شناخت انواع کیست سینه
کمتر زنی است که این برجستگی های بی خطر را در سینه اش نداشته باشد و کیست ها راهی به سینه اش پیدا نکرده باشند. درست است برجستگی مشکوکی که با دست هم قابل لمس شدن است با خودش ترس هایی را یدک می کشد و آرامش تان را لااقل تا زمان گرفتن نتیجه سونوگرافی از بین می برد، اما از نظر دکتر عصمت السادات هاشمی، جراح پستان، عضو هیات علمی پژوهشکده بیماری های سینه و مدیر کلینیک بیماری های سینه، همه زنانی که به این مشکل شایع دچار هستند، گرفتار سرطان سینه نمی شوند.در ادامه مطلب نکات مهمی که باید در این مورد بدانید را بخوانید
این چیه که حسش می کنم؟
تقریبا همه خانم ها در طول عمرشان برای یک بار هم که شده کیست سینه را تجربه می کنند. کیست، فضایی داخل سینه است که دیواره نازکی دارد و مایع درون آن یکدست و زلال است. کیست ها معمولا کوچک هستند ولی ممکن است کیست های بزرگ هم تشکیل شوند که البته جای نگرانی نیست؛ چون اندازه کیست دلیل خطرناک بودن آن نیست.
دو نوع کیست وجود دارد؛ کیست های ساده و کیست های کمپلکس. اغلب کیست های سینه (چه بزرگ باشند، چه کوچک) کیست های ساده هستند که هیچ خطری را متوجه سلامت فرد نمی کنند و تنها ممکن است باعث ایجاد درد در سینه شوند. اما کیست های کمپلکس متفاوت هستند؛ به این شکل که دیواره ضخیمی دارند و به شکل توده لمس می شوند. این کیست ها گرچه همیشه خطرساز نیستند، اما به اندازه کیست های گروه قبل بی آزار هم نیستند و اگر طی نمونه برداری، آزمایش ها و معاینات توده خطرناک تشخیص داده شود، باید درمان را شروع کرد.
کیست های خطرناک سینه کدامند؟
آنچه می توان با عنوان کیست خطرناک از آن یاد کرد، دسته دوم کیست ها یا همان کیست های کمپلکس هستند؛ اما تشخیص نوع آنها و میزان خطرناک بودن شان کار شما نیست. درصورتی که فرد در سینه خود توده ای لمس کند، باید حتما به پزشک مراجعه کند؛ چراکه تنها راه تشخیص قطعی نوع کیست، سونوگرافی یا رادیولوژی است. یعنی هیچ کس نمی تواند صرفا با لمس یک توده به این نتیجه برسد که توده خطرناک است.
کیست سینه ، ارث مادری است؟
بعضی ها تصور می کنند کیست های سینه هم مانند کیست های تخمدان در اثر وراثت ایجاد می شوند. درحالی که این تصور اشتباه است و کیست های سینه و تخمدان، ساختار متفاوتی دارند.
از آنجا که علت اصلی تشکیل کیست سینه هورمون های تخمدان است، در سنین باروری خانم ها، احتمال تشکیل کیست بیشتر می شود. تخمدان های خانم ها در سنین بین 30 تا 35 سالگی فعالیت منظم تری دارد و به همین دلیل زنان در این سال ها در دوران اوج باروری قرار دارند و بیشتر از هر وقت دیگری ممکن است دچار کیست شوند. احتمال اینکه سینه خانم ها کیست ساز شود، با ورود آنها به 30 سالگی بیشتر می شود و احتمال ابتلا به آن معمولا تا 50 سالگی هم بالاست.
نباید به کودکم شیر دهم؟
گاهی افرادی که کیست ساده سینه دارند از بارداری می ترسند، چون فکر می کنند ممکن است خطری برای خودشان و جنین داشته باشد. اما درصورتی که سونوگرافی یا رادیولوژی، ساده بودن کیست ها را تایید کنند، بارداری و شیردهی هیچ خطری برای مادر و جنین در پی نخواهد داشت. فقط از آنجا که طی بارداری میزان ترشح هورمون ها در بدن تغییر می کند، ممکن است اندازه کیست بزرگ تر شود و فرد به خاطر وجود آنها درد بیشتری احساس کند.
البته از آنجا که هورمون ها بیشتر از هر عامل دیگری روی تعداد و اندازه کیست ها تاثیر می گذارند، بعد از اتمام دوره بارداری و شیردهی و با برگشتن هورمون ها به وضعیت عادی فرد می تواند انتظار ایجاد تغییراتی را در آنها داشت. البته ممکن است کیست در اطراف نوک سینه قرار داشته باشد که در این صورت مانعی برای مکیدن سینه توسط نوزاد یا عامل درد بیشتر برای مادر خواهد شد. اما باز هم مساله نگران کننده ای نیست. چون روش ساده ای برای خالی کردن محتویات کیست توسط پزشک متخصص وجود دارد و درصورتی که مادر مایل باشد، حتی در این شرایط هم می تواند نوزادش را با شیر خودش تغذیه کند.
درمان کیست سینه
بعضی خانم ها به محض اینکه از وجود کیست ها باخبر شوند، نگران سلامت شان می شوند؛ اما اگر بعد از انجام سونوگرافی و مشورت با پزشک متخصص زنان از ساده بودن کیست ها اطمینان حاصل شده باشد، دیگر جایی برای نگرانی وجود ندارد. کیست های ساده هیچ خطری برای سلامت ندارند و اساسا نیازی هم به درمان شان نیست و وقتی خطری نیست، پس نباید بی جهت خانم های مبتلا خود را درگیر درمان های بیهوده- و بعضا- خطرناک کنند. گاهی بنا به اصرار بیمار یا تشخیص پزشک برای فرد مبتلا به کیست ساده، ویتامین e تجویز می شود که خاصیت درمانی ندارد و تنها درد را کاهش می دهد؛ علاوه بر آن گل مغربی را هم به همین منظور تجویز می کنند. اما اگر فرد دردی را به خاطر وجود این کیست ها احساس نکرد، نیازی به استفاده از این مکمل ها وجود ندارد.
می توانم پیشگیری کنم؟
همانطور که گفتیم، کیست سینه در اثر تغییرات هورمون های تخمدان به وجود می آید و از آنجایی که ترشح هورمون ها یک اتفاق طبیعی است که نمی توان و نباید مانع آن شد، به همین دلیل توصیه می شود خانم هایی که کیست سینه ندارند سالی یک بار، کسانی که کیست یا فیبروکیستیک دارند، هر شش ماه یک بار و افرادی که سابقه بیشتری در زمینه ابتلا به کیست سینه دارند، هر سه ماه یک بار سونوگرافی انجام دهند. ضمن اینکه لازم است هر کسی ماهی یک بار در منزل خودش سینه هایش را معاینه کند و به محض مشاهده تغییرات، برای پیگیری موضوع سراغ متخصص برود. توصیه می شود از 20 سالگی به بعد خانم ها، یک بار در ماه مقابل آینه سینه های شان را معاینه کنند. روش معاینه به هیچ وجه سخت نیست و هر کسی به تنهایی از عهده انجام آن برمی آید. صرفا قرار است سینه را با دست لمس کنید تا ببینید آیا توده ای احساس می کنید یا خیر.
معاینه کیست سینه توسط خود فرد
معاینه سینه ها در خانه کار سختی نیست. برای این کار مقابل آینه بایستید، دست های تان را کنار بدن قرار دهید، با دقت نگاه کنید و ببینید آیا هیچ علامت غیرعادی در سینه ها مشاهده می شود یا نه. از زاویه های مختلف نگاه کنید. حالت دست های تان را تغییر دهید و باز هر دو سینه را بررسی کنید؛ مثلا دست تان را بالا ببرید.
مرحله بعدی معاینه، لمس کردن است
برای معاینه سینه راست، دست را بلند کنید و پشت سرتان بگذارید. سینه را یک دایره در نظر بگیرید. با حرکات دایره ای شکل دست چپ و با فشار خفیفی بافت های سینه را لمس کنید تا به نوک سینه برسید.
این کار را یک بار دیگر با فشار کمی بیشتری انجام دهید. بار سوم با فشار بیشتری بافت ها را لمس کنید. از همین روش برای سینه چپ هم استفاده کنید.
زیر بغل را هم معاینه کنید
برای اطمینان بیشتر روی تخت دراز بکشید و معاینه شماره دو را در حالت خوابیده هم انجام دهید. به همان روش قبلی دستی را بلند کنید و با دست مخالف معاینه را تکرار کنید. در مرحله آخر با دست مخالف زیر بغل را هم معاینه کنید. اگر این معاینه را در حمام انجام دهید، راحت تر خواهد بود؛ چراکه آب یا صابون باعث می شود بافت ها را بهتر و دقیق تر لمس کنید.