رژیم بد غذایی و کم تحرکی باعث افزایش کلسترول یا چربی خون می شوند و در پی آن کلسترول باعث سفت شدن عروق و ایجاد فشار خون و بیماری های قلبی می کند. اما در بین مواد غذایی و گیاهان دارویی خوراکی هایی هستند که به کاهش چربی کمک کنند. یکی از این گیاهان سماق می باشد. در این مقاله در رابطه با سماق این ماده ی ضد چربی خون بحث خواهیم کرد.
خاصیت های سماق
نام های دیگر آن:سَماق، تمتم، سماقیل، سماق الدباغین، سماق معمولی، اثرون، تتری، طمطم، سماک، سماق الدباغه، اسرون، عبرب و روسی اوطا
سماق یکی از 35 گونه گیاهی گل دار است که بیشتر در مناطق نیمه گرمسیری و معتدل می روید و جزو 10 آنتی اکسیدان گیاهی برتر محسوب می شود. به گزارش ایرنا به نقل از ساینس، ایران و به طور کلی خاورمیانه و کشورهای حاشیه مدیترانه از مهمترین تولیدکنندگان این گیاه ارزشمند محسوب می شوند. کلمه سماق (Sumac) از ریشه یک کلمه قدیمی فرانسوی به نام sumac به معنای قرمز (red) گرفته شده است.
مصرف سماق همراه غذا نیز به دلیل تأثیراتی که روی صفرا دارد، میتواند تأثیرات مناسبی در پایین آوردن چربی خون داشته باشد.
خواص سماق:
مدر
میوه های سماق دارای خواص مدر هستند و از آنها هم چنین برای درمان اختلالات روده نیز استفاده می شود.
ضد التهاب
سماق موجب کاهش تب می شود.
هم چنین برای آرتروز، مشکلات تنفسی مانند برونشیت، سرماخوردگی و آنفولانزا معجزه می کند.
جهت تسکین گلودرد از جوشانده سماق به صورت غرغره استفاده شود.
قراردادن سماق بر روی جراحتهایی که در اثر جسم برنده باشد در بهبود آن مؤثر است و از عفونت بعدی جلوگیری مینماید.
محافظ بسیار خوب در زخمهای تازه التیام یافته است.
برای درمان زخمهای بد برگ آن را با بارهنگ پخته به صورت ضماد بگذارند.
ضد میکروب
سماق به دلیل دارا بودن متیل گالیک اسید، با باکتری سالمونلا مبارزه می کند. مخلوط عصاره ی سماق با آب باکتری های میوه ها و سبزیجات را از بین می برد و آنها را ضدعفونی می کند.
ضد قارچ
دانه های سماق ضد قارچ آسپرژیلوس هستند که باعث عفونت های ریه و دیگر اعضا می شود.
ضد دیابت و چاقی
سماق برای بیماران دارای قند خون، دیابت و چاقی مفرط مفید است.
نتایج بررسی ها نشان می دهد که سماق تاثیر ضدمیکروبی دارد و مانع از بروز بیماری دیابت می شود.
یکی از عوامل به وجود آمدن عوارض مختلف دیابت، ترکیب شدن گلوکز با پروتئین های حیاتی بدن است که منجر به تغییر عملکرد ساختار شیمیایی این پروتئین ها می شود و سماق تا ۸۱ درصد بروز این فرایند را متوقف می نماید.
مصرفش در افراد مبتلا به دیابت از تشکیل هموگلوبین اضافی جلوگیری می کند
آنتی اکسیدان قوی
سماق سرشار از ویتامین ث و اسید های چرب امگا ۳ است و به همین دلیل از بروز سکته و بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری می نماید.
هم چنین سماق به دفع رادیکال های آزاد بدن، به خصوص دستگاه گوارش کمک می کند.
فواید سماق در درمان بواسیر
جهت درمان بواسیر جوشانده این گیاه را شبها به صورت ضماد بگذارند.
تاثیر سماق در مهار ویروس هپاتیتB
مصرف سماق میتواند موجب مهارویروس هپاتیتB در بدن شود. نتایج پژوهش محققان نشان داد عصاره آبی سماق موجب مهار تکثیر ویروس هپاتیت B می شود. عفونت ویروسی هپاتیت B می تواند باعث هپاتیت حاد و مزمن، سیروز کبدی و کارسینوما کبدی HCC در انسان شود.
سماق خواص گندزدایی و ضد عفونی کننده و ضد میکروب داشته و بعنوان ماده ضد میکروب و عفونت در غذاها و ادویه جهت محافظ از آنها در برابر کرم زدگی و عفونت میباشد.
فواید سماق برای پوست و مو
شستن مو با دمکرده سماق موی را سیاه مینماید.
جهت درمان لکههای سفید و قهوهای پوست؛ برگ، ریشه و ساقه سماق را بپزند تا به قوام آید سپس بر روی لکهها بمالند.
کمپرس با سماق در التیام زخم،التیام سوختگی،اگزما،ترک پوست و ترک نوک سینه در زنان شیرده و در درمان عضو ضرب دیده موثر میباشد.
کمپرس سماق و جوش شیرین در درمان کهیر موثر است
گیاهان دارویی دیگر که باعث کاهش چربی خون می شوند
برخی گیاهان به مقدار زیادی ساپونین دارند و به همین دلیل خاصیت کف کنندگی در آنها وجود دارد. در جانوران خون گرم از نظر سیستمیک ساپونین جذب نمیشود ولی چون کشش سطحی را کم میکند (مثل رزین) چربیها و کلسترول به آن باند شده که خود سبب دفع کلسترول از بدن میشود. این گیاهان عبارتند از:
* تخم شوید (Anethum Graveolens) : در داروخانه ها دارویی بنام آنتوم موجود است که به صورت قرص است و حاوی شاه تره، کاسنی و شوید میباشد. این دارو پایین آورنده چربی خون است. این دارو که بیشترین ماده مۆثر آن شوید است، طبیعت گرم دارد.
* شوید : در کسانی که ترش میکنند و سوزش سردل دارند خیلی مۆثر است. همچنین زیاد کننده شیر و لاغر کننده است. پایین آورنده چربی خون نیز هست. (قطره دیل سان)
* کاسنی (Chicore): به نام عربی آن الهندبا است در حدیثی از حضرت محمد آمده است : برگی از کاسنی نیست مگر قطره ای از بهشت بر آن باشد. کاسنی تقویت کننده معده، ضد درد و ضد تب است و در درد چشم، بیماریهای کبدی، یرقان، قولنج نارسای کلیوی و در بیماریهای اعصاب از آن استفاده میشود. کاسنی طبیعت سرد دارد.
* شاه تره : طبیعت سرد دارد و از گیاهان دیگر در فراورده آنتوم است. این گیاه تصفیه کننده خون، صفرا آور، بر طرف کننده خارشهای جلدی و اشتها آور است و در درمان یرقان و تصلب شرایین نیز از آن استفاده میشود. از عرق آن به عنوان تقویت کننده و اشتها آور استفاده میشود.
* آرتیشو – کنگر فرنگی(Cynara Scolymus):پایین آورنده کلسترول خون است (قطره سینا بیل)
* سیر : پایین آورنده فشار خون و چربی خون است و اثرات ضد میکروبی نیز دارد و طبیعت گرم دارد.