خطرناک ترین عوارض و علائم غلظت خون

در غلظت خون بالا سلول های قرمز موجود در خون افزایش می یابند. در افراد مبتلا به غلظت خون بالا سلول های قرمز خون یا هموگولوبین یا هماتوکریت بیشتر از حد معمول در خون وجود دارند.

هر آنچه باید درباره غلظت خون بدانید

غلظت خون بالا ناشی از افزایش تعداد سلول های قرمز یا کاهش پلاسمای خون باشد. غلظت خون بالا یا پلی سیتمی برخی اوقات اریتروسیتوز نیز نامیده می شود.

در فرد دارای غلظت خون احتمال سکته مغزی و قلبی افزایش می یابد و وی اغلب مواقع با فشارخون بالا دست و پنجه نرم می کند که حتی باعث خونریزی از بینی هم می شود.

اگر خون غلیظ باشد چه می شود؟

به گزارش سایت الودکتر، این بیماری موجب کند شدن حرکت خون در رگ ها و قلب می شود و احتمال ایجاد لخته های خونی را بالا می برد. به دنبال آن مشکلاتی مثل گرفتگی دست و پا، افزایش فشارخون، خونریزی از بینی، بزرگ شدن کبد و طحال، آمبولی ریوی و سکته های قلبی و مغزی روی می دهد.

این علائم یعنی تشخیص قطعی غلظت خون؟

بالا رفتن غلظت خون یک سری علایم و نشانه های ظاهری دارد مانند برافروختگی و قرمز شدن صورت، کبودی لب ها و نوک انگشتان دست و پا به خصوص هنگام فعالیت بدنی، اختلالات هوشیاری مثل خواب آلودگی، اختلالات بینایی و تنفسی، ضعف و بی حالی، سردردهای غیرطبیعی، خارش بدن به خصوص بعد از استحمام و برجستگی ورید های چشمی.

با دیدن این علایم می توان به احتمال بالا رفتن غلظت خون مشکوک شد ولی تشخیص نهایی با آزمایش هایی مثل CBC (شمارش سلول های خونی) و سنجش میزان هموگلوبین امکان پذیر است.

(باید دانست که بر خلاف تصور بعضی مردم که تیرگی خون را نشانه غلظت خون می دانند، تشخیص این بیماری با استفاده از رنگ ظاهری خون امکان پذیر نیست).

مهم ترین علائم غلظت خون

ابتلا به غلظت خون بالا در خیلی از افراد کم علامت و یا حتی بدون علامت می باشد. چند علامت کلی وجود دارند که می توانند نشان دهنده ابتلای افراد به غلظت خون باشند:

• ضعف و خستگی
• سردرد
• خارش پوست
• کبودی
• درد مفاصل
• سرگیجه
• شکم درد

در پلی سیتمی ورا، سایر اختلالات خونی نیز معمول می باشد، بنابراین مشکلات خونریزی دهنده و یا لخته خون در این افراد ممکن است دیده شود. خارش پوست بعد از دوش گرفتن، بدلایل نامشخص در افراد مبتلا ممکن است دیده شود.

درد مفاصل نیز در افراد مبتلا به غلظت خون اولیه شایع است. قرمزی و حساسیت در کف دست ها و پاها نیز در این افراد دیده شده و به آن اریتروملالژیا می گویند.

علائم افزایش غلظت خون

روند پیشرت بیماری غلظت خون بسیار آهسته است و در صورت عدم درمان طی چند سال تهدیدی برای زندگی فرد محسوب می شود، اما در صورت بهره مندی از روند درمانی مناسب شانس زندگی طولانی مدت در فرد افزایش می یابد.

غلظت خون در مردان بیشتر از زنان رایج است. از علائم رایج آن می توان به سرگیجه، احساس ضعف و خستگی اشاره کرد. دلایل زیادی در بروز آن نقش دارد.

با انجام آزمایش خون معمولی که تعداد زیادی سلول خونی در بدن را نشان می هد تشخص داده می شود. درمان آن به سن و نوع خاص بیماری بستگی دارد به عنوان مثال، در صورت عدم وجود نشانه ها و علائم زیاد پزشک ضمن انجام معاینه بالینی انجام برخی آزمایش ها را نیز توصیه می کند.

علائم دیگر غلظت خون

افزایش غلظت خون با یک سری علائم و نشانه ها مانند برافروختگی و قرمز شدن صورت، کبودی لب ها و نوک انگشتان دست و پا به ویژه هنگام فعالیت بدنی، اختلالات هوشیاری مانند خواب آلودگی، اختلالات بینایی و تنفسی، ضعف و بی حالی، سردردهای غیرطبیعی، خارش بدن به خصوص بعد از حمام و برجستگی ورید های چشمی نمایان می شود.

این علائم هشداری برای افزایش غلظت خون محسوب می شود، اما تشخیص نهایی با آزمایش هایی مانند CBC (شمارش سلول های خونی) و سنجش میزان هموگلوبین امکان پذیر است.

برخی اوقات دلیل خاصی برای این مشکل وجود ندارد و مغز استخوان بدون هیچ محرکی و به طور خود به خود گلبول های قرمز زیادی را مانند بیماری پلی سیتمی تولید می کند.

در برخی مواقع هم عوامل خارجی در بروز غلظت خون نقش دارند که از جمله آن می توان به ارتفاعات کوهستانی اشاره کرد که با کاهش فشار هوا، اکسیژن و تحریک سلول های تولید کننده اریتروپویتین در کلیه ترشح مغز استخوان را فعال می کند که در نهایت منجر به ساختن گلبول های قرمز و افزایش غلظت خون می شود.

از دیگر عوامل تاثیرگذار در غلظت خون می توان به کم آبی بدن و افزایش هموگلوبینی مادرزادی اشاره کرد. برخی دیگر از علائم غلظت خون بالا عبارتند از:

تیره شدن لب ها را جدی بگیرید

وقتی میزان هموگلوبین بدون اکسیژن بیش از حد باشد، مخاط‌‌های بدن مثل لب به رنگ بنفش درمی‌آیند. انگشتان دست و پا و زیر ناخن‌ها بنفش شده، چشم‌‌ها پرخون و پوست صورت نیز بر افروخته می‌‌شود. با دیدن این علائم ظاهری می‌‌توانید نسبت به غلیظ شدن خون‌تان شک کرده و برای تشخیص نهایی حتما به متخصص مراجعه کنید.

نفستان در نمی آید؟

کسانی‌که مشکل ریوی دارند، تنگی نفس پیدا می‌‌کنند و نفس‌نفس می‌‌زنند هم ممکن است به‌خاطر غلظت خون‌شان دچار تشدید این علائم شده باشند. پس هر تنگی نفسی را به حساب آلرژی یا آلودگی هوا نگذارید.

گذشته از این، افرادی‌که مشکل قلبی دارند و تپش قلب پیدا می‌‌کنند هم می‌‌توانند دچار این مشکل باشند.

خون تیره می شود؟

خونی  که در سرخرگ  ها جریان دارد، شفاف و قرمزرنگ است، اما خونی که در سیاهرگ ها وجود دارد، تیره رنگ است و اکسیژن کمی دارد.

اکسیژن این خون در سیاهرگ مصرف شده، به بافت  ها آمده و حین گردش، مقداری از فضولات گردش سلولی هم به آن اضافه شده و این خون به قلب و ریه برمی گردد تا دوباره اکسیژن بگیرد، بنابراین خون تیره لزوما غلیظ نیست، ولی خون غلیظ به طور قطع تیره هست.

ارتباط سیگاری ها و غلظت خون

مصرف دخانیات ضمن بروز بیماری های قلبی در ابتلا به سرطان و غلظت خون نیز تاثیر دارند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

علایم غلظت خون ثانویه می تواند نزدیک به بیماری های اساسی از قبیل بیماری های مزمن ریوی باشد. بنابراین تنگی نفس، سرفه مزمن، اختلال خواب، سرگیجه، ناتوانی در ورزش و خستگی در این بیماران احتمالا شایع است.

اگر غلظت خون شما مرتبط با سرطان کلیه، سرطان کبد و یا تومورهای ترشح کننده اریتروپویتین باشد، علایم این مشکلات از قبیل کاهش وزن، درد شکم، احساس سیری و یا زردی نیز بهمراه ان باشد.

در صورت خونریزی، مشکل در تنفس، تنگی نفس و یا علایم سکته مغزی، مراجعه به اورژانس و یا پزشک ضروری و واجب است.

عوامل خطر غلظت خون

عوامل خطر لخته شدن خون در بیماری غلظت خون عبارتند از:

• سابقه لخته شدن خون
• فشارخون بالا
• دیابت
• سیگار کشیدن
• کلسترول بالا
• بارداری

خون غلیظ تر از حد طبیعی که خطر لخته شدن خون را بدون علت افزایش می دهد.

غلظت خون چه گروهی را بیشتر تهدید می کند؟

این بیماری بر اساس دلیل اولیه یا ثانویه هر فردی را در هر سنی مبتلا می کند. بسیاری از افراد در سن نوجوانی به دلیل وزاثت به این بیماری مبتلا می شوند. کودکان و نوجوانان دارای دیواره باز پایین قلب یا مشکل ریوی در معرض خطر ابتلا به غلظت خون قرار دارند.

بیشتر بخوانید:ماسکی برای برطرف کردن منافذ باز پوست

روش های موثر درمانی غلظت خون

علت بروز غلظت خون توسط یک متخصص تشخیص داده می شود. استفاده از قرص آسپرین یا اهدای خون روش درمانی موقت و در حد یک مسکن ساده به شمار می آیند، بنابراین تنها با تخشیص پزشک روش درمانی مناسب را پیش بگیرید.

در صورت سیگار کشیدن برای کاهش غلظت خون باید از مصرف آن اجتناب کنید. علاوه بر این، دوری از محیط ‌های آلوده، قرار نگرفتن در معرض آلودگی هوا، نوشیدن مایعات فراوان طی روز و اصلاح الگوی غذایی در کنترل و کاهش غلظت خون بسیار موثر است.

رژیم غذایی متعادل

رژیم غذایی سالم و مناسب برای نگه داشتن وزن متعادل برای افراد مبتلا به پلی سیتمی بسیار مهم است. رژیم متعادل با هدف تامین مقدار مناسب کالری، پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن برای حفظ وزن و عملکرد درست در نظر گرفته می شود.

یک رژیم عذایی غنی از مواد معذی شامل گروه های غذایی مانند میوه ها، سبزیجات، دانه ها، پروتئین ها و مواد غذایی کم چرب است.

رژیم غذایی کم سدیم

علاوه بر رژیم غذایی متعادل مصرف سدیم نیز باید کنترل شود. افزایش حجم خون خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می دهد. محدودیت مصرف سدیم به مدیریت بهتر فشار خون کمک می کند. در وهله نخست مصرف سدیم پخت و پز یا حین خوردن غذا را کاهش دهید.

در گام بعدی باید مصرف مواد غذایی فرآوری شده با سدیم مانند گوشت گاو، سوسیس، مواد غذایی منجمد، چیپس و سوپ های پر نمک محدود یا به طور کامل قطع کنید و به جای آنها از مواد غذایی تازه و سالم استفاده کنید.

بیشتر بخوانید:ارتباط میوه ها و سبزی های رنگارنگ با خطر زوال عقل

سیر

سیر در درمان بیماری های مختلفی نقش دارد. ویژگی ضدانعقاد خون سیر آن را به گزینه مناسبی برای درمان پلی سیتمی موثر است و خون را رقیق و از لخته شدن آن جلوگیری می کند.

فلفل قرمز

فلفل قرمز به عنوان یک مکمل دیگر برای مدیریت رقیق کردن خون کپسایسین های موجود در آن باعث تحریک جریان خون می شود، همچنین فلفل قرمز ضمن رقیق سازی خون گردش آن را منظم می کند.

گیاهان یا ادویه مفید دیگر برای رقیق کردن خون عبارت است از:

• دارچین: به عنوان یک ادویه رقیق کننده خون گردش خون را افزایش می دهد.
• شوید: این سبزی اگرچه  به عنوان رقیق کننده خون زیاد شناخته نمی شود، اما مصرف زیاد آن به طور همزمان با برخی داروها باعث بروز واکنش می شود.
• ریشه شیرین بیان: شیرین بیان نیز به عنوان رقیق کننده خون شناخته می شود.
• جینکو بیلوبا: جینکو بیلوبا ضمن افزایش گردش خون از لخته شدن خون جلوگیری می کند.
• زنجبیل: زنجبیل به عنوام یک گیاه رقیق کننده قوی خون شناخته می شود.
• چای کوهی: چای کوهی در صورت مصرف با برخی داروها به حد خطرناکی باعث رقیق شدن خون می شود.
• چای سبز: اپی ‌گالوکتشین گالات موجود در چای سبز غلظت خون را ‏رقیق ‏و ثابت نگه می دارد و دیواره رگ ها نرم و انعطاف پذیر، عروق باز و جریان گردش خون منظم می شود‎.

میزان غلظت خون طبیعی

غلظت خون طبیعی در مردان 42 تا 54 درصد و در زنان 38 تا 46 درصد است. غلظت خون با میزان هموگلوبین ارتباط مستقیمی دارد که محدوده طبیعی هموگلوبین در مردان بین 13 تا 16 و در زنان بین 12 تا 14 است.

برخی افراد تصور می‌کنند غلظت خون با مصرف قرص آسپرین یا اهدای خون کنترل می شود، اما همانطور که در بالا گفته شد علت اصلی بروز غلظت خون با تشخیص پزشک مشخص می شود.

گزارش: الهه زارعی

سالاد خوشمزه برای کاهش فشار خون