افتادگی رحم مشکلی است که با شل شدن عضلات و ماهیچه های رحم اتفاق می افتد و معمولا گریبان گیر خانم هایی می شود که زایمان کرده اند. در این مقاله در مورد علت و علائم افتادگی رحم بحث شده است.
علت افتادگی رحم چیست؟
رباط و عضلات رحم، مثانه و واژن را در محل خود درون لگن نگه می‌دارند. حال اگر این عضلات و رباط‌های حمایت کننده، ضعیف یا در اثر کشیدگی شل شوند رحم جابه جا شده، به داخل مجرای واژن افتادگی پیدا می‌کند و به دیواره واژن فشار می آورد. پرولاپس یا افتادگی رحم معمولا در زنان پس از دوران یائسگی رخ می‌دهد؛ یعنی زمانی که حداقل یک یا دو مورد زایمان طبیعی داشته‌اند.
کاهش هورمون استروژون و تکرار فشار به رحم نیز می‌تواند عضلات کف لگن را ضعیف کند و باعث افتادگی رحم شود. مقدار حرکت و جابه‌جایی رحم گاهی خفیف و تا درون واژن است و گاهی رحم کاملا از واژن خارج می‌شود. پرولاپس رحم ممکن است با پرولاپس مثانه (افتادگی مثانه) یا سیستوسل (که در آن مثانه به دیواره ضعیف جلوی واژن فشار می آورد) یا پرولاپس رکتوم (افتادگی مقعد) یا رکتوسل (رکتوم به دیواره ضعیف پشتی واژن فشار وارد می کند) همراه باشد.
از دیگر عواملی که می‌تواند باعث بروز این بیماری شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
چاقی که باعث فشار خارجی بر عضلات و رباط‌ها می‌شود می‌تواند افتادگی ایجاد کند
زایمان‌های طبیعی مکرر؛ مخصوصا زایمان کودک درشت یا زایمان سخت که در آن عضلات کف لگن و بافت‌های نگهدارنده آسیب ببیند
زایمان سخت با فورسپس یا وسایل دیگر
سوء تغذیه و سوء جذب موادغذایی که باعث اختلال جذب مواد پروتئینی شود
ژنتیک نیز عامل دیگری است که در این زمینه نقش موثری دارد؛ به گونه‌ای که ممکن است برای فردی پس از چند زایمان طبیعی سخت و مشکل اتفاق خاصی پیش نیاید، ولی شخص دیگری با یکبار زایمان طبیعی دچار این مشکل شود.
ضربه
افزایش سن
خشکی واژن
بیماری‌هایی که باعث افزایش فشار داخل شکم می‌شوند مثل تومورها، سرفه مزمن و زور زدن زیاد به هنگام یبوست مزمن و شغل هایی که در آن زن مجبور باشد اجسام سنگین بلند کند.
شایع ترین علائم افتادگی رحم
زنانی که دچار افتادگی رحم جزئی یا ضعیف هستند ممکن است علائم خاصی نداشته باشند اما معمولا افتادگی رحم با درجه متوسط یا شدید ممکن است باعث بروز علائم زیر بشود:
احساس فشار و سنگینی در لگن (بطور مثال حس می کنید روی یک توپ نشسته اید)
کمردرد خفیف
افزایش ترشحات واژن با خونریزی از واژن
رابطه جنسی دردناک
به سختی ادرار کردن (عفونت مجاری مثانه) و مدفوع دردناک
به سختی و با درد راه رفتن
دیدن رحم که در حال خروج از واژن است
راه های پیشگیری از افتادگی رحم
استفاده از رژیم غذایی مناسب و سالم
ورزش کردن مخصوص در زمان بارداری و بعد از زایمان
حفط کردن وزن مناسب
پیشگیری کردن از یبوست
زمانی که جنینی بسیار درشت باشد، با تشخیص پزشک، حتما از زایمان سزارین استفاده نمایید
تقویت عضلات کف لگن را نادیده نگیرید
ورزش‌های کگل با هدف تقویت عضلات حمایت‌کننده کف لگن به کار می‌رود، مهم‌ترین عضله کف لگن که از طریق این ورزش تقویت می‌شود عضله‌ای به شکل یو انگلیسی است. این عضله از جلو به عقب لگن کشیده می‌شود. برای یافتن این عضله کافی است در هنگام ادرار کردن سعی کنید جریان ادرار را متوقف کنید در این هنگام عضله منقبض شده قابل لمس است. برای انجام تمرین موثر لازم است عضله مذکور ده ثانیه منقبض شود و ده ثانیه شل شود و این کار 15 بار تکرار شود.
با این که این ورزش‌ها بهترین شیوه برای پیشگیری از افتادگی‌ها به حساب می‌آید، اما به این نکته نیز توجه داشته باشید وزن زیاد هم می‌تواند عاملی باشد برای ایجاد افتادگی و در نتیجه کاهش وزن و حفظ وزن مناسب را نباید کم اهمیت دانست.
با وجود افتادگی رحم می توان ورزش کرد؟