چرا نباید قرص شب امتحان یا همان ریتالین بخورید؟

مکانیسم عمل ریتالین

به گزارش سایت الودکتر، متیل فنیدات (به انگلیسی: Methylphenidate) که بیشتر به نام تجاری ،ریتالین (به انگلیسی: Ritalin) شناخته می‌شود، از مشتقات گروه امفتامین‌ها است؛ که برای درمان افسردگی، نشانه‌های نارکولپسی، و برخی از مبتلایان به بیش فعالی مقاوم به درمان تجویز می‌شود. والدینی که کودکان بیش فعال با یا بدون نقص توجه دارند، عموما در مورد مصرف داروها به خصوص ریتالین که شایع ترین داروهای مصرفی این کودکان است، نگرانی های زیادی دارند. متیل فنیدات مهارگر قوی دوپامین و به میزان کم‌تری نوراپی‌نفرین در سیستم اعصاب مرکزی است، گمان می‌رود نقص فعالیت این دو آمین پیامرسان (دوپامین و اپی‌نفرین) از علل بروز سندرم بیش‌فعالی-کمبود توجه در کودکان و بزرگ‌سالان باشد، متیل فنیدت با افزایش فعالیت این دو آمین عصبی در بهبود نشانگان این بیماری مؤثر است. در بیماری نارکولپسی نیز نقص در فعالیت نورون‌های دوپامینرژیک و ارکسین از علل بیماری هستند که این دارو با همان مکانیسم بیماری را کنترل می‌کند. هرچند متیل فنیدیت دارای اسکلت و ساختار آمفتامینی است ولی برخلاف آن توانایی آزادسازی کاتکول‌آمین‌ها را ندارد و بازجذب سروتونین را نیز مهار نمی‌کند و از این جهت به آمفتامین برتری دارویی دارد.

چه شد که برای شب امتحان ریتالین مصرف کردند؟

ریتالین در سال 1954 به بازار دارویی جهان عرضه شد که در ابتدا دارویی برای درمان افسردگی، خواب آلودگی در طول روز و سندرم خستگی مزمن بود اما به تدریج و با مطالعات بیشتر از آن در درمان بچه‌های بیش فعال استفاده شد اما در سال 1998، دانشجویان، دانش‌آموزان دبیرستانی و نوجوانانی که قصد داشتند در شبهای امتحان بیدار بمانند به مصرف کنندگان قهار این قرص پیوستند.

ریتالین شما را معتاد می کند

تقویت حافظه، افزایش تمرکز و دقت دانشجویان در هنگام درس خواندن به ویژه شب‌های امتحان از علل گرایش دانشجویان به قرص ریتالین است. فرد بعد از مدتی که قرض را به طور موقتی و برای موقعیت‌های خاصی استفاده می کند به مرور به قرص ریتالین اعتیاد پیدا می‌کند. احتمال وابستگی به دارو و سوء استفاده از دارو بسته به میزان، نحوه مصرف و فرد استفاده کننده است. اگرچه وابستگی جسمانی به ریتالین همانند مواد مخدری نظیر تریاک و شبه مرفین ها گزارش نشده است اما پزشکان بر وابستگی روانی و نیاز به افزایش میزان مصرف آن که پدیده تحمل نامیده می شود اتفاق نظر دارند. از علائم ترک جسمانی و روانی این قرص می‌توان به دردهای عضلانی، خواب آلودگی و افسردگی نام برد.

مهمترین عوارض مصرف خودسرانه ریتالین

استفاده خودسرانه از ریتالین عوارضی دارد : زرد شدن رنگ پوست، مشکلات کبدی، نارسایی کلیه، اضطراب، بی‌قراری، پرخاشگری، رفتار عصبی از عوارض روحی و جسمی شایع در این افراد است و بعد از مدتی فرد را از پا در می آورد. مصرف این دارو برای افراد دارای اضطراب زیاد، فشار عصبی، عصبانیت همراه با بی قراری، حساسیت مفرط نسبت به دارو، فشار خون بالا، گلوکوم، افسردگی های قابل درمان با داروهای ضد افسردگی رایج، تیک های حرکتی و کودکان زیر 6 سال منع می شود. عصبانیت و بی‌خوابی، حالت تهوع و استفراغ، احساس سرگیجه و سردرد و افزایش ضربان قلب و فشار خون. چهره واقعی ریتالین در پشت داستان‌های مثبت و منفی که برایش گفته‌اند در ابهام فرو رفته است ولی کجای این ابهام مشکل زاست؟ آنجا که متاسفانه استفاده بی‌رویه از این دارو و بدون تجویز و نظارت پزشک از یکسو و گفته‌هایی مبنی بر اعتیادآور بودن این دارو در همه موارد، استفاده این قرص را برای بچه‌های بیش‌فعال که به آن نیاز دارند، دچار مشکل و خانواده‌های آنها را دچار تردید کرده است.

نکته های بسیار مهم درباره ریتالین

این دارو فقط برای افرادی تجویز می‌شود که سابقه کامل آنها به‌طور دقیق ارزیابی شود.

برای بیمارانی با واکنش حاد استرس نباید تجویز شود.

در مصرف طولانی مدت دارو، بهتر است آزمایش‌های منظم شمارش سلول‌های خونی، شمارش افتراقی و شمارش پلاکت‌ها نیز انجام شود.

در صورت عدم بهبودی پس از یک ماه مصرف، باید دارو را قطع کرد.

این دارو نباید برای درمان حالت‌های خستگی مفرط طبیعی، افسردگی و سایکوزها استفاده شود.

نیاز به ادامه مصرف دارو باید مرتب ارزیابی شود و در زمان تعطیلات و زمان‌هایی که مصرف آن نیاز نیست، مصرف کاهش یافته یا قطع شود.

افزایش در جه حرارت بدن، بی نظمی در ضربان قلب، سردرد و تهوع، افزایش فشارخون و تشنج از عوارض مصرف بیش از اندازه ریتالین است.

استفاده از این ماده طبق قوانین جهانی مبارزه با دوپینگ ممنوع می‌باشد.