متخصصان حوزه سلامت روان میگویند که ارتباط آشکاری بین رسانههای اجتماعی و اختلالات خوردن وجود دارد. در واقع، چندین مورد از ویژگیهای کلیدی و اساسی رسانههای اجتماعی، این رسانهها را به ابزار ایدهآلی برای تشدید اختلالات خوردن تبدیل میکند. در ادامه با این ویژگیها آشنا میشویم.
۱. افزایش تماس با اطلاعات مربوط به رژیم گرفتن و کاهش وزن را میتوان یکی از مهمترین ویژگیهای رسانههای اجتماعی دانست که اختلالات خوردن را بیشتر میکنند. بهگفته متخصصان، ذهنیت مبتنی بر رژیم گرفتن به یکی از بخشهای عادی در بسیاری از فرهنگها تبدیل شده است، چون مردم به رسانههای اجتماعی سرک میکشند تا هم از وضعیت رژیم دیگران، استراتژیهای کاهش وزن و نتایج عینی با خبر شوند و هم نتایج مربوط به خودشان را عمومی کنند. امروزه هر فردی میتواند درباره هر مسالهای در رسانههای اجتماعی به فعالیت بپردازد و حتی روندهایی را در پیش بگیرد که جنبه عادی و طبیعی به اختلالات خوردن میبخشند.
۲. امروزه بسیاری از افراد، از رسانههای اجتماعی بهعنوان واسطهای برای مقایسه اجتماعی استفاده میکنند، درحالی که همین استفاده نادرست شدیدا اختلالات خوردن و مشکلات دیگر را تحت تاثیر قرار میدهد. نکته اینجاست که مقایسه اجتماعی خصوصا بر افرادی تاثیر میگذارد که دچار کمبود عزتنفس هستند. رسانههای اجتماعی، چه از نظر نام و چه از نظر کارکردی، واسطه ایدهآلی برای مقایسه اجتماعی محسوب میشوند، چون افراد زیادی از این رسانهها برایبه اشتراک گذاشتن اطلاع مربوط به رژیم گرفتن و خصوصا وضعیت ایدهآل ظاهری خودشان سوءاستفاده میکنند.
این روندها، نوعی گرایش نهفته و ناخودآگاه به لاغری را در بسیاری از افراد بهوجود میآورند. درواقع این محتوای نامناسب، حتی در زنانی که وضعیت بدنی و ظاهری عادی هم دارند، به احساس عدم کفایت، نارضایتی از بدن و پایینتر بودن منزلت اجتماعی منجر میشود. این زنان پس از تجربه چنین احساساتی، تصمیم میگیرند که سریعا برای حل مشکل اقدام کنند و عمدتا هم سراغ رژیمهای غذایی ناسالم و محدود، یا ورزش غیراستاندارد میروند تا سریعتر به لاغری مطلوب برسند. درواقع، آنان دائما با تصویر منفی از بدنشان که در ذهنشان ایجاد شده است، به مبارزه میپردازند و انواع اختلالات خوردن را در این روند تجربه میکنند.
۳. رسانههای اجتماعی، تناقضهای خاصی را در زندگی افراد بهوجود میآورند. درواقع، رسانههای اجتماعی شکل گرفتهاند تا انسانها بتوانند ارتباط اجتماعی بهتری با همدیگر داشته باشند، اما بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات خوردن یا در معرض خطر ابتلا به این اختلالات، پس از ورود به رسانههای اجتماعی ترجیح میدهند که انزوای اجتماعی و دوری از روابط واقعی بینافردی را انتخاب کنند.
اختلالات خوردن نیز نوعی از بیماریهای مربوط به تنهایی و انزوای اجتماعی هستند. افرادی که از مشکلات در روابط بینافردی و مسائل مربوط به عزتنفس و اعتمادبهنفس رنج میبرند، زمان زیادی را صرف پرسهزنی در اینترنت و رسانههای اجتماعی میکنند، درحالی که این کار در زندگی آنان بهعنوان شیوهای از پرهیز اجتماعی و ارتباط پنهان و منفعلانه با دیگران عمل میکند. رسانههای اجتماعی میتوانند در مورد بسیاری از موضوعات و مسائل ناسالم، نوعی حس امنیت و تعلق را در افراد برانگیخته کنند.
۴. یکی از ویژگیهای اساسی رسانههای اجتماعی، قابلیت ناشناس بودن و گمنامی است. در ضمن، اختلالات خوردن نیز در پنهانکاری رشد میکنند. افرادی که کمالگرا هستند و از این بیماریها رنج میبرند، معمولا ترجیح میدهند که نارضایتی شدید از وضعیت بدنی و رفتارهای مربوط به اختلالات خوردنشان را از دیگران پنهان نگه دارند.
رسانههای اجتماعی میتوانند حس ارتباط با جهان بیرونی را حفظ کنند، درحالی که امکان ناشناس بودن و گمنام بودن را از طریق ثبت اطلاعات و نامهای مستعار فراهم میآورند. همین ویژگی، به افراد مبتلا به اختلالات خوردن اجازه میدهد تا در مورد این مشکلات صبحت کنند، درحالی که هویت واقعی افراد را پنهان نگه میدارد.
منبع: سلامتیسم
اعتیاد به فیس بوک؛ چگونه عادت به رسانههای اجتماعی را کنترل کنیم؟