداری از کبد پزشک یک سوزن را در کبد فرو و یک قطعه از بافت را برای بررسی خارج می کند.

در طول انجام آن با بی حسی موضعی درد را کاهش می دهند، این آزمایش در تشخیص اینکه آیا به بیماری کبد چرب و اسکارهای کبدی مبتلا هستید یا خیر کمک می کند.

درمان کبد چرب

در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب تایید نشده و برای تولید و آزمایش داروها برای درمان این بیماری تحقیقات بیشتری لازم است. در بسیاری از موارد تغییر سبک زندگی به روند معکوس بیماری کمک می کند. به عنوان مثال، پزشک ممکن است به شما توصیه کند:

• مصرف الکل را محدود یا قطع کنید
• برای کاهش وزن قدم بردارید
• رژیم خود را تغییر دهید

در صورت بروز عوارض پزشک درمان های اضافی را توصیه می کند. به عنوان مثال، برای درمان سیروز کبدی:

• تغییر سبک زندگی
• تجویز داروها
• عمل جراحي

سیروز کبدی منجر به نارسایی کبد می شود که اگر این عارضه رخ دهد فرد به پیوند کبد نیاز پیدا می کند.

درمان های خانگی کبد چرب

تغییر شیوه زندگی نخستین مرحله درمان بیماری کبد چرب محسوب می شود، بسته به شرایط فعلی و عادات زندگی فرد ممکن است موارد زیر کمک کند:

• کاهش وزن
• کاهش یا قطع مصرف الکل

یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی بخورید که دارای کالری اضافی، چربی اشباع شده و چربی های ترانس کم باشد

بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه ورزش کنید

بر اساس اعلام کلینیک مایو، برخی شواهد نشان می دهد مصرف مکمل های ویتامین E به جلوگیری یا درمان آسیب کبدی ناشی از بیماری کبد چرب کمک می کند.

با این حال، تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است زیرا برخی از خطرات پیرامون سلامتی در ارتباط با مصرف بیش از حد ویتامین E وجود دارد.

همیشه قبل از استفاده از یک مکمل یا داروی طبیعی و جدید با پزشک خود صحبت کنید. برخی از مکمل ها یا درمان های طبیعی ممکن است کبد را تحت فشار قرار دهند یا با داروهایی که مصرف می کنید تداخل داشته باشند.

رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب

اگر به بیماری کبد چرب مبتلا هستید پزشک رعایت رژیم غذایی مناسب شرایط فرد توصیه می کند احتمال می رود موارد زیر در این توصیه ها گنجانده شود:

• رژیم غذایی سرشار از مواد غذایی گیاهی از جمله میوه ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل را دنبال کنید.
• مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده مانند شیرینی، برنج و نان سفید و سایر محصولات غلات تصفیه شده را محدود کنید.
• مصرف چربی های اشباع شده را که در گوشت قرمز و بسیاری از محصولات حیوانی وجود دارد محدود کنید.
• از مصرف چربی های ترانس که در بسیاری از غذاهای فرآوری شده وجود دارد خودداری کنید.
• از نوشیدن الکل خودداری کنید.

مواد غذایی که باید برای درمان کبد چرب بخورید

یک رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب باید شامل طیف گسترده ای از مواد غذایی باشد. کاهش کالری دریافتی و خوردن فیبر زیاد باید مدنظر قرار بگیرد، بنابراین مواد غذایی طبیعی و سالم برای درمان نقطه شروع خوبی است.

خوردن غذاهایی که حاوی کربوهیدرات های پیچیده، فیبر و پروتئین هستند می توانند انرژی پایدار را تامین کرده و باعث سیری شوند. غذاهایی که التهاب را کاهش می دهند یا به بدن در ترمیم سلول های خود کمک می کنند به همان اندازه نیز مهم هستند.

برخی افراد ترجیح می دهند برنامه های غذایی خاصی مانند رژیم گیاهی یا رژیم مدیترانه ای را دنبال کنند، بنابراین یک متخصص تغذیه می تواند به فرد برای تنظیم یک برنامه غذایی سفارشی متناسب با سلیقه، علائم و وضعیت سلامتی وی کمک کند. علاوه بر این دستورالعمل های اساسی برخی از مواد غذایی خاص به ویژه برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید است. این مواد غذایی عبارتند از:

سیر

سیر در بسیاری از رژیم های غذایی ماده غذایی اصلی به شمار می آید و فواید زیادی را برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب فراهم می کند. یک مطالعه در سال 2016 در تحقیقات پیشرفته زیست پزشکی نشان داد مکمل های پودر سیر به نظر می رسد در کاهش وزن بدن و چربی در افرادی که بیماری کبد چرب دارند کمک کننده باشد.

اسیدهای چرب امگا 3

یک بررسی از تحقیقات فعلی نشان می دهد مصرف اسیدهای چرب امگا 3 سطح چربی کبد و سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا را در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی بهبود می بخشد. اگرچه برای تایید این یافته ها تحقیقات بیشتری لازم است، اما خوردن مواد غذایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند به کاهش چربی کبد کمک می کند. این مواد غذایی عبارتند از:

ماهی سالمون، ساردین، گردو، تخم کتان و قهوه

نوشیدن قهوه برای بسیاری از افراد در وعده صبحانه جزو جدانشدنی محسوب می شود با این حال، ممکن است مزایایی فراتر از انفجار انرژی برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب فراهم کند.

یک مطالعه در فاز حیوانی نیز در سال 2019 نشان داد قهوه بدون کافئین باعث کاهش آسیب کبدی و التهاب در موش هایی می شود که رژیم غذایی حاوی مقادیر زیادی چربی، فروکتوز و کلسترول دارند.

مطالعه دیگر روی موش های همان سال نتایج مشابهی را نشان داد، محققان دریافتند قهوه میزان چربی جمع شده در کبد موش ها را کاهش می دهد و نحوه متابولیسم انرژی در بدن آنها را نیز بهبود می بخشد.

بیشتر بخوانید:عمر طولانی با گنجاندن این میوه و سبزی ها در برنامه غذایی

کلم بروکلی

خوردن انواع سبزیجات کامل برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید است. با این حال، کلم بروکلی یکی از سبزیجاتی است که فرد مبتلا به کبد چرب باید به طور جدی در برنامه غذایی خود بگنجاند.

یک مطالعه در فاز حیوانی در ژورنال تغذیه در سال 2016 نشان داد مصرف طولانی مدت کلم بروکلی به جلوگیری از تجمع چربی در کبد موش کمک می کند.

محققان هنوز هم نیاز به انجام مطالعات بیشتر در مورد انسان دارند. با این حال، تحقیقات اولیه در مورد تاثیر مصرف کلم بروکلی در ایجاد بیماری کبد چرب امیدوار کننده به نظر می رسد.

چای سبز

استفاده از چای برای اهداف دارویی به هزاران سال قبل برمی گردد.

یک بررسی در سال 2015 در مجله جهانی گوارشی نشان می دهد چای سبز به کاهش سطح چربی در خون و بدن کمک می کند.

یکی از مطالعات شامل کاهش سطح چربی در کبد در افرادی است که 5 الی 10 فنجان چای سبز در روز مصرف می کنند. چای سبز حاوی چندین آنتی اکسیدان مانند کاتچین است که به بهبود بیماری کبد چرب کمک می کند.

گردو

در حالی که همه آجیل ها یک افزودنی عالی برای هر برنامه غذایی محسوب می شوند، اما گردو به ویژه به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا 3 مزایایی را برای افرادی که بیماری کبد چرب دارند فراهم می کند.

یک بررسی در سال 2015 نشان داد خوردن گردو باعث بهبود نتایج آزمایش عملکرد کبد در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی می شود.

پروتئین سویا یا آب پنیر

یک بررسی منتشر شده در مجله Nutrients  در سال 2019 نشان داد پروتئین سویا و آب پنیر باعث کاهش تجمع چربی در کبد می شود. نتایج یک مطالعه نشان می دهد چربی کبد در زنان مبتلا به چاقی که 60 گرم پروتئین آب پنیر را به مدت 4 هفته هر روز مصرف می کنند20 درصد کاهش می یابد.

پروتئین سویا حاوی آنتی اکسیدان هایی به نام ایزوفلاون است که به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش سطح چربی در بدن کمک می کند.

مواد غذایی که باید از مصرف آنها اجتناب کرد

افزودن مواد غذایی مفید به رژیم غذایی یکی از راه های کنترل بیماری کبد چرب است. با این حال، برای افراد مبتلا به این بیماری محدود یا حذف کردن مواد غذایی مضر نیز به همان اندازه مهم است.

شکر و قندهای اضافه شده

قندهای اضافه شده به برخی مواد غذایی به افزایش سطح قند خون کمک می کنند که می توانند باعث افزایش چربی در کبد شوند. تولیدکنندگان اغلب به آب نبات، بستنی و نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه و نوشیدنی های میوه ای شکر اضافه می کنند.

قندهای اضافه شده در غذاهای بسته بندی شده، محصولات پخته شده و حتی قهوه و چای خریداری شده در فروشگاه نیز وجود دارند. پرهیز از مصرف قندهای دیگر مانند فروکتوز و شربت ذرت نیز می تواند به حداقل چربی در کبد کمک کند.

الکل

الکل شایع ترین علت بیماری کبد چرب است. الکل بر کبد تاثیر منفی می گذارد و در ایجاد بیماری کبد چرب و سایر بیماری های کبدی مانند سیروز نقش دارد.

فرد مبتلا به بیماری کبد چرب باید مصرف الکل خود را کاهش دهد یا آن را به طور کلی از رژیم غذایی خود حذف کند.

دانه های تصفیه شده

دانه های فرآوری و تصفیه شده در نان، ماکارونی و برنج سفید وجود دارد. تولید کنندگان فیبر موجود در این دانه های بسیار فرآوری شده را حذف کرده اند که با تجزیه در بدن می تواند قند خون را افزایش دهد.

مطالعه ای در سال 2015 روی 73 بزرگسال مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی نشان داد افرادی که دانه های تصفیه شده کمتری مصرف می کنند خطر سندرم متابولیک کمتری دارند گروهی از عوامل خطر که احتمال بیماری قلبی و سکته را افزایش می دهد.

غذاهای سرخ شده یا شور

غذای سرخ شده یا شور احتمال دریافت کالری بیشتر و خطر اضافه وزن را افزایش می دهد. چاقی یکی از دلایل عمده مبتلا به بیماری کبد چرب است.

افزودن ادویه و گیاهان به یک وعده غذایی راهی عالی برای طعم دادن به غذاها بدون افزودن نمک است، همچنین مردم می توانند بجای سرخ کردن غذاها را پخته یا بخارپز کنند.

گوشت

یک مقاله مروری در سال 2019 خاطر نشان می کند دریافت چربی اشباع باعث افزایش میزان چربی در اطراف اندام ها از جمله کبد می شود. گوشت گاو و … سرشار از چربی های اشباع شده است که فرد مبتلا به بیماری کبد چرب باید سعی کند از مصرف آنها اجتناب بورزد.

گوشت بدون چربی ماهی، توفو یا تمپه جایگزین های مناسبی هستند. با این حال، ماهی های روغنی ممکن است بهترین انتخاب باشند زیرا این مواد اسیدهای چرب امگا 3 مورد نیاز بدن را نیز تامین می کنند.

انواع بیماری کبد چرب

دو نوع بیماری کبد چرب غیرالکلی و الکلی وجود دارد. بیماری کبد چرب غیرالکلی شامل کبد چرب غیرالکلی ساده، استئو هپاتیت غیر الکلی و کبد چرب حاد بارداری است. بیماری کبد چرب الکلی شامل کبد چرب الکلی ساده و استئو هپاتیت الکلی است.

عوامل خطر

نوشیدن مقادیر زیاد الکل فرد را در معرض خطر ابتلا به کبد چرب قرار می دهد، همچنین احتمال می رود در معرض خطر بیشتری باشید اگر:

• چاق هستید
• مقاومت به انسولین دارید
• دیابت نوع 2 دارید
• سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید
• باردار هستید
• سابقه عفونت های خاصی مانند هپاتیت C داشته باشید
• داروهای خاصی مانند متوترکسات، تاموکسیفن، آمیودارون و والپروئیک اسید مصرف کنید.
• دارای سطح کلسترول بالا هستید
• دارای سطح تری گلیسیرید بالا هستید
• دارای سطح قند خون بالا هستید
• سندرم متابولیک دارید
• اگر سابقه خانوادگی بیماری کبد چرب دارید

بیشتر بخوانید:تخم غاز چه خواصی دارد ؟

مراحل کبد چرب

کبد چرب طی 4 مرحله پیشرفت می کند:

• کبد چرب ساده تجمع چربی اضافی در کبد وجود دارد.
• استئو هپاتیت علاوه بر چربی اضافی التهاب در کبد نیز وجود دارد.
• فیبروز التهاب در کبد باعث ایجاد زخم شده است.
• سیروز زخم کبد به طور گسترده ای گسترش یافته است.

سیروز به عنوان یک بیماری بالقوه تهدید کننده زندگی باعث نارسایی کبد می شود که ممکن است غیرقابل برگشت باشد به همین دلیل بسیار مهم است در مراحل اولیه از پیشرفت آن جلوگیری کرد. برای جلوگیری از پیشرفت بیماری کبد چرب و ایجاد عوارض آن برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک خود را دنبال کنید.

جلوگیری از بروز کبد چرب

برای جلوگیری از بروز کبد چرب و عوارض احتمالی آن رعایت یک سبک زندگی سالم گزینه مهمی است.

مصرف الکل را محدود یا قطع کنید.

وزن سالم داشته باشید.

یک رژیم غذایی سالم دارای چربی های اشباع نشده، چربی های ترانس و کربوهیدرات های تصفیه شده کم است.

برای کنترل قند خون، سطح تری گلیسیرید و کلسترول خود گام بردارید.

در صورت ابتلا به دیابت از برنامه درمانی توصیه شده پزشک خود پیروی کنید.

حداقل 30 دقیقه ورزش را در بیشتر روزهای هفته خود بگنجانید.

انجام این مراحل می تواند به بهبود سلامت کلی فرد کمک کند.

چشم انداز درباره کبد چرب

در بسیاری از موارد می توان روند بیماری کبد چرب را از طریق تغییر سبک زندگی معکوس کرد که این تغییرات می تواند از آسیب کبدی و ایجاد زخم جلوگیری کند.

در صورت عدم درمان به موقع این بیماری باعث التهاب، آسیب به کبد و اسکارهای غیرقابل جبران می شود که اسکار شدید کبد به عنوان سیروز شناخته می شود.

در صورت ابتلا به سیروز خطر سرطان و نارسایی کبدی افزایش می یابد که این عوارض می توانند کشنده باشند. برای دریافت بهترین نتیجه پیروی از برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک و دنبال کردن یک سبک زندگی سالم مهم است.

مترجم: الهه زارعی

چه خوراکی هایی برای کبد مفید است؟