علت های آب نشدن چربی دور شکم
فقط به خاطر خجالتآور بودن چربی دور شکم نیست که باید از دست آن خلاص شویم. چربی اضافی شکمی به خصوص چربی که اطراف ارگانهای حیاتی بدن قرار میگیرد (چربی احشایی) یکی از عوامل مؤثر در بروز حملات قلبی، دیابت نوع ۲، مقاومت به انسولین و انواع سرطان است. اگر نتوانستهاید با رژیم و ورزش، چربی شکم را کاهش دهید وقت آن رسیده است که دیگر عوامل مؤثر در ایجاد چربی شکمی مثل هورمونها، سن و ژنتیک را بررسی کنید.
افزایش سن
با افزایش سن، فرایند کاهش و افزایش وزن در بدن تغییر میکند و سوختوساز در بدن زنان و مردان کاهش مییابد. زنان با مشکل یائسگی نیز روبهرو میشوند. دکتر مایکل جنسن (Michael Jensen) از بخش غدد کلینک مایو (Mayo Clinic) میگوید: «افزایش وزن در زنان در دورهی بعد از یائسگی اغلب خود را به صورت چربی دور شکم نشان میدهد.» تولید هورمونهای استروژن و پروژسترون در زنان یائسه کاهش مییابد. تولید تستوسترون نیز کم میشود هر چند سرعت آن کمتر است. این تغییر هورمونی باعث انباشت چربی در اطراف شکم میشود.
تمرینات ورزشیتان اشتباه است
دویدن روزانه برای سلامتی قلب بسیار مفید است اما تمرینات هوازی به کاهش اندازهی دور کمر کمکی نمیکنند. دکتر سانجیتا کاشیاپ (Sangeeta Kashyap) متخصص غدد از کلینیک کلیوند (Cleveland Clinic) میگوید: «به ترکیبی از ورزش های هوازی و کار با وزنه نیاز دارید.» تمرینات قدرتی سبب افزایش حجم عضلات و افزایش سوخت و ساز بدن میشوند. کیت پاتن (Kate Patton) متخصص تغذیه در کلینیک تغذیه کلیوند میگوید: «عضلات نسبت به چربی، کالری بیشتری میسوزانند. بنابراین اگر عضله داشته باشید، در طول روز کالری بیشتری میسوزانید. پاتن توصیه میکند در هفته، ۲۵۰ دقیقه تمرینات نسبتا پرفشار یا ۱۲۵ دقیقه تمرین بسیار پرفشار انجام دهید.
بیش از حد مواد غذایی فراوریشده مصرف میکنید
دکتر پاتن میگوید: «غلات فراوری شده مثل برنج، کراکر و چیپس، همینطور شکر تصفیه شده درون نوشیدنیها و دسرها سبب افزایش التهاب در بدن میشود. چربی شکم با التهاب بدنی در ارتباط است بنابراین مصرف مواد غذایی فراوری شده میتواند مانع چربی سوزی شکم بشود. مواد غذایی طبیعی مثل میوهها، سبزیجات و غلات کامل سرشار از آنتی اکسیدان هستند که خاصیت ضد التهابی دارد و از تشکیل چربی شکم جلوگیری میکند.
از چربیهای مناسب استفاده نمیکنید
بدن واکنش یکسانی به همهی چربیها نشان نمیدهد. تحقیقات نشان میدهد مصرف چربی اشباع (چربی موجود در گوشت و مواد لبنی) رابطهی مستقیمی با افزایش چربی احشایی دارد. از طرف دیگر چربی غیر اشباع مونو (چربی روغن زیتون و آواکادو) و چربی غیر اشباع پلی (چربی امگا ۳ درون گردو، دانه آفتابگردان و ماهی سالمون) خاصیت ضدالتهابی دارند و اگر به اندازه مصرف شوند برای بدن مفید هستند. اما دکتر پاتن هشدار میدهد مصرف بیش از حد انواع چربی سبب افزایش دریافت کالری و بالا رفتن وزن میشود.
برنامهی ورزشی شما چندان چالشبرانگیز نیست
برای از بین بردن چربی شکمی باید تمرینات سختتری انجام بدهید. نتایج تحقیقی که در مجلهی «علم و طب در ورزش» (Medicine and Science in Sports and Exercise) منتشر شد، نشان میدهد افرادی که تمرینات پرفشار داشتند نسبت به افرادی که برنامههای ورزشی کمفشار را دنبال میکردند، چربی شکمی بیشتری از دست دادند. در واقع تمرینات کم فشار، هیچ تأثیری روی چربی شکمی نداشت. ناتالی جیل (Natalie Jill) مربی ورزش در سن دیگو (San Diego) میگوید: «شما به تمرین پرفشار و کامل نیاز دارید چرا که هدف نهایی سوزاندن کالری در مقادیر بالاست و تمرینات پرفشار این کار را برای شما انجام میدهند. منظور از تمرینات پرفشار، اجرای پر سرعت حرکات در کمترین زمان ممکن است. به این صورت کالری بیشتری میسوزانید.»
حرکات ورزشی نادرستی را انتخاب کردهاید
آیا شب و روز حرکت کرانچ را انجام میدهید؟ دست نگه دارید. وقتی فقط چند سانتیمتر چربی روی عضلهی شکم باقیمانده، دیگر حرکت کرانچ آن ورزشی نیست که بتواند برایتان شکم شش تکه بسازد. جیل پیشنهاد میدهد به جای آن از تمرینات کاربردی استفاده کنید که قسمت میانی بدن مثل پشت، لگن، شکم، عضلهی دورکننده و دیگر بخشهای بدن را درگیر میکند. او میگوید: «این حرکات، عضلههای بیشتری را به کار میگیرند، بنابراین کالری بیشتری میسوزانید.» حرکت پلانک یا خطکش ورزش کاربردی محبوب اوست زیرا علاوه بر قسمت میانی بدن روی بازوها، پا و باسن نیز فشار وارد میکند.
استرس دارید
استرس شما هر دلیلی (موعد تحویل کارها، قبضها، فرزندان) که داشته باشد، کاهش وزن به خصوص در قسمت میانی بدن را سختتر میکند. یک دلیل آن این است که وقتی استرس دارید بیشتر به سراغ مواد غذایی پرکالری و چربی میروید. دلیل دیگر آن تولید هورمون کورتیزول است که سبب افزایش بافت چربی بدن میشود. سطح بالای کورتیزول با افزایش سطح چربی احشایی رابطهی مستقیمی دارد.
کم میخوابید
اگر شما نیز در میان ۳۰ درصد افرادی هستید که کمتر از ۶ ساعت در شبانهروز میخوابند بهتر است برای کاهش وزن بیشتر بخوابید. مطالعهای ۱۶ ساله روی ۷۰ هزار زن نشان میدهد بدن افرادی که ۵ ساعت یا کمتر در شبانهروز میخوابند تا ۳۰ درصد بیشتر از افرادی که ۷ ساعت میخوابند، چربی میسازد. انستیتو ملی سلامت (National Institutes of Health) پیشنهاد میکند بزرگسالان تا ۸ ساعت در شبانهروز بخوابند.
شبیه سیب هستید
اگر بدن شما تمایل دارد چربی بیشتری در قسمت شکم جمع کند تا در باسن، بنابراین شبیه سیب میشوید. دکتر کاشیاپ میگوید: «در این نوع از ژنتیک، خلاصی از چربی شکم سختتر است.»
بیمار هستید
اگر سطح تستوسترون شما بالا است، موردی که در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (یکی از انواع کیست تخمدان) پیش میآید، کاهش وزن سختتر میشود. دکتر کاشیاپ میگوید: «اگر شبیه سیب هستید و اضافهوزن دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است در حال ابتلا یا مبتلا به دیابت باشید.»
انگیزه ندارید
آیا حاضرید برای کاهش چربی شکم فداکاری کنید؟ دکتر کاشیاپ میگوید: «از بین بردن چربی شکم نیازمند ترکیبی از رژیم کم کالری همراه با مصرف خوراکیهای حاوی فیبر بالا و کربوهیدرات و شکر پایین همراه با تمرینات هوازی با وزنه است. اگر ارادهی انجام این کارها را داشته باشید میتوانید ژنتیک را شکست بدهید.