بیماران دیالیزی به دلیل نارسایی های کلیوی باید به رژیم غذایی خود بیشتر توجه کنند زیرا کلیه ها در دفع مواد از بدن به درستی عمل نمی کنند پس این که روزانه چه مقدار مواد وارد بدنشان می گردد بسیار مهم است. در این مقاله بیشتر در مورد رژیم غذایی بیماران دیالیزی اطلاعات کسب کنید.
فسفرکم
به بیماران کلیوی توصیه میشود لبنیات، مغز دانهها و انواع گوشت از منابع فسفر هستند و مقدار فسفر در رژیم غذایی بیماران کلیوی باید به دقت محاسبه شود هر چند ضمن دیالیز تا حدودی این مشکل اصلاح میشود ولی اگر رژیم غذایی فرد مبتلا به نارسایی کلیه از نظر فسفر تنظیم نشود خطر افزایش فسفات خون (هیپرفسفاتمی) و عواقب ناشی از آن وجود دارد مثلاً فسفات اضافی میتواند با کلسیم در بافتهای نرم مانند کلیه نارسا رسوب کند و مشکلات را دوچندان کند. شکالت ، ذرت برشته، نوشابه های سیاه رنگ حاوی کوال،کاکائو، ماهی بویژه ماهی سفید ،زرده تخم مرغ ،کله پاچه، شیر،ماست، لوبیاقرمز،عدسی،آجیل )فندق،پسته،بادام زمینی(حاوی فسفرباالیی هستند
مصرف پتاسیم
این بیماران در مصرف پتاسیم هم محدودیت دارند برای مثال موز از میوههایی است که پتاسیم بالا و کدو مسما از سبزیهایی است که پتاسیم کمی دارد. اگرمی خواهید گالبی بخورید نصف آن رابخورید و پرتقال وخربزه را به میزان کم بخورید درصورتیکه مواد با پتاسیم بالا را درآب قرارداده وآب آن را دور بریزیم یا آب پزکرده و آبشرا دور بریزیم میزان پتاسیم این موادکاهش پیدامی کند. بطورمثال: اگر سیب زمینی را پوست کنده وبه قطعات کوچکترتقسیم کرده و به مدت 33 دقیقه درآب قرار دهیم وآب آن را دوربریزیم مقدارقابل توجهی ازپتاسیم آن راکاهش داده ایم.
مصرف مواد پروتئینی
بیمارانیکه تحت دیالیزقرارمی گیرند قبل از شروع دیالیز محدودیت مصرف پروتئین در رژیم غذایی آنها وجود دارد اما پس ازشروع دیالیز به خاطر اینکه سموم ناشی ازتجویز پروتئین توسط دستگاه دیالیز تاحدی برداشته می شود مقدارمصرف پروتئین بیماران باید نسبت به قبل ازدیالیزافزایش یابد.چراکه پروتئین دربدن موجب رشد،ایجاد نیرو و ترمیم بافتهای آسیب دیده می شودو درصورت عدم مصرف مقادیرکافی پروتئین ، قدرت دفاعی بدن درمقابل بیماریها به خطر می افتد. بیماران دیالیزی بایدازپروتئین باکیفیت بالا استفاده نمایند
منابع پروتئین های مرغوب شامل
ماهی، مرغ،گوشت گاو،گوشت گوسفند، شیروتخم مرغ است گروه غالات و حبوبات حاوی پروتئین می باشند اما پروتئین آنها از نوع گیاهی ونامرغوب بوده وپس برای مصرف بیماران دیالیزی مناسب نمی باشند.
مصرف نمک
فرد دیالیزی می بایست مصرف نمک را در روز به کمتر از ۱ تا ۵/۱ گرم کاهش دهد. این میزان نمک هم در غذاهای عادی همچون نان و برنج وجود دارد، از این رو نمک را به غذای فرد دیالیزی اضافه نکنید.
مصرف میوه جات
میوه های حاوی پتاسیم همچون موز، هندوانه،گوجه فرنگی و آناناس می توانند پتاسیم فرد دیالیزی را بالا ببرند و او را درمعرض عارضه بسیار کشنده ایست قلبی قرار دهند. از این رو سعی شود در مصرف این گونه میوه ها تا حد امکان پرهیز گردد. میوه های مناسب برای بیماران دیالیزی خیار و سیب است.
مصرف آب
یک فرد همودیالیزی به دلیل عدم کارکرد کلیه ها، ادرار تولید نمی کند یا میزان ادرار وی بسیار اندک است. از این رو لازم است فرد همودیالیزی از میزان ادرارش به طور دقیق باخبر باشد. به عنوان مثال اگر فرد دیالیزی روزانه در ۲۴ ساعت ۱۵۰۰ سی سی ادرار دارد، باید روزانه ۱۵۰۰ بیشتر آب ننوشد، یا اگر میزان ادرار وی کمتر از ۱۰۰۰ سی سی است، میزان مصرف آب نیز باید در وی بین ۸۰۰ تا۱۲۰۰ سی سی باشد.
مصرف بیش از این مقدار آب سیستم قلبی عروقی را مختل می کند و سبب به هم خوردن وضعیت عمومی بدن می شود.
مصرف چربی
هم اکنون علت 50درصد مرگ افراد دیالیزی ابتلا به بیماری های قلبی عروقی متاثر از چربی بالاست. از این رو روغن های مصرفی فرد دیالیزی می بایست از چربی های گیاهی حاوی چربی امگا3 باشد.
همچنین این نکته فراموش نشود که هر فرد دیالیزی روزانه به بیشتر از 30 الی 35 کیلو کالری به ازای هرکیلوگرم وزنش نیاز داد، ازاین رو انرژی بیشتر مصرف نکند وچربی مصرفی خود را نیز براساس همین میزان کالری غذایی تنظیم کند.
بیشتر بیماران استفاده کننده از دستگاههای دیالیز معمولا هفته ای سه بار برای دفع سموم بدن به مرکز درمانی که خدمات دیالیز ارائه می دهد،مراجعه می کنند واین گروه از بیماران باید علاوه بر اینکه فرایند درمان خود را قطع نکنند از الگوهای غذایی خاصی نیز استفاده کنند.
توصیه های تغذیه ای بیماران دیالیزی
چاقی از بیماران دیالیزی دچار التهاب مزمن حفاظت می کند