چگونه کودکمان را آموزش دهیم تا مورد سواستفاده قرار نگیرد؟

این روزها با شنیدن خبر تجاوز جنسی یکی از مسولان یک دبیرستان پسرانه در تهران به 16 دانش آموز، نیاز به آموزش مسایل مهم برای پیشگیری از به وجود آمدن همچین فجایعی در جامعه بیش از پیش احساس می شود. در سال های اخیر چندین بار اخبار ناگواری در رابطه با تعرض جنسی به کودکان شنیده شده است که با تمام وجود قلب و روح انسان را به درد می آورد. اما این کافی نیست.

برای ریشه کن کردن این موضوع نیاز به اقدامات جدی تر داریم. کودکان ما بابد آموزش های لازم را در محیط خانواده و محیط آموزشی ببیند تا بتوانند در چنین موتقعی قصد طرف مقابل را فهمیده و از خود دفاع کنند. محیط خانه باید بگونه ای باشد تا کودک بتواند در صورت پیش آمدن این مشکل موضوع را بدون احساس گناه با خانواده در میان بگذارند و خانواده ها باید یاد بگیرند که در صورت پیش آمدن چنین موضوعی باید پشت فرزندانشان بیاستند و او را حمایت کنند تا بیش از پیش ضربه روحی به او وارد نشود. 

همه ی این مسایل نیاز به فرهنگ سازی و حمایت همه جانبه دارد تا بتوان جامعه را از این فجایع اسفناک نجات داد. 

آموزش صحیح به کودکان حق آن هاست

۱- بهترین سن شروع آموزش به کودکان وقتی است که بچه ها را از پوشک میگیرید.

هرگز جلوی جمع شلوارشان را پایین نکشید. بهشان یاد دهید که زیر پوشک حریم خصوصی بچه هاست. هرگز بچه ها را مجبور نکنید کسی را ببوسند.

“مادر برو یه بوس به عمو بده” یا “برو بغل دایی جان” و حرفهایی از این دست.

۲- بگذارید یاد بگیرند که برای بوسیدن و در آغوش کشیده شدن اجازه بچه ها شرط است.

۳- هرگز بچه ها را در سن پایین با هیچ مردی حتی محارم تنها نگذارید.

بیشتر تجاوزها از طرف داییها و عمو ها بوده و مسلما به عقل هیچ پدر و مادری هم نرسیده که ممکن است خطر در کمین بچه باشد.

فکر نکنید پسر بچه ها در خطر نیستند اتفاقا آمار تجاوز و آزار جنسی پسر بچه ها رو به افزایش است.

۴- مهارت “نه” گفتن را به بچه ها بیاموزید. این بهترین روش برای جلوگیری از تجاوز جنسی به کودکان است.

۵- سعی کنید راننده سرویس بچه ها مرد نباشد. مخصوصا مراقب آخرین نفری که با راننده تنهاست باشید.

۶- هرگز وقتی بیرون از منزل هستید سفارش چیزی را ندهید که بچه ها مجبور شوند تحویل بگیرند. برای جلوگیری از تجاوز جنسی به کودکان میبایست تا سنین مشخصی از تنها بودن کودکان و یا قرار دادن آنها در شرایط خاص جلوگیری کنید.

۷- اسم اعضای تناسلی را به بچه ها درست آموزش دهید. استفاده از اسامی متفرقه را کنار بگذارید. به بچه ها یاد دهید صحبت در این موارد خارج ار عرف است و هرکسی خواست در این موارد با ایشان صحبت کند سریع شما را درجریان بگذارند. بگویید این حرف ها فقط در چارچوب خانه مطرح می شوند.

۸- بیشتر متجاوزین کودک را می ترسانند. به بچه ها بگویید هر کاری که کرده باشند دوستشان دارید.

هرگز حتی برای تنبیه های معمولی هم این جمله رو به کار نبرید” این کارو کردی دیگه دوست ندارم“. بچه ها باید بدانند تحت هر شرایطی خانواده پذیرای ایشان است.

۹- اگر پرستار کودک دارید غیر مستقیم به او بفهمانید که خانه توسط دوربین کنترل می شود. به منظور جلوگیری از تجاوز جنسی به کودکان میبایست آنها بدانند در حال کنترل شدن هستند و نمیتوانند با فرزندان ما به دلخواه خود رفتار کنند.

۱۰- هرگز در سنین ۲ تا ۵ سال شوخی جنسی با همسرتان نکنید به این امید که بچه ها نمی فهمند. به بچه ها در مورد مسابل جنسی دروغ نگویید. اگر در مورد نحوه باردار شدن سوال کردند بهتر است با جفتگیری حیوانات شروع کنید. باید در نحوه آموزش مسائل جنسی به کودکان با دقت عمل کنید.

۱۱- حریم خصوصی را به بچه ها آموزش دهید. مثلا از بچه ها اجازه بگیرید و بعد ببوسیدشان یا غلغلکشان دهید. بگذارید گاهی نه بگویند.

۱۲- فضایی فراهم کنید که حرف هایشان را برای شما بگویند. اگر فیلم های نامناسب را در جایی دیدند یا از جائی شنیدند، و از شما توضیح خواستند بگویید که این مخصوص زن و شوهرهاست و بهشان تذکر دهید هیچ کس اجازه ندارد کس دیگری را این گونه ببوسد.

۱۳- کودک خجالتی خود را درست تربیت کنید. آنها میبایست بتوانند از حقوق خود دفاع کنند

در صورت آزار جنسی کودک چگونه با او برخورد کنیم؟

کودکان باید بدانند که می‌توانند در مورد هر چیزی به شما پناه بیاورند. وشما حرف آن‌ها را جدی خواهید گرفت. بسیاری از کودکان از ترس اینکه والدینشان حرف آن‌ها را باور نکنند، از گفتن مساله به آن‌ها هراس دارند. لازم است شما بسیار آرام باشید و آماده باشید تا با ملایمت این مساله را بررسی کنید و کشف کنید که انگیزه پرسش کودکتان چیست؟ این را برای کودکتان روشن کنید که او می‌تواند هر چیزی را به شما بگوید، حتی رازهای بسیار مهم را، و به او اطمینان دهید که از او حمایت خواهید کرد.

اگر کودک فکر کند که با گفتن این مساله به شما، مورد سرزنش قرار می‌گیرد و یا شما در موقعیتی قرار می‌گیرید که آسیب می‌بینید ممکن است از گفتن مساله پرهیز کند. بنابر این به او نشان دهید که علاوه بر راز دار بودن آنقدر شجاع هستید که بدون اینکه غش و ضعف کنید راز او را تا آخر بشنوید.

فراموش نکنید که در بسیاری از موارد متجاوز و یا فرد سو استفاده کننده با ترساندن کودک از اینکه مثلا مادر و پدرش به دردسر بیافتد او را وادار به رازداری می‌کند. مثلا به او می‌گوید: اگر به مامانت بگویی او دیگر سر کار نمی‌رود و کارش را از دست می‌دهد. آنوقت تو مسوول این بدبختی مامان هستی!

مساله بسیار مهم

اکثر موارد سو استفاده جنسی از کودکان به وسیله کسی انجام می‌شود که کودک او را می‌شناسد و به او اعتماد دارد. این موضوع ممکن است تکان دهنده باشد، اما شما باید حرف کودکتان را بررسی کنید. از اینکه ناخودآگاه گفته‌های کودک خود را به عنوان توهم و یا واکنشی بیهوده رد کنید بپرهیزید، زیرا ممکن است به طور نا‌خواسته باعث تکرار سو استفاده از کودک شوید.

حتی زمانی که اشاره می‌کنید کار شخص غلط بوده است، باز هم ممکن است کودکتان احساس کند نمی‌تواند به او خیانت کند زیرا دوست ندارد که آن شخص تنبیه شود.

تمام کودکان قربانی فکر می‌کنند که به نوعی سزاوار سرزنش‌اند. به کودکتان اطمینان دهید که او مقصر نیست. اگر راستگو باشد دچار هیچ مشکلی نخواهد شد.

اگر مشخص شود که شخص متعدی از آشنایان و نزدیکان است، حتما باید از مراجع ذیربط تقاضای کمک کنید. شرم و اندوهی که این مساله ایجاد می‌کند وحشتناک است، اما مهم‌ترین مسوولیت شما حمایت از کودک است، نه از شخص متعدی.

 آثار و عواقب سوءاستفاده جنسی کودک

 چطور از کودک در برابر آزار جنسی مراقبت کنیم؟