یائسگی و مشکلات پس از آن برای بسیاری از خانم ها وحشت برانگیز است. عده ای از خانم ها بدون رسیدن به سن یائسگی این اتفاق برایشان رخ می دهد که عواقب بدی را به همراه دارد. در این مقاله به بررسی دلایل یائسگی زود رس پرداخته ایم.
دلیل بروز یائسگی زودرس:
1- برخی جراحی ها (هیسترکتومی یا برداشت رحم)
در عمل هیسترکتومی، برداشتن رحم به تنهایی موجب یائسگی نمی شود زیرا تخمدان ها وظیفه ترشح هورمون های استروژن و پروژسترون را به عهده دارند؛ اما در صورتی که هم تخمدان ها و هم رحم برداشته شوند یائسگی به سرعت بروز می کند.
2-
شیمی درمانی و پرتودرمانی
این درمان های بیماری سرطان می توانند محرکی برای یائسگی باشند و موجب ظهور علایمی نظیر گرگرفتگی در طی دوره های درمان و یا در طی مدت 3 تا 6 ماه گردند.
3-
عدم کفایت اولیه تخمدان
در دوران جوانی اگر مقدار هورمون استروژن کاهش و مقدار هورمون تحریک کننده فولیکول ها (FSH) افزایش یابد می تواند بیانگر از کارافتادگی زودرس تخمدان ها باشد. 4-1 درصد از جمعیت زنان به این بیماری دچار می شوند و نازایی از پیامدهای آن است.
4-
شیوه زندگی
تنش ها و بحران های شدید عاطفی می توانند موجب توقف چرخه فعالیت تخمدان ها شوند و یائسگی زودهنگام را در زنان پدید آورند.
5-
کم وزنی های طولانی (بی اشتهایی عصبی)
زنانی که به مدت طولانی از رژیم های غذایی سخت پیروی می کنند، بیشتر در معرض یائسگی های زودتر از موعد هستند.
6-
اضافه وزن های زیاد
به همان میزان که کمبود مفرط وزن نگران کننده است، چاقی هم با اختلال در ترشح هورمون ها احتمال نارسایی تخمدان و در نهایت نازایی را افزایش می دهد. پس مثل همیشه حفظ تعادل وزن بهترین اقدام است.
7-
اختلالات هورمونی
(ترشح غیرعادی یا کارکرد نادرست گنادوتروپین ها FSH و LH)
8-
بیماری های خودایمنی
(اختلالات تیرویید، آرتریت روماتیسمی، نارسایی غده های فوق کلیه، لوبوس)
9-
سیگار کشیدن
زنانی که سیگار می کشند به علت عدم توازن هورمون های تخمدانی زودتر دچار یائسگی می شوند.
10-
مواجه با آلاینده ها
یکی از مهم ترین عللی که برای یائسگی زودرس در نظر گرفته می شود، مواجهه با آلاینده های مختلف است. منظور از آلاینده انواع آفت کش ها، اجزای تشکیل دهنده پلاستیک، شوینده ها، انواع رنگ ها و عطرهاست.
چه کسانی در خطر یائسگی زودرس هستند؟
نارسایی زودرس تخمدان، بسیار نادر است و از هر 1000 خانم 15 تا 29 ساله فقط یک نفر و از هر 100 خانم 30 تا 39 ساله نیز در یک نفر اتفاق می افتد. نارسایی تخمدان ها می تواند به دلیل فاکتورهای ژنتیکی یا برخی بیماری های خودایمنی یا اختلالات تیروئیدی، عفونت های ویروسی، اختلالات هورمونی یا اختلال در خوردن باشد. احتمال نارسایی زودرس تخمدان در خانم هایی بالاست که بستگانی با این شرایط دارند.
خانم هایی در خطر یائسگی زودرس هستند که در معرض جراحی یا درمانی قرار دارند که یائسگی را القا می کند و همچنین افرادی که برای درمان سرطان تحت درمان هستند و یا باید برای حذف اندام های زنانه جراحی کنند.
آیا درمانی برای یائسگی زودرس وجود دارد؟
هیچ درمانی برای پیشگیری از یائسگی زودرس و یا معکوس کردن آن وجود ندارد. زنانی که دچار یائسگی می شوند فقط می توانند علائم ناخوشایند ناشی از یائسگی را تخفیف دهند.
انواع درمان ها برای کاهش علائم یائسگی:
هورمون درمانی: یکی از راه های درمان یائسگی هورمون درمانی می باشد در این نوع درمان (استروژن درمانی یا HT و ET) به اشکال مختلفی اعم از اسپری ترانس درمال، ژل، کرم، قرص یا پچ وجود دارد. درمان هورمونی موضعی، برای مصارف درون واژینال در دسترس است. روش HT/ET یا هورمون درمانی، موثرترین راه برای کنترل علائمی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن است. از آن جایی که این روش خطراتی به دنبال دارد (حمله قلبی، سکته، سرطان سینه)، متخصصین زنان توصیه می کنند از کمترین دوز موثر هورمون ها در کوتاه ترین زمان ممکن استفاده شود.
قرص های ضد بارداری خوراکی:
قرص های ضد بارداری از جمله داروهایی هستند که برای درمان یائسگی استفاده می شوند و استفاده از این دارو ها شکلی از هورمون درمانی است که به تخفیف علائم یائسگی کمک میکند.
دارو های ضد افسردگی:
مهار کننده های بازجذب انتخابی سروتونین (SSRIs) و داروهای مربوط به آن در 60% زنان در کنترل گرگرفتگی، موثر بوده است.
لوبریکانت ها، کرم ها و ژل های واژینال غیر هورمونی می تواند در رفع خشکی واژن موثر باشد.
تکنولوژی های کمک کننده به بارداری، مانندبارداری با استفاده از تخمک های اهدایی، برای خانم هایی که دچار یائسگی زودرس شده اند و قصد دارند باردار شوند، مناسب است.
سردرد و یائسگی چه ارتباطی دارند؟
اگر این علائم را دارید به یائسگی نزدیک می شوید