ورزشکاران حرفه ای که علاقه به روزه گرفتن دارند نمی توانند برناه ورزشی خود را در این مدت ترک کنند زریا بدن آن ها دچار آسیب های فراوان می شود و از برنامه های ورزش حرفه ای خود فاصله زیادی می گیرند. نکته مهم در این دوره داشتن برنامه تغذیه مناسب برای تامین نیازهای بدن و همچنین برنامه ورزش مناسب با زمان تغذیه است. در این مطلب
را به شما عرفی می کنیم.
آیا روزه تاثیر منفی در فعالیت ورزشی ندارد؟
به گفته بسیاری از اساتید دانشگاه های تربیت بدنی و علوم ورزشی و همچنین پزشکان، روزه در صورت توجه به مسایل تغذیه‌ای تاثیر منفی در فعالیت‌های ورزشی حرفه‌ای و مبتدی افراد نمی گذارد . لذا ورزشکاران می توانند با شرط رعایت برنامه تغذیه ای غنی برای کسب انرژی مورد نیاز در طول تمرین و جلوگیری از افت فشار و پایین آمدن قند خون به تمرینات خود در ماه رمضان ادامه دهند .
نکات مهم در رابطه با ورزش در ماه رمضان
بهترین زمان برای ورزش در ماه رمضان با توجه به اینکه قطعا نمی‌توان در ماه مبارک رمضان ورزش را کنار گذاشت، چرا که اگر در این ماه به هیچ عنوان ورزش انجام نشود، تمامی آمادگی قلبی، عروقی، خونی، عضلانی و اسکلتی فرد از دست می‌رود، بنابراین توصیه می‌شود که چنانچه ورزش سنگین و طولانی مدت است، در فاصله سحر تا افطار از انجام فعالیت های بدنی و ورزش خودداری و فعالیت ها را به بعد از صرف افطار موکول کنید .
توصیه می شود ، تمرینات یا مسابقات حداقل یک ساعت پس از افطار شروع شود .بهترین حالت دو تا سه ساعت بعد از افطار است.
به ورزشکاران توصیه می شود بلافاصله پس از سحری یا افطار ورزش نکنند، همچنین ورزش‌های سنگین و طولانی مدت در زمان روزه داری توصیه نمی‌شود، زیرا بدن در این مدت فاقد آب و الکترولیت لازم است؛ بنابراین باید ورزش در زمان روزه‌داری کوتاه و سبک باشد .
ورزشکاران بهتر است انجام فعالیت های ورزشی را یک روز در میان انجام دهند تا ضمن انجام استراحت کافی، فرصت مناسبی برای بازسازی منابع انرژی برای بدن فراهم شود .
همچنین انجام فعالیت های بدنی و ورزش در حین روزه داری و در طول روز نباید بیش از ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول بکشد و اگر ورزش در آب و هوای گرم و زیر تابش اشعه خورشید باشد، مدت زمان آن از این مقدار هم کمتر توصیه می شود .
با توجه به محدودیت دریافت مایعات در هنگام روزه داری ورزشکاران باید از انجام فعالیت های روزمره زیر نور خورشید و محیط های باز خودداری کرده و اگر مجبور به انجام فعالیت های روزمره در محیط های باز و در معرض تابش خورشید هستند، باید زمان آن را تا جای ممکن کاهش دهند .
در صورتی که ورزشکاران روزه دار مجبور به فعالیت قبل از افطار بودند ،باید توجه داشته باشند که حرکات ورزشی، تمرین و مسابقات باید به نحوی تنظیم شود تا با زمان افطار حداقل یک تا دو ساعت فاصله داشته باشد و برای جلوگیری از کاهش فشار خون، سرگیجه، سردرد و تهوع که درشرایط بی‌غذایی پس از تمرین حادث می‌شود،باید فعالیت با شدت سبک و متوسط انجام دهند و برای انجام مسابقات مهم در ماه رمضان لازم است با متخصص تغذیه مشورت کنند .
توصیه مهم:
ورزش در زمان سحر برای ورزشکاران روزه دار باعث تشنگی و ایجاد ضعف در فرد و هنگام عصر باعث افت قندخون و در پی آن عامل سرگیجه است. از آنجایی که فاصله بین غذا خوردن و ورزش کردن، بدن فرصت هضم غذا را پیدا کرده و خون به راحتی در عضلات ورزشکاران جریان می یابد ،کارشناسان معتقدند زمان مناسب شروع ورزش دو یا سه ساعت بعد از مصرف افطار است .
بهترین تغذیه برای ورزشکاران در ماه رمضان
نیازهای ورزشی که برای اکثر ورزشکاران وجود دارد بیشتر درمواد قندی و کربوهیدرات‌ها است که مقدار ذخیره آن‌ها در بدن محدود است و به دلیل اینکه مغز انسان تنها مواد قندی مصرف می‌کند ممکن است ورزشکار با کمبود مواد قندی در بدن مواجه شود. به همین دلیل امکان دارد کمبود قند در بدن باعث بروز مشکلاتی از قبیل افت فشار خون شود که ورزشکاران روزه‌دار می‌توانند با مصرف غذاهای انرژی زای قندی و کربوهیدرات مانند ماکارونی، سیب زمینی در هنگام سحر مانع مشکلات ناشی از کمبود مواد قندی شوند.
همچنین مصرف مواد غذایی دیرهضم باعث می شود فرد دیرتر احساس گرسنگی کند، حبوبات و غلات مثل جو، گندم، جو دوسر، لوبیا، عدس ،آرد سبوس دار ، برنج با پوست از جمله غذاهای دیر هضم به حساب می آید. مواد غذای افطار بهتر است سبک باشد تا به معده فشاری وارد نشود وهمچنین پرکالری و سریع هضم باشد چرا که لازم است قند به سرعت جذب شود و انرژی تولید کند.
مواد غذای مانند شیر، خرما، عسل، کشمش، توت خشک، انجیرخشک در این دسته قرار می گیرند که باعث می شوند کمبود قند بدن را جبران کنند ، همچنین انرژی فرد برای ورزش حفظ می شود و آسیبی به فرد ورزشکار وارد نمی شود.
آب میوه‌هایی چون پرتغال، لیمو و هویج نیز توصیه می شود زیرا باعث تأمین آب مورد نیاز بدن می شود .
ورزشکاران باید توجه کنند که در هنگام افطار از زولبیا و بامیه به مقدار زیاد پرهیز کنند، چرا که در صورت مصرف زیاد آن ها، انسولین خون بالا رفته و قند به سرعت جذب سلول‌ها می‌شود؛ در نتیجه انسولین بالا مانده و قند خون همچنان پایین است و یک احساس ضعف یا گرسنگی شدید به افراد دست می‌دهد .
چون کاهش قند خون در شرایط روزه داری به ویژه در نیمه دوم روز، بروز می‌کند. رعایت موارد فوق از سوی ورزشکاران حرفه‌ای و عادی ضروری است. گذشته از موارد تغذیه ای که ذکر شد ،کم آبی بدن و تشنگی از دیگر مشکلات ورزشکاران در ماه رمضان به شمار می آید.
کم آبی،کاهش حجم خون و مایعات از جمله اثرات روزه داری بر بدن ورزشکار و یا دیگر افراد است، ورزشکارن روزه دار ،برای جلوگیری از مشکلات کم‌آبی، بی‌حالی و سستی بدن، اختلال در تنظیم درجه حرارت بدن، جلوگیری از غلیظ شدن خون و کاهش اکسیژن رسانی مغز و عضلات در سحر و افطار ، آب و مایعات مصرف کنند .
توصیه می شود در حد فاصل افطار تا سحر ۸ تا ۱۲ لیوان آب مصرف شود. کم آبی بیش از دو درصد توان فیزیکی، روحی و روانی افراد را در ماه های رمضان تحت تاثیر قرار می دهد.
توصیه می شود ورزشکاران به مصرف آب و آبمیوه تازه توجه داشته باشند و از مصرف مواد غذایی که باعث از دست رفتن آب بدن از راه ادرار می‌شود، خودداری کنند.در این بین کافئین یکی از مهمترین این مواد است که در قهوه و چای فراوان وجود دارد .
همچنین پرهیز از نوشیدن آب زیاد و یکجا در افطار را که موجب بی حالی، ضعف و درد معده می شود.
منبع: باشگاه خبرنگاران
چگونه در ماه مبارک رمضان ورزش کنیم؟
چه مواد غذایی برای زنان ورزشکار مناسب است؟