با شناخت علائم سرطان رحم می توان نسبت به درمان آن سریعتر اقدام کرد و شانس زنده ماندن را افزایش داد. با داشتن اطلاعات بیشتر بهتر می توان با این بیماری کنار آمد. در این مقاله بیشتر با این بیماری آشنا شوید.
سرطان رحم
رحم اندامی توخالی در زنان است که در لگن قرار دارد. این اندام معمولا بچهدان هم نامیده میشود. عملکرد رحم این است که جنین را تا زمان تولد رشد دهد. رحم شبیه یک گلابی سر و ته است؛ بالای آن فوندوس نام دارد، در وسط جسم رحم و در پایین گردن رحم قرار دارد؛ لایه داخلی رحم اندومتر نام دارد و لایه خارجی از ماهیچه تشکیل شده (میومورتیوم) است.
سرطان رحم یعنی رشد بیرویه (بدخیم) هر کدام از سلولهایی که بافت رحم را تشکیل میدهند. ازدیاد سلولهای سرطانی باعث ایجاد توده (تومور بدخیم) میشود. سلولهای غیر سرطانی که در رحم توده ایجاد میکنند تومور خوشخیم نام دارد.
اگرچه دلیل دقیق سرطان رحم هنوز شناخته نشده است، ولی عوامل خطرزا این موارد هستند: رشد بیش از حد اندومتر (هیپرپلازی)، چاقی، زنانی که هرگز بچهدار نشدهاند، قاعدگی قبل از سن ۱۲ سالگی، یائسگی بعد از سن ۵۵، درمان با استروژن، مصرف داروی تاموکسیفن، پرتو درمانی لگن، سابقهی خانوادگی ابتلا به سرطان رحم و سندروم لینچ (که اکثر اوقات به عنوان سرطان روده بزرگ ارثی شناخته میشود).
علائم سرطان رحم:
خونریزی غیرطبیعی از واژن (معمولترین نشانه)
ترشحات واژنی
درد هنگام ادرار و/یا رابطه جنسی
درد لگن
سرطان رحم معمولاً به وسیلهی معاینه لگن، آزمایش پاپاسمیر، سونوگرافی، و نمونهبرداری تشخیص داده میشود. گاهی اوقات ممکن است برای تشخیص آن از سیتیاسکن یا امآرآی هم استفاده کنند.
مرحلههای سرطان رحم (صفر تا چهار) به وسیلهی نمونهبرداری، عکسبرداری سینه، و/یا اسکنهای سیتی و امآرآی تعیین میشوند.
گزینههای درمان ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی، هورموندرمانی، و شیمیدرمانی باشند. درمان به مرحلهی سرطان رحم، سن، و سلامتی عمومی بستگی دارد. سرطان رحم در مرحله چهارم، گستردهترین و معمولا مهاجمترین نوع سلول سرطانی است. شما و دکترتان میتوانید با هم تصمیم بگیرید چه برنامهی درمانی برای شما بهترین است.
درمان با جراحی معمولا شامل برداشتن رحم، تخمدانها، لولههای فالوپین، گرههای لنفاوی نزدیک به آن و بخشی از واژن میشود.
پرتودرمانی ممکن است شامل تشعشع خارجی یا تشعشع داخلی باشد.
شیمی درمانی معمولاً نیازمند تزریق وریدی دارویی است که برای کشتن سلولهای سرطانی طراحی شدهاست. بیشتر تزریقهای شیمیدرمانی باید در دورههای منظم انجام شوند که بعد از آن دورهی استراحت است.
درمان هورمونی (معمولاً پروژسترون) برای سلولهای سرطانی رحم انجام میشود که برای رشد به هورمون دیگری (استروژن) نیاز دارند.
دکتر شما میتواند متخصصین دیگری را در منطقه یا در شهرهای دیگر به شما معرفی کند که نظر آنها را هم بپرسید.
درمانهای بعدی هم اهمیت دارند. مشکلاتی که به وجود میآید را میتوان سریع درمان کرد و فورا بازگشت سرطان را تشخیص داد.
گروههای حمایتی مختلف و زیادی وجود دارند که در منطقهی محل سکونت شما فعالیت میکنند.
درمان سرطان رحم
انتخاب روش درمانی به اندازه تومور، شرایط هورمونی بیمار، سن، وضعیت عمومی و بخصوص درجه بندی سرطان رحم بستگی دارد. درمان سرطان رحم اغلب به روش جراحی صورت میگیرد و در مواردی هم از اشعه درمانی استفاده میشود. تعداد کمی از بیماران نیز با شیمی درمانی و هورمون درمانی معالجه میشوند.
جراحی رحم: در این عمل جراحی معمولاً رحم، لولههای رحم و تخمدانها بیرون آورده میشوند که به آن هیسترکتومی نیز گویند. از عوارض بعد از این عمل میتوان به احساس درد و خستگی عمومی اشاره کرد. در خانمهایی که تخمدانهای آنها همزمان با رحم برداشته میشود، فوری یائسه میگردند و علائمی مانند گُر گرفتگی بروز میکند. قابل ذکر است که بعد از جراحی تمایلات جنسی معمولا دستخوش تغییر نمیشود و در صورت تغییر، مشاوره و حمایت روحی بیمار برای خروج از این وضعیت کارساز است.
پرتودرمانی: پرتو درمانی مانند جراحی در واقع درمان محل ضایعه است و فقط سلولهای سرطانی را در محل ضایعه از بین میبرد. این روش ممکن است همراه با جراحی باشد و یا قبل و بعد از جراحی مورد استفاده قرار گیرد. عوارض این روش درمانی به مقدار اشعه و محل ضایعه بستگی دارد. بیماران هنگام درمان و بخصوص در هفتههای آخر خسته هستند. استراحت در این وضعیت لازم است ولی پزشکان توصیه میکنند تا جایی که امکان دارد بیماران فعالیت معمول خود را دنبال کنند.
پرتو درمانی به دو روش انجام میگیرد:
پرتودرمانی خارجی: در پرتودرمانی خارجی، از دستگاه بزرگی در خارج از بدن برای تاباندن پرتو به محل تحت درمان استفاده میکنند. زنان معمولاً بهصورت سرپایی در درمانگاه یا بیمارستان، 5 روز در هفته و برای چند هفته متوالی، پرتودرمانی خارجی میشوند. این برنامه به محافظت از سلولها و بافتهای سالم با پخش و تقسیم شدن دوز کلی پرتودرمانی کمک میکند. هیچگونه مواد رادیواکتیوی را در این نوع پرتودرمانی در بدن کار نمیگذارند.
پرتودرمانی داخلی: در پرتودرمانی داخلی محفظهای کوچک از مواد رادیواکتیو را از طریق واژن به مدت چندین هفته در رحم کار میگذارند. برای محافظت دیگران از پرتودهی رادیواکتیو، کسی نمیتواند بیمار را در زمانی که این مواد در بدنش است ملاقات کند و افراد فقط برای مدت کوتاهی میتوانند او را ببینند. بعد از خارج کردن ایمپلنت، هیچ اثری از مواد رادیواکتیو در بدنش نخواهد داشت.
هومورن درمانی: در این روش درمانی، درمان سرطان رحم با هورمون پروژسترون صورت میگیرد و در واقع یک درمان عمومی است که بصورت خوراکی ویا تزریقی مورد استفاده است. سازوکار این روش درمانی به این صورت است که مواد موجود در هورمونها نمیگذارند سلولهای سرطانی به هورمونهایی که برای رشد به آن نیاز دارند، دسترسی داشته باشند یا از آنها استفاده کنند. زنانی که تحت درمان با پروژسترون هستند ممکن است زود خسته شوند و تغییراتی در وزن و اشتهای آنها پیدا شود.
شیمی درمانی: شیمی درمانی در واقع استفاده از داروها است که این داروها خوراکی یا تزریقی هستند. این روش همانند هورمون درمانی یک درمان عمومی است و زمانی که سرطان منتشر شده است، بکار میرود. عوارض شیمی درمانی در هر مورد متفاوت است و به مقدار درمان و نوع دارو بستگی دارد. در این روش درمانی بیماران بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قرار میگیرند، به آسانی خونریزی پیدا میکنند، بدنشان کوفته و انرژی و توان آنها کم میشود و ممکن است دچار ریزش مو، تهوع، استفراغ، کمی اشتهایی و زخمهای دهانی شوند. این علائم به تدریج بعد از دوره درمان از بین میروند.
عوارض نزدیکی در بیماران سرطان رحم