ضخیم شدن دیواره رحم زمانی اتفاق می افتد که مخاط درون رحم رفته رفته بیشتر شود اگر این لایه ی درونی دیواره رحم ریزش نکند و به صورت خون از بدن خارج نشود ضخامت رحم مدام افزایش می یابد. ضخامت دیواره رحم سرطان نیست اما می تواند به سرطان منجر شود. در این مقاله بیشتر در این باره بخوانید.
چه عاملی موجب ضخیم شدن دیواره رحم می شود؟
ضخیم شدن دیواره رحم به دلیل وجود استروژن به مقدار زیاد اتفاق می افتد این در حالی است که پروژسترون به آن مقدار موجود نیست. اگر تخمک گذاری اتفاق نیفتد، پروژسترون تولید نمی شود بنابراین پوشش فرو نمی ریزد. دیواره رحم برای پاسخ به استروژن به رشد خود ادامه می دهد. سلول های دیواره رحم در هم گره خورده و شکلی غیرطبیعی ایجاد می کنند. به این حالت ضخیم شدن دیواره رحم می گویند که می تواند منجر به سرطان شود. سرطان رحم دارای علائمی است که باید آن را بشناسید.
ضخیم شدن دیواره رحم چه زمانی اتفاق می افتد؟
معمولا ضخیم شدن دیواره رحم بعد از قاعدگی اتفاق می افتد؛ هنگامی که تخمک گذاری متوقف می شود و پروژسترون تولید نمی شود. این مسئله پیش از قاعدگی نیز اتفاق می افتد، زمانی که تخمک گذاری نامنظم است. در ادامه شرایطی که استروژن به مقدار زیاد موجود است و پروژسترون به مقدار کافی وجود ندارد ذکر شده است:
– استفاده از داروهایی که مانند استروژن عمل می کنند.
– مصرف طولانی مدت مقدار زیاد استروژن پس از یائسگی
– دوره قاعدگی نامنظم، به خصوص همراه با نازایی یا سندروم پلی کیستیک تخمدان
– چاقی بیش از حد
علائم و نشانه های ضخیم شدن دیواره رحم چیست؟
علائم رایج ضخیم شدن دیواره رحم خونریزی غیر طبیعی رحم می باشد. اگر یکی از شرایط زیر را دارید به پزشک مراجعه کنید:
– خونریزی شدید یا طولانی مدت در طول قاعدگی
– چرخه قاعدگی کوتاه تر از 21 روز (فاصله از روز اول قاعدگی تا روز اول قاعدگی بعدی)
– هر گونه خونریزی بعد از قاعدگی
تومورها خوشخیم یا بدخیماند.
تومورهای خوشخیم سرطان نیستند و معمولاً پزشکان میتوانند آنها را بیرون بیاورند. سلولهای تومورهای خوشخیم در قسمتهای دیگر بدن گسترش پیدا نمیکنند. در بسیاری از موارد، تومورهای خوشخیم پس از آنکه بیرون آورده شوند دوباره عود نمیکنند. از همه مهمتر اینکه تومورهای خوشخیم معمولاً مرگبار نیستند.
اختلالات خوشخیم رحم
فیبروید Fibroid تومور شایع رحم است که در ماهیچۀ رحم رشد میکند. بیشتر در دهۀ ۴۰ سالگی خانمها شروع میشود. احتمال دارد خانمها در یک زمان چندین فیبروید داشته باشند. فیبرویدها تبدیل به سرطان نمیشوند. وقتی خانمی یائسه میشود فیبرویدها کوچکتر و گاهی ناپدید میشوند.
معمولاً، فیبرویدها هیچ نشانهای ندارند و هیچ درمانی هم لازم ندارند. ولی بسته به اندازه و محلشان موجب خونریزی، ترشح واژنی و تکرر ادرار میشوند. خانمهایی که این نشانهها را در خود میبینند باید به پزشک مراجعه کنند. اگر فیبروید موجب خونریزی زیاد شود یا به اندامهای مجاور فشار آورد و موجب درد شود، پزشک پیشنهاد جراحی یا نوع دیگری از درمان را میدهد.
آندومتریوز حالت خوشخیم دیگری است که بر رحم تأثیر میگذارد. بیشتر در دهۀ ۳۰ و ۴۰ سالگی خانمها شایع است و بهخصوص در خانمهایی که تا بهحال باردار نشدهاند اتفاق میافتد. این حالت با رشد بافت آندومتر در خارج از رحم و در اندامهای اطراف ایجاد میشود. این حالت موجب بروز درد در دورههای قاعدگی، خونریزی غیرعادی واژن و گاهی ناتوانی در باروری (باردار شدن) میشود ولی به سرطان نمیانجامد. خانمهایی را که آندومتریوز دارند میتوان با هورمون یا جراحی درمان کرد.
هایپرپلازی آندومتر Endometrial Hyperplasia به افزایش تعداد سلولهای جدارۀ رحم میگویند. این عارضه سرطان نیست ولی گاهی تبدیل به سرطان میشود. دورههای قاعدگی شدید، خونریزی مابین پریودها و خونریزی بعد از قاعدگی نشانههای شایع هایپرپلازی هستند و بیشتر بعد از چهل سالگی رایج است. برای پیشگیری هایپرپلازی از تبدیل شدن به سرطان، پزشک خارجسازی رحم یا درمان با هورمون (پروژسترون Progesterone ) و آزمایشهای پیگیری منظم را پیشنهاد میدهد.
درمان ضخامت رحم
درمان بسته به شدت علائم در افراد مختلف کاملا متفاوت است. قرص های پیشگیری از حاملگی را می توان برای مدتی به منظور جلوگیری از قاعدگی تجویز کرد. بدن ممکن است در طی این مدت خود را از وجود این بافت غیر طبیعی خلاص کند. مقادیر زیادی از هورمون های مصنوعی ممکن است برای سرکوب عملکرد تخمدان ضروری باشند، ولی این هورمون ها عوارض جانبی نامطلوبی دارند. در موارد نادر برداشتن رحم از طریق جراحی (هیستر کتومی) و برداشتن بافت های کاشته شده درون شکم ممکن است تنها راه تسکین علائم باشد.
بهترین زمان همبستری برای زوجین یک هفته بعد از پاک شدن زن از عادت ماهانه می باشد.
مصرف جوانه گندم با عسل، رفع یبوست و پیشگیری از آن، مصرف غذاهای گیاهی خام مفید است.
راه های پیشگیری از ضخیم شدن دیواره رحم
می توانید با انجام مراحل زیر از ضخیم شدن دیواره رحم جلوگیری کنید:
– اگر پس از یائسگی استروژن مصرف می کنید، باید پروژسترون نیز مصرف کنید.
– اگر قاعدگی شما نامنظم است، قرص های کنترل بارداری توصیه می شود. این قرص ها حاوی استروژن و پروژسترون هستند. فرم های دیگری از پروژسترون نیز ممکن است تجویز شود.
– اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن به شما کمک می کند. احتمال ابتلا به سرطان دیواره رحم در اثر چاقی زیاد افزایش می یابد.