بچه های لجباز و لجاجت های اعصاب خورد کن آن ها گاهی آنقدر به والدین فشار وارد می کند که کنترل خود را از دست می دهند و دست به تنبیه کودکان می زنند. در این مقاله به نکاتی کارساز برای کنترل بچه های لجباز اشاره خواهیم کرد.
جنگ قدرت با او را کنار بگذارید
نیازی نیست به او ثابت کنید که حق با شماست. شما باید توقعات قابل قبولی را از او داشته باشید، شما میتوانید و حتما باید اینکار را انجام دهید. ولی تحت هیچ شرایطی تصمیم و نظر او را زیر پا نگذارید و یا او را مجبور به پذیرفتن نقطه نظر خود نکنید. او باید کاری که شما از او میخواهید را انجام دهد ولی، اجازه دارد که نظر و احساس خودش را نسبت به درخواست شما داشته باشد.
به او گوش کنید
شما به عنوان یک فرد بزرگسال ممکن است فرض را بر این بگذارید که همه چیز را میدانید. ولى بخشى از اراده قوى و محکم فرزند قدرتمند شما، از انسجام و یکپارچگى او نشأت میگیرد. او نقطه نظرات خودش را دارد و همین باعث میشود که با شما مخالفت کند، او سعی میکند که از چیزى که برایش مهم است، محافظت کند. فقط به آرامى گوش کردن به او و شنیدن کلماتش، متوجه خواهید شد که دلیل مخالفتش با شما چیست. وقتی که فرزند شما در برابر حمام رفتن مقاومت میکند، بدون قضاوت کردنش، او را تصدیق کنید و با تعجب از او بپرسید :
شنیدم که دوست نداری حمام بروی. آیا میتوانی کمی بیشتر از دلیل مخالفتت به من بگویی؟
شاید بعد از پاسخش متوجه شوید که او مثلا دوست ندارد به حمام برود چون میترسد مانند دختری که در تلویزیون دیده، در وان حمام غرق شود. شاید از دید شما دلیل او منطقی به نظر نرسد، ولی به هر حال او یک دلیل دارد. و شما هرگز متوجه دلیل او نخواهید شد، اگر به زور او را مجبور به حمام رفتن کنید.
از زاویه ی دید او ببینید
مثلا ممکن است که فرزند شما به این دلیل که فراموش کردید شنل سوپرمن او را بشویید از دست شما عصبانی باشد. از دید شما او دارد با شما لجبازی میکند. از دید خودش، به دلیل قابل قبولی ناراحت است و شما را ریاکار میبیند که به قولتان عمل نکردید، در حالیکه توقع دارید او به قولهایش پایبند باشد. حالا چگونه این مشکل را حل میکنید؟ صمیمانه از او معذرت خواهی میکنید، به اوقول میدهید که از این به بعد به وعده هایتان عمل کنید. سپس با هم میروید و شنل سوپرمن را مى شویید. فکر کنید و ببینید دوست دارید که او چگونه با شما رفتار کند، شما هم همانگونه با او رفتار کنید.
مستقّل بارآوردن کودک
اولین قدم این است که پذیرش خطا را یاد بگیریم. بهتر است به عنوان والد رفتارهای کودک را با توجه به نسل و جنس وی، مورد ارزیابی قرار دهیم و خطاها و رفتارهای او را به شخصیتش ارتباط ندهیم. البته باید او مسئول کارها و رفتارهایش باشد اما لازم است مواظب باشیم که او را سرزنش نکنیم و به او حق دهیم گاهی اشتباه کند. وقتی با او صحبت می کنیم باید واضح، شفاف و ساده و دقیق انتظاراتمان را از کودک بیان کنیم. استفاده از جملاتی مثل «عرضه نداشتی این کار را انجام بدهی» در واقع تخریب شخصیت کودک است. بهتر است به او بگوییم که «اگر می خواهی این کار را انجام دهی، باید … این گونه انجام دهی».
به این ترتیب به او کمک کرده ایم تا بدون تحقیر و سرزنش به هدفش برسد. باید یاد بگیریم به کودک حق انتخاب دهیم. بهتر است بین چند گزینه موردنظر خودمان به او حق انتخاب دهیم. اگر به او حق انتخاب دادیم در واقع به نظرش احترام گذاشته ایم. مادری که از کودک می پرسد «غذا می خوری یا نه» و پس از پاسخ منفی کودکش به او تشر می زند که باید غذا بخوری، در واقع به او حق انتخاب نداده است.
رشوه ندادن و حذف پاداش کودک لجباز
اگر کودک برای رسیدن به مطلوب خود چه درست و چه نادرست شروع به گریه کردن و یا داد کشیدن بکند و از این راه بخواهد به خواسته ی خود برسد و والدینی که به اصطلاح حوصله ندارند با دادن امتیاز(رشوه) به کودک، او را ساکت می کنند، باعث پرورش لجبازی در او می شوند. پس باید پدر به خصوص مادر از دادن هرگونه رشوه و پاداش به کودک خوداری کند. البته تشویق برای کارهای خوب و مثبت کودک با رشوه دادن فرق دارد. تشویق باعثرشد اعمال نیک و حرکت به سوی ترقی می شود. اما باید توجه داشت که تشویق و پاداش، باید به اندازه و درخور کار او باشد.
عدم توجه و نادیده گرفتن رفتار کودک لجباز
گاهی بهتر است وقتی فرزندمان شروع به داد و بیداد می کند خیلی خونسرد و بی توجه از کنار مسئله عبور کنیم به طوری که یا متوجه نشده ایم و یا موضوع برایمان اهمیت ندارد.
راهنمایی ” آری ” اما دخالت “ خیر”:
هیچ کس از دخالت کردن دیگران در امور زندگی خوداحساس رضایت و خشنودی نمی کند. پدر و مادر از همان شروع تربیت باید حرکت صعودی خود را بر پایه ی راهنمایی قرار دهند تا کودک بتواند کم کم راه صحیح زیستن را تشخیص دهد. دیگر قابل پذیرش نیست که: من می گویم این طور باش، من می گویم این جا نرو و… بلکه ارشاد و راهنمایی های خردمندانه و کمک گرفتن از خود کودک در مشکلات می تواند کمک بزرگی باشد.
با کودکان لجباز و حاضر جواب چه کنیم؟