شاید شنیدن دوش آب سرد، لرز و سرما به بدنتان بیاندازد اما بد نیست بدانید تحقیقات زیادی در مورد فواید و خواص دوش آب سرد انجام شده و تقریباً همه آنها تاکید دارند که این شیوه اگر به شکل متعادل و منظم مورد استفاده قرار بگیرد می‌تواند اثرات مثبت زیادی داشته باشد. در این مطلب به بررسی خواص دوش آب سرد برای سلامت بدن می پردازیم.
دوش آب سرد به علتی که به بدن شوک وارد می‌کند مکانیزم ستیز یا گریز (Fight-or-Flight) را که مربوط به شرایط تهدید است، فعال می‌کند و طبیعتاً بدن هم پاسخ‌های مربوط به همین شرایط را (افزایش انرژی و قدرت و درواقع ترشح آدرنالین) بروز می‌دهد. به همین دلیل تحقیقات نشان داده است که دوش آب سرد می‌تواند راهکاری مناسب برای مواجه با سندرم خستگی مزمن باشد.
افزایش هوشیاری
دوش گرفتن با آب سرد و شکی که به دنبال آن به بدن وارد می شود باعث تنفس عمیق می شود، این جریان پس از گذشت چند لحظه نه تنها ما را گرم می کند بلکه میزان اکسیزن در بدن را نیز افزایش می دهد. هم چنین با بالا رفتن ضربان قلب میزان خونی که به بدن می رسد بیشتر می شود و طبیعتا انرژی و نشاط فرد هم افزایش می یابد.
بهتر شدن پوست و مو
یکی از بهترین راه ها برای حفظ ظاهر و سلامت پوست و مو دوش آب سرد است. زیرا آب گردم باعث خشکی و شکنندگی پوست می شود، در مقابل آب سرد هم پوست را لطیقف می کند و هم از گرفتگی منافذ پوست جلوگیری می کند. از طرف دیگر آب سرد باعث درخشندگی و افزایش مقاومت و سالم ماندن سطح مو و سر می شود.
تنظیم دمای بدن
اگر زیاد عرق می کنید و یا دست و پایتان همیشه سرد است، می توانید دوش آب ولرم مایل به سرد را امتحان کنید. این کار باعث تنظیم دمای بدن شما می شود.
تقویت سیستم ایمنی و گردش خون
آب سرد می تواند سیستم خون رسانی به اندام های مختلف بدن را بهبود ببخشد و از این راه با برخی مشکلات پوستی یا قلبی مبارزه کند. هم چنین تا حدی فشار خون را کاهش می دهد و از گرفتگی عروق قلبی جلوگیری می کند.
افزایش سوخت و ساز بدن
دوش آب سرد علاوه بر افزایش سطح چربی های قهوه ای، فشار خون و دمای بدن می تواند باعث افزایش سوخت و ساز یا همان متابولیسم بدن شود. به این ترتیب نیز تمام فرآیندهای بدن مانند رشد، احیای عضلانی و سلولی، هضم غذا و غیره با راحتی و سرعت بیشتری انجام می شود.
کمک به کاهش وزن
یکی از فواید غیر منتظره دوش گرفتن با آب سرد، تأثیر آن در کاهش وزن است. دو بدن انسان دو دسته چربی وجود دارد: چربی های سفید و چربی های قهوه ای، چربی های سفید در اثر مصرف کالری در بدن جمع می شوند و نمی توان آنها را از طریق انرژی سوزاند. در مقابل چربی های قهوه ای، چربی های مفیدی هستند که باعث گرم نگه داشتن بدن ما می شوند و با قرار گرفتن زیر دوش آب سرد فعال می شوند. بنابراین دوش آب سرد موجب تحریک چربی های قهوه ای می شود، در طولانی مدت در کاهش وزن فرد اثر می گذارد.
کمک به بهبود دردها و کوفتگی‌های عضلانی
همان طور که می دانید اکثر ورزش کاران پس از انجام مسابقات ورزشی از دوش آب سرد استفاده می کنند یا عضلات خود را که گرفته است با یخ ماساژ می دهند. بنابراین دوش گرفتن با آب سرد در باز شدن عضلات و بهبود دردهای ماهیچه ای تأثیر به سزایی دارد.
کاهش افسردگی
بر اساس تحقیقات انجام شده، دوش آب سرد به دلیل تأثیر شدید بر گیرنده های پوستی که میزان قابل توجهی پیام های الکتیریکی را از انتهای اعصاب محیطی به مغز ارسال می کند، باعث کاهش علائم افسردگی می شود. چنین روندی موجب ترشح هورمون های ضدافسردگی و بهتر شدن خلق و خوی افراد می شود. بنابراین توصیه می شود هر بار که دوش می گیرید دو الی سه دقیقه بدن و سر خود را با آب سرد بشویید.
کاهش استرس
دوش آب سرد اگر به یکی از عادات زندگی فرد تبدیل شود به تدریج گلتونین خون را افزایش می دهد و آنتی اکسیدان بدن را در سطح قابل قبولی نگه می دارد. بنابراین ممکن است در بارهای اول دوش گرفتن با آب سرد استرس زا باشد، اما اگر تکرار شود به تدریج نه تنها دیگر استرس زا نیست بلکه خود در کاهش اضطراب و استرس اثر گذار است.
داشتن انرژی کافی برای تمام طول روز
زمانی که آخرین لحظات دوش گرفتن خود را با تنظیم آب سرد انجام می دهید، باعث خواهید شد که شُکی به سیستم بدن تان وارد شده و «اندورفین» را فعال سازد. این همان ماده شیمیایی خوبی است که از مغز ترشح می شود.
یکی از نخستین تاثیرات این ماده شیمیایی مفید این است که انرژی شما را به طرز ناباورانه ای افزایش می دهد. نتایج بدست آمده از مطالعاتی که در مجله «کارآیی رفتاری و مغزی» انجام پذیرفت نشان داده شد که گرفتن دوش آب سرد می تواند در درمان سندروم خستگی مزمن موثر باشد.
مقاوم شدن در برابر بیماری ها
بر اساس مطالعات انجام شده که نتایج آن در مجله «پلاس وان» به انتشار رسید، نشان داده شد که اگر انتهای دوشی که می گیرید با آب سرد باشد تا 30 درصد میزان ابتلا به بیماری ها در شما کاهش می یابد.
در میان افرادی که در 30 تا 90 ثانیه آخر دوش گرفتن آب سرد را باز می کردند نه تنها ابتلا به سرماخوردگی کاهش پیدا کرد بلکه میزان استرس و اضطراب و در کل احساس رضایت از زندگی در این گروه نیز افزایش یافت.
افزایش توانایی برای تحمل درد
آیا با دردهای مزمن دست و پنجه نرم می کنید؟ یکی دیگر از تاثیرات ترشح اندورفین کاهش میزان درد است. نه تنها گرفتن دوش آب سرد در کاهش درد موثر است بلکه مطالعات انجام شده بر روی افراد که نتایج آن در مجله پزشکی آمریکای شمالی چاپ شد، نشان داده که دوش آب سرد می تواند در تحمل درد هم موثر واقع شود.
افزایش سطح آگاهی
گرفتن دوش آب سرد در هنگام صبح بدون آنکه اضطراب حاصل از مصرف کافئین را در فرد به وجود آورد می تواند همانند نوشیدن قهوه عمل کند و فرد را هوشیار و سرحال کند.
در پژوهشی که در سال 2014 میلادی انجام پذیرفت، نگاه علمی ای نیز به این نظریه افکنده شد. این کار می تواند سیستم اضطراری بدن را تحریک کرده و شما را در سطح بالایی از آگاهی قرار دهد. افرادی که با این نظریه موافق هستند می گویند که با گرفتن دوش آب سرد صبحگاهی، تمرکز بیشتری در هنگام کار کردن دارند و سرحال و هوشیارتر نیز هستند.