خشم یکی از قوی ترین احساسات انسان است که در صورت عدم کنترل، میتواند بیشترین آسیب های روحی روانی و جسمی را به انسان بزند. اما در برخی افراد خشم به یک عادت روزانه تبدیل شده و می توان گفت به آن اعتیاد پیدا کرده اند. دلایل این موضوع متفاوت هستند و نیاز به بررسی کارشناسانه دارند. ما در این مطلب سعی داریم به بررسی دلایل عمومی اعتیاد به خشم پردازیم.
بیولوژی اعصاب انسان، خشم را مزیت میداند
بخشی از این پیامد مربوط به لحظهای است که خشم حس خوبی دارد، احساس اینکه کاری انجام میشود. خشم، تمام ترمزهای اخلاقی و منطقی مغز را لگدمال میکند چون از سیستم کنارهای آغازین ما نشات میگیرد: مرکز مغزی اتوماتیکترین احساسات ما مانند ترس و علاقه. سیستم کنارهای، مستقیمترین ارتباط را با سیستم واکنش جنگ یا گریز ما دارد و شامل کنترل روی حملات آدرنالین، هشیاری، و سایر غرایزی میشود که شما را آماده جنگ یا فرار سریع میکند.
خشم، مشابه سایر اعتیادهاست
چیزی که اتفاق میافتد این است که خشم، میتواند به حملاتی مشابه فعالیتهای هیجان خواهی منجر شود، که در این فعالیتها، خطر موجب برانگیختگی دریافتگرهای پاداش دوپامین در مغز میشود، یا مانند شکلهای دیگراعتیاد مانند قمار، ورزشهای شدید، حتی داروهایی مانند کوکائین و متامفتامینها. خشم میتواند پاداش خودش باشد، اما مانند سایر اعتیادها، عواقب نهایی، خطرناک و واقعی هستند و افراد از انگیزههای خشم در آن لحظه پیوری میکنند بدون اینکه به پیامدهایش توجهی داشته باشند.
خشم راهی برای غلبه بر احساس ضعف و عدم امنیت
شکنندگی و آسیب نفس، جنبه روانشناسی هم دارد، که اغلب در شخصیتهای خود شیفته دیده میشود؛ حملات بعد از خشم میتوانند با احساسات نهفته ضعف یا عدم امنیت روی دهند، به عنوان راهی برای احساس قدرت در لحظه و غلبه بر احساس ضعف و عدم امنیت. خشم همچنین به افراد این احساس را میدهد که مختصرا نسبت به چیزهایی که عموما کنترلی رویشان ندارند، احساس کنترل کنند. متاسفانه نتایج ناخوشایند، پیامدهای منفی جلوه شما نزد دیگران را که باعث آزارتان میشود، تشدید میکند و چرخه ناامنی ادامه پیدا میکند. یک چرخه خطرناک از خشم و کج خلقی و مجازات که در نهایت به شخص خشمگین آسیب میزند.
خشم راهی برای فرار از احساسات ناخوشایند
متاسفانه برای بعضیها که در محیطی همیشه آشفته و ناآرام بزرگ شدهاند، بیثباتی و دگرگونپذیری خشم ممکن است خودسرانه تبدیل به حالتی خوشایند شود و به سردرگمی یا فرار از احساسات ناخوشایند پنهان مانند خلاء یا ترس منجر گردد. حمله خشم و ناسازگاری، حس آشنایی داده و نزدیکی مخربی ایجاد میکند که ممکن است فردی این احساس را به مقابله با احساسات منفیتر مانند شکست یا اندوه ترجیح دهد. جدای از محیطهای خانوادگی دلخراش، افسران جنگ هم در معرض این اعتیاد اشنا قرار دارند، چون تا مدتها در موقعیتهای پر از تهدید گذشته باقی میمانند و آن شرایط در دورههای مختلف زمانی برایشات تکرار میشود.
توجه:
اگر احساس می کنید که خشم حس خوشایندی در شما ایجاد می کند و این حس زیاد به سراغتان می آید، ممکن است به خشم اعتباد پیدا کرده باشید. در این صورت بهتر است به یک پزشک روانشناس مراجعه کرده و احساساتتان را با او درمیان بگذارید.
مراحل بروز خشم و راه های کنترل آن