گرمازگی در کودکان با توجه به گرم شدن هوا و حساس بودن آنها نسبت به بزرگسالان ، بیشتر است. گرمازدگی زمانی رخ میدهد که کودک بیش از حد گرم شده باشد. در این شرایط دمای بدن افزایش مییابد و توانایی بدن برای خنک کردن و کاهش دما کم میشود.
علائم گرمازدگی کودکان چیست؟
کودکی که دچار گرمازدگی میشود، در ابتدا علائم خفیفی از گرمازدگی را نشان میدهد. این علائم به صورت تشنگی و خستگی ظاهر میشود و پوست او مرطوب و خنک میباشد. اگر کودک به اندازه کافی بزرگ باشد ممکن است از دل درد و یا گرفتگی پاهایش شکایت کند.
اگر دما به حدی بالا برود، که منجر به گرمازدگی کودکان شود، علائم زیر در کودک نمایان میشود:
پوست خشک، قرمز و گرم
از دست دادن آب بدن
ضربان تند قلب
بی قراری
گیجی
سر درد
تنفسهای سریع
بی حالی و سنگینی (کودک ممکن است به علت بی حالی به هیچ چیزی، حتی صدا زدن اسمش عکس العمل نشان ندهد).
بیهوشی
مراحل گرمازدگی در کودکان
در مرحله اول که خفیف است، بیمار دچار گرفتگی و کرامپ هایی می شود که می تواند در ساق پا، شانه یا شکم اتفاق بیفتد به طوری که درد شکم بسیار شدیدی را تجربه کند. کودک یا نوجوانی که در هوای گرم بازی و ورزش می کند، ممکن است به علت اینکه بدنش آب و املاح خود را از دست داده، دچار این گرفتگی شود.
برای درمان گرمازدگی در این مرحله، کافی است کودک در محیط خنک کمی استراحت کند و مایعاتی که کمی نمک در آنها وجود دارد مثل دوغ یا ORS بنوشد نه آب خالی.
اگر گرمازدگی شدیدتر باشد که به آن خستگی و فرسودگی گرمایی می گوییم، کودک دچار سردرد، تهوع، استفراغ و بی قراری شده و پوستش قرمز می شود و درجه حرارت بدنش تا ۵/۳۷ ۳۸ درجه بالا می رود ولی هنوز سیستم مغزی اش خوب عمل می کند.
در این صورت هم باید او را به محلی خنک با تهویه مناسب منتقل کرد و حتما اگر می تواند مایعات بنوشد، به او مایعاتی مثل دوغ یا ORS داد و دمای بدنش را پایین آورد ولی نه با آب خیلی سرد بلکه با حوله آغشته به آب ولرم رو به خنک.
اگر کودک مدت طولانی در محیط گرم مثل اتومبیل قرار بگیرد و اتومبیل تهویه مناسبی هم نداشته باشد، ممکن است دمای اتومبیل از هوای محیط خیلی بالاتر رود و کودک را دچار شوک و گرمازدگی کند، علایم مغزی و اختلال هوشیاری در او پدیدار شود و حتی دچار تشنج و شوک شود.
در این مرحله که خیلی خطرناک است، ضربان قلب و تنفس تند می شود و پوست حالت خشک پیدا می کند، بیمار باید به سرعت به محیط خنک با تهویه مناسب برده شود و چون در حالت شوک است، پاهایش از سطح بدنش بالاتر قرار گیرد.
چرانبایدمایعات زیاد به کودکان خوراند؟
والدین نباید یک دفعه به کودک مقدار زیادی آب خالص بنوشانند زیرا یکباره آب وارد سلولهای مغز می شود و ممکن است مشکلات دیگری در پی داشته باشد. اگر کودک شیرخوار است، بهترین نوشیدنی برای رفع کم آبی بدنش شیر مادر است در غیر این صورت برای رفع گرمازدگی باید محلول ORS یا مخلوطی از آب و شکر یا آب نمک یا دوغ به او داد و از دادن آب خالص اجتناب کرد. سپس لباس های کودک را از تنش خارج کنید و او را در یک محل خنک بخوابانید.
اقدامات ضروری هنگام گرمازدگی
کودک را به درون سایه منتقل کنید.
لباس کودک را آزاد کنید یا در بیاورید.
با اسفنج یا پارچه مرطوب بدن کودک را بهویژه قسمت سر گردن و تنه او را، مرطوب کنید.
کودک را به خوردن وآشامیدن تشویق کنید.
کودک را در یک حمام خنک شستشو دهید (ولی نه با آب سرد).
در صورتی که پس از 30 دقیقه، این اقدامات درمانی تأثیرگذار نبود، کودک را به بیمارستان انتقال دهید.
دمای بدن بالای 40 درجه زنگ خطر بوده و درصورت بروز آن فورا کودک را به بیمارستان انتقال دهید.
برای راهنمایی بیشتر با پزشک خود تماس بگیرید. در صورتی که کودک شما خیلی بی حال باشد که قادر به خوردن وآشامیدن نباشد ممکن است نیاز به دریافت مایعات از طریق تزریق وریدی (دریافت سرم) داشته باشد.
اگر درمان به تاخیر بیفتد ممکن است بسیار خطرناک وکشنده باشد.
راه هایی برای پیشگیری از گرمازدگی کودکان
1- کودکان را از ساعت 11صبح تا 3 ظهر از منزل خارج نکنید.
2- تاجایی که امکان دارد به کودک اجازه ندهید زیر نور آفتاب به فعالیت، بازی و ورزش بپردازد.
3- به کودکان لباسهای خنک و رنگ روشن بپوشانید.
4- نوشیدنی و میوههای خنک به کودک بدهید.