هیجانات مثبت و منفی تماشای فوتبال
یکی از عوامل ایجاد هیجان مثبت و تخلیه انرژی، تماشای مسابقات فوتبال است. به طور کلی، ورزش نه تنها باعث پویایی فرد می‌شود بلکه از نظر روانی هم روی او تاثیر مثبت دارد. تحرک، پویایی و نتیجه غیرقابل پیش بینی و گاهی دور از انتظار، هیجان بسیار زیادی در بینندگان فوتبال ایجاد می‌کند. میزان این هیجان‌ها در افراد مختلف متفاوت است و به علاقه و تعصب آن‌ها به فوتبال و تیمی که بازی می‌کند، بستگی دارد. فوتبال می‌تواند در برخی افراد هیجان مثبت و در برخی دیگر هیجان منفی ایجاد کند.
هیجان پذیری به سبک مثبت
در تب و تاب مسابقات جام جهانی فوتبال، تخمین زده می‌شود که حدود سه میلیارد نفر در سراسر جهان آن را از طریق تلویزیون‌های خانگی و شهری تماشا کنند. قدر مسلم هیجان مثبت فوتبال باعث پویایی، تخلیه انرژی و احساس رضایتمندی تماشاگر فوتبال می‌شود و می‌تواند تاثیر روانی و اجتماعی خوب خود را نیز در مقیاس جامعه بروز دهد.
بینندگان مسابقه فوتبال، معمولا دوست دارند تا این مسابقه را به صورت دسته جمعی ببینند. تماشای مسابقه فوتبال یک کنش اجتماعی برای شریک شدن در احساسات و هیجانات درون گروهی است. درحقیقت تماشای فوتبال بخشی از فرایند گروه گزینی اجتماعی محسوب می‌شود. پژوهشگران دانشگاه «ناتینگهام» انگلیس با مطالعه بر روی رفتار هواداران یک تیم فوتبال دریافتند که تاثیرات مثبت تماشا و هواداری در کاهش چشمگیر استرس روزمره در زندگی آن‌ها کاملا معنادار است.
هیجان پذیری به سبک منفی
هیجان پذیری منفی در فوتبال می‌تواند خودش را به اشکال رفتاری و هیجانی مختلفی نشان دهد. استرس بیش از حد و غیر قابل تحمل، بروز اختلال رفتار‌های پرخطر اعتیادی، عصبانیت، کم توجهی، حواس پرتی یا در مقیاس بزرگ‌تر پرخاشگری، درگیری فیزیکی و حمله به طرفداران تیم مقابل و به عبارتی بروز وندالیسم (تخریب گری اجتماعی) و…، این‌ها همان علایم رفتاری و هیجانی منفی هستند که از طریق مشاهده فوتبال می‌تواند بروز یابد و در ابعاد کوچک و بزرگ، نظم محیطی و اجتماعی را مختل کند.
فارغ از سطوح اجتماعی که به آن اشاره شد، گاه پیش می‌آید که هنگام تماشای فوتبال و به خصوص در صورت باخت تیم محبوب مان، افسردگی و اضطراب سراغ مان می‌آید و تا مدت‌ها بعد از اتمام بازی درگیری فکری برای مان ایجاد می‌کند. در کلیه این مواقع که اشاره شد، باید بدانیم هیجان پذیری منفی فوتبال به سراغ مان آمده است و قبل از وقوع هر فاجعه‌ای باید هر چه سریع‌تر چاره‌ای بیندیشیم. پیش از اشاره به راهکار‌های مدیریت هیجان پذیری منفی فوتبال، علل زیستی هیجان پذیری منفی را با یکدیگر بررسی می‌کنیم.
علل زیستی هیجان پذیری منفی در فوتبال
بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته توسط محققان آمریکایی، بیش از ۶۰ درصد مردان در سنین ۲۰ تا ۳۰ سال به طور دایم به تماشای مسابقات جام جهانی می‌پردازند تا جایی که فصل نامه روان شناسی ورزشی آمریکا از این افراد تحت عنوان معتادان فوتبالی نام می‌برد.
ترشح بیش از حد هورمون تستوسترون در میان بینندگان فوتبال سبب ارضای روانی اغلب آن‌ها می‌شود، اما آن چیزی که از آن با عنوان هیجان پذیری منفی در فوتبال یاد می‌شود عبارت است از ترشح بیش از معمول هورمون‌ها و انتقال دهنده‌های عصبی مانند کاتکولامین، آدرنالین و نورآدرنالین در ساختار مغزی افراد. این سبک از هیجان پذیری به خصوص برای خانم‌های باردار یا افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی، مغزی و اختلال‌های اعصاب و روان می‌تواند زمینه مشکلات شدید و جدی را فراهم کند.
نحوه مدیریت هیجانات فوتبال
با توجه به در پیش بودن مسابقه حساس ایران و اسپانیا و این که هم اکنون به شکل عجیبی صدر جدول از آن تیم ملی ایران است، هیجانات برای این مسابقه به اوج خود رسیده و جا دارد برای حفظ سلامتی افراد به نکاتی در این زمینه اشاره کنیم.
توصیه اول: اگر احساس می‌کنید در زمان تماشای فوتبال دچار هیجان زیادی می‌شوید، حتما قبل از شروع مسابقه به اندازه کافی آب و مایعات بنوشید.
توصیه دوم: محیطی که در آن مسابقه را تماشا می‌کنید، گرم و بسته نباشد و افراد زیادی هم آن جا حضور نداشته باشند، چون همهمه و محیط بسته باعث اضطراب بیشتر، هیجان منفی و بروز پرخاشگری می‌شود. از طرفی افراد‌ی که دچار هیجان منفی می‌شوند و بیمارانی که هیجان زیادی برایشان خطرناک است، بهتر است کنار گروه‌های همگن و هم سن فوتبال نبینند.
توصیه سوم: از تمرین تصویر سازی و ذهن آگاهی استفاده کنید. به عبارتی بهتر است قبل از تماشای فوتبال، سعی کنید مهارت کنترل خشم و استرس را به دست آورید و قبل از مسابقه مدام به خودتان بگویید هر تیمی ممکن است ببرد یا ببازد و نتیجه فوتبال واقعا غیرقابل پیش بینی است پس امکان دارد تیم مورد علاقه ام بد بازی کند و ببازد.
هیجان پذیری در حد تعادل خوب است و هر چیز از حد تعادل خارج شود، می‌تواند آسیب رسان باشد. سعی کنیم در این روز‌ها و شب‌های فوتبالی با انتقال هیجان مثبت خود به دیگران، بیش از هر زمان روحیه اتحاد و همدلی را در جامعه نشر دهیم و ۸۰ میلیون نفر باشیم و یک ملت با یک ضربان قلب.
منبع:خراسان
با استرس تماشای فوتبال چه کنیم؟