گاهی اوقات با انجام تست بارداری نتیجه مثبت است، سونوگرافی تایید می کند که خانم باردار است اما متاسفانه بعد از مدتی هیچ جنینی در رحم رشد نمی کند. که به این اتفاق بارداری پوچ گفته می شود. در ادامه این مقاله به طور دقیق تر این مشکل را بشناسید.
حاملگی پوچ چیست؟
اصولا حاملگی زمانی رخ می‌دهد که اسپرم مرد بتواند وارد تخمک زن شود، آن را بارور کند و این تخمک بتواند در رحم لانه‌گزینی کند. پس از اثبات حاملگی، ابتدا باید سونوگرافی داخل رحمی انجام شود. معمولا ابتدایی‌ترین چیزی که در سونوگرافی حاملگی دیده می‌شود؛ یک منطقه کوچک داخل رحم است که به آن ساک حاملگی گفته می‌شود. در مراحل بعدی درون این ساک حاملگی جنین دیده می‌شود و رشد می‌کند.
در برخی موارد اما با وجود مثبت بودن نتیجه تست بارداری، نشانه‌هایی از بارداری در فرد دیده نمی‌شود و در اصطلاح به این حالت حاملگی پوچ گفته می‌شود. در حقیقت این مورد به نوعی از حاملگی اطلاق می‌شود که در آن تخمک لقاح یافته درون رحم لانه‌گزینی می‌کند، اما هیچ جنینی درون ساک حاملگی رشد نمی‌کند. نکته مهم این که حاملگی‌هایی که به صورت تخمک پوچ تظاهر می‌کنند معمولا دچار مشکلات کروموزومی و ژنتیکی هستند.
علت حاملگی پوچ
اگرچه علت این مشکل کاملا پیدا مشخص نیست اما باید یک رخداد کاملا طبیعی در نظر گرفته شود. حاملگی پوچ علت ۵۰ درصد سقط جنین سه ماهه اول است و معمولا نتیجه مشکلات کروموزومی است. وقتی تخمک توسط اسپرم بارور می شود سلول ها شروع به تقسیم می کنند، بخشی به جنین و بخشی به جفت. به طور تخمینی، یک مورد از هزار مورد بارداری، پوچ است. عوامل مختلفی خطر ابتلا به این نوع بارداری را افزایش می دهند که عبارتند از:
– سن مادر: بارداری پوچ در زنان بالاتر از ۳۵ سال و کمتر از ۲۰ سال بیشتر است.
– داشتن سابقه بارداری پوچ: اگر یک بار دچار بارداری پوچ شوید، به احتمال زیاد مجددا دچار آن خواهید شد. به طور متوسط بارداری پوچ در یک تا دو زن از هر صد زن مجددا دیده می شود.
– داشتن بیماری های مزمن مادر: زنانی که دیابت دارند و از کمبود ید و تیروئید رنج می برند احتمال بیشتری دارد که دچار این نوع حاملگی گردند.
– مشکلات رحم و سرویکس: یکی از علل بروز این حالت مربوط به مشکلات رحم و سرویکس (دهانه رحم) است.
– مصرف سیگار و الکل و مواد مخدر: یکی از علل زمینه ساز بروز حاملگی پوچ، مصرف مواد مخدر و الکل در زنان است که این امر می تواند منجر به بارداری پوچ شود.
– آزمایشات آمنیوسنتز و بیوپسی کوریون(CVS ): با احتمال پایین می تواند باعث سقط جنین گردد.
چگونه می توان حاملگی پوچ را تشخیص داد؟
حاملگی پوچ در اوایل حاملگی اتفاق می افتد قبل از اینکه زن متوجه شود حامله است. علائم حاملگی مانند تأخیر در قاعدگی و حتی تست بارداری مثبت را نیز ممکن است داشته باشد. چون سطح HCG افزایش پیدا می کند. احتمال دارد درد یا لکه بینی و خونریزی هم داشته باشد.
جفت به رشد ادامه می دهد و برای مدت کوتاهی بدون جنین خودش را نگه می دارد. هورمون های بارداری به بالا رفتن ادامه می دهند که باعث می شود زن همچنان فکر کند که باردار است.
ممکن است هیچ نشانه ای (مثل درد یا خونریزی) دیده نشود که نشان بدهد بارداری به طور نرمال پیش نمی رود. علائم بارداری مانند خستگی و حساسیت سینه ها هم ممکن است وجود داشته باشند.
اما وقتی رشد جفت متوقف می شود و سطح هورمونی پایین می آید علائم حاملگی هم فروکش می کند. در این زمان ممکن است گرفتگی عضله جزئی غیر عادی یا لکه بینی و خونریزی کم ایجاد دیده شود. حاملگی پوچ معمولاً تا وقتی که سونو گرافی رحم یا ساک خالی را نشان بدهد تشخیص داده نمی شود.
چگونه می توان از حاملگی پوچ جلوگیری کرد؟
متاسفانه در اکثر موارد حاملگی پوچ قابل پیشگیری نیست. اگر بارداری اول باشد برخی زوج ها به دنبال تست ژنتیکی می روند. حاملگی پوچ معمولاً یکبار اتفاق می افتد و بندرت یک زن آنرا بیشتر تجربه می کند.
وقتی سقط اتفاق افتاد قاعدگی شما دوباره شروع می شود و می توانید برای فرزند بعدی اقدام کنید. بهتر است چند ماهی صبر کنید تا به بدنتان فرصت بدهید به حالت عادی برگردد و از نظر احساسی آمادگی پیدا کنید. پزشکان توصیه می کنند زوج ها باید حداقل ۱۲ دوره سیکل قاعدگی منظم قبل از بارداری مجدد صبر کنند.
بعد از سقط نگرانی از اتفاق افتادن مجدد طبیعی است. اکثر زنان بار بعد بارداری موفقی خواهند داشت. یک اسکن اولیه برای اطمینان بیشتر توصیه می شود. زمانی که ضربان قلب شنیده شود بارداری موفق بوده است. اما بهتر است بعد از ۶ یا حتی ۷ یا ۸ هفته بارداری اسکن انجام شود تا از نتایج نامطمئن اسکن زودهنگام اجتناب شود.
بارداری پوچ چیست و چه علائمی دارد؟