آسپرین از آن دسته داروهایی است که تقریبا همه با آن آشنایی دارند و کاربرهای آن را می دانند.آسپرین دارویی است که از آن به عنوان یک داروی تب بر نام برده می‌شود و معمولا بیشتر برای کاهش تب در کودکان استفاده می‌شود اما در مواردی هم برای بزرگسالان توصیه می‌شود. شاید شما هم این توصیه را شنیده باشید که اگر در سنین بالاتر از ۵۰ سالگی هستید بهتر است روزی یک عدد قرص آسپرین بخورید.اما باید بدانید مصرف آسپرین برای همه توصیه نمیشود و بعضی از افراد باید از آن دوری کنند.در این مطلب الودکتر با باید ها و نباید های آسپرین آشنا شوید.
آسپرین چیست؟
آسپرین یکی از پرطرفدارترین داروها در دنیاست. استیل سالیسیلیک اسید که بیشتر با نام تجاری آن یعنی آسپیرین شناخته می‌شود، یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی است و معمولا بدون نسخه پزشک قابل تهیه است.
موارد مصرف آسپرین کدام است؟
آسپرین از داروهای مصرفی سرپایی است که با تجمع پلاکت‌ها در خون تداخل ایجاد کرده و از بروز لخته جلوگیری می‌کند. از طرفی بر واکنش‌های التهابی اثر داشته و مانع پیشرفت التهاب و بروز تب می‌شود. به دلیل همین اثرات آن را برای کنترل تب و دردهای خفیف تا متوسط همچون بسیاری از دردهای مفصلی ناشی از روماتیسم مفصلی استفاده می‌کنند، از طرفی به دلیل ویژگی ممانعت از بروز لخته، در پیشگیری از سکته‌های قلبی و مغزی یکی از موثرترین داروهاست.
خاصیت ضدانعقادی آسپیرین، باعث شد پزشکان به آن به چشم یک معجزه بنگرند. حتی در بعضی موارد به همه افراد بالای ۴۵ سال توصیه می‌شد روزانه یک عدد آسپیرین بچه بخورند تا احتمال بروز سکته در آنها کاهش یابد اما به تازگی مصرف روزانه آسپیرین، برای همه افراد، زیر سوال رفته است. محققان به ضررهای مصرف مدام آن (مانند خطر خونریزی‌های داخلی) پی برده‌اند و نگران هستند شاید این ضررها، منافع آن را زیر سوال ببرد، بنابر نتایج این تحقیقات، پزشکان به بیمارانی که تاکنون سکته نکرده‌اند یا دچار حمله قلبی نشده‌اند، استفاده روزانه از آسپیرین را توصیه نمی‌کنند اما برای افرادی که سابقه سکته داشته‌اند یا به شدت در معرض آن هستند، استفاده روزانه از آسپیرین، برای جلوگیری از سکته مجدد، توصیه می‌شود.
مصرف آسپرین برای چه کسانی مناسب است؟
کسانی که سابقه سکته قلبی دارند باید روزانه یک قرص آسپرین بچه که حدود ۸۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرمی است را تا پایان عمر مصرف کنند. همچنین افرادی که عمل جراحی بایپس عروق کرونر شده‌اند و رگ‌های قلب‌شان پیوند شده است یا بیمارانی که رگ قلب‌شان تنگی یا گرفتگی داشته و آنژیوپلاستی شده‌اند و استنت (فنر) دارند باید روزانه آسپرین بخورند. همچنین افرادی که جراحی تعویض مفصل زانو یا مفصل رانی برایشان صورت می‌گیرد باید به مدت ۴۰ روز آسپرین مصرف کنند.
لازم به ذکر است که برای مردان دیابتی بالای ۵۰ و زنان بالای ۶۰ سال و افراد دیابتی که فشار یا چربی خون بالا یا سابقه سکته قلبی در خانواده خود دارند، مصرف روزانه این دارو توصیه می‌شود.
چه افرادی نباید این دارو را مصرف کنند؟
بی‌شک برای افرادی که هیچ یک از بیماری‌های ذکر شده را ندارند مصرف آسپرین توصیه نمیشود. همچنین در برخی از موارد مصرف آسپرین به صورت خودسرانه می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی‌تری گردد.
در موارد زیر نباید آسپرین مصرف شود:
نباید به کودکی که تب دارد، آسپیرین داده شود. به خصوص اگر علایم آنفلوانزا یا آبله مرغان در او وجود داشته باشد. زیرا ممکن است باعث ایجاد حالتی جدی و کشنده به نام «سندروم ری» شود.
اگر به جراحی نیاز داشته باشید، حتما باید در مورد مصرف آسپیرین به جراح اطلاع دهید. معمولا لازم است مصرف آسپیرین مدتی قبل از انجام جراحی قطع شود چون احتمال خونریزی را بالا می‌برد.
اگر برای پیشگیری از حمله قلبی آسپیرین مصرف می‌کنید، باید در خوردن سایر مسکن‌ها (مثل ایبوپروفن) دقت کنید. اگر لازم است حتما هر دو را مصرف کنید، پروفن را ۸ ساعت قبل از آسپیرین بخورید.
افرادی که سابقه خونریزی معده دارند، نباید آسپیرین مصرف کنند.
هشدار
برای موارد مصرف آسپرین باید توجه داشته باشید که اگر بیمار دارای سابقه‌ای از زخم‌های گوارشی یا مبتلا به بیماری‌های کبدی شدید مانند هپاتیت است، باید با احتیاط از این دارو استفاده کند. زنان باردار مخصوصا در سه ماهه سوم بارداری و زنان شیرده نیز در استفاده از این دارو باید احتیاط کنند.
آسپیرین با بعضی داروهای دیگر تداخل اثر دارد بنابراین قبل از مصرف آن با هر داروی دیگری، با پزشک خود مشورت کنید.