انواع گرسنگی و روش های کنترل آن را بشناسیم

گرسنگی مساله ی جالب است. گاهی گرسنگی یک نیاز فیزیکی نیست بلکه یکی نیاز روحی و روانی است. شاید شما از نظر جسمی احساس گرسنگی نکنید اما چیزی در وجودتان شما را به غذا خوردن تشویق می کند. گاهی هم بدن نیاز شدید به غذا خوردن دارد و احساس ضعف دارید اما تمایلی به غذا خوردن ندارید. گاهی انسان نمی داند چه چیزی سببگرسنگی می شود؟ در این مطلب قصد داریم به بیانانواع گرسنگی و روش کنترل آن بپردازیم.

گرسنگی چشم

جذابیت ظاهری غذا برای سرآشپز‌های بزرگ اهمیت زیادی دارد، چون باعث می‌شود در نگاه اول بخواهید تمام غذا را بخورید. به این مسأله «گرسنگی چشم» می‌گویند. در این حالت، بعد از دیدن غذا دیگر نمی‌توانید در برابر خوردن آن مقاومت کنید.

حتما تا به حال برایتان پیش آمده که وقتی غذایی را روی میز کناری تان در رستوران یا در یک تبلیغ تلویزیونی می‌بینید، فوراً دلتان می‌خواهد آن را امتحان کنید. انگار این چشم هایتان هستند که بعد از دیدن غذا می‌خواهند فوراً آن را بخورند و وقتی غذا را می‌خورید، در واقع اول چشم هایتان هستند که آن را می‌خورند.

روش کنترل: هر زمان غذای لذیذی دیدید، توجه تان را به چیز زیبای دیگری معطوف کنید. برای مثال، در رستوران به مشتریان یا تزئینات رستوران نگاه کنید. با این کار از فکر آن غذا بیرون می‌آیید.

گرسنگی ذهن

گرسنگی ذهن دشوارترین نوع گرسنگی است، چون فکر و روحیه‌ی ما را تغییر می‌دهد. این ذهن ما است که بعد از دیدن غذا به ما می‌گوید آن را بخوریم یا نه. گاهی ذهن مان می‌گوید که چیزی را نخوریم، چون باعث اضافه وزن می‌شود و گاهی هم از ما می‌خواهد نگران چاق شدن مان نباشیم و فقط آن غذا را بخوریم.

هم باید به خواسته‌های ذهن مان درمورد غذا توجه کنیم و هم باید بدانیم که چطور این خواسته‌ها را نادیده بگیریم.

روش کنترل: ذهن ما به طور کلی بر اساس اطلاعات دریافتی اش تصمیم گیری می‌کند؛ بنابراین لازم است که همیشه تفاوت میان گرسنگی واقعی و گرسنگی ذهن را به خاطر داشته باشیم. برای تشخیص این مسأله، هر زمان که فکر می‌کنید گرسنه هستید و می‌خواهید غذایی را بخورید، برای چند لحظه غذایی که دوست ندارید را به جای آن تصور کنید. اگر واقعا گرسنه باشید، حتی غذایی که دوست ندارید را هم می‌خورید. اما اگر گرسنه نباشید، این تمایل ناشی از گرسنگی ذهن بوده و نه گرسنگی واقعی.

گرسنگی گوش

حتما تا به حال برایتان پیش آمده که با شنیدن صدای باز شدن بسته بندی یک خوراکی یا دلیوری یک رستوران که غذای کسی را آورده، ناگهان احساس می‌کنید که می‌خواهید چیزی برای خودتان بخرید یا سفارش بدهید؛ بنابراین فقط با شنیدن درباره‌ی غذا دچار احساس گرسنگی شده اید. به این حالت، «گرسنگی گوش» گفته می‌شود.

روش کنترل: جلوی چنین صدا‌هایی را نمی‌توان گرفت، اما شما می‌توانید جلوی صدا‌هایی که به شما می‌گویند غذا بخورید را بگیرید. در چنین شرایطی، تنها کافی است توجه تان را به چیز دیگری جلب کنید.

گرسنگی بینی

بوی خوش غذا هرکسی را وسوسه یا بهتر است بگوییم گرسنه می‌کند. وقتی بوی غذا را احساس می‌کنیم گویی از ما دعوت می‌کند آن را بخوریم. کسانی که شیفته‌ی غذا هستند همیشه به دنبال غذا بو می‌کشند. در حقیقت حتی نیاکان ما هم با بو کردن غذا از تازگی و آلوده نبودن آن مطمئن می‌شدند.

روش کنترل: در زمان آماده سازی غذا، صبورانه هر یک از ترکیبات غذا را به صورت جداگانه بو کنید. وقتی شروع به خوردن غذا کردید، هر تکه از غذا را در حین بو کردن ببلعید. با این کار در مقایسه با قبل، کمتر غذا خواهید خورد.

گرسنگی معده

گرسنگی معده به معنای گرسنگی واقعی نیست. در واقع این معده‌ی ما نیست که به ما می‌گوید گرسنه هستیم، بلکه خود ما هستیم که این را به معده می‌گوییم. ما در مجموع به خاطر برنامه‌ی غذایی مان و نه گرسنگی واقعی، پرخوری می‌کنیم.

برای مثال، شاید هنگام عصر واقعا گرسنه نباشید، اما چون نزدیک شب است می‌خواهید شام تان را زودتر بخورید. در مجموع، ما در اغلب مواقع تنها به این دلیل غذا می‌خوریم که تصور می‌کنیم «وقت غذا خوردن است» و نه لزوما به خاطر آنکه گرسنه هستیم.

روش کنترل: گرسنگی خود را با دقت ارزیابی کنید و ببینید که آیا معده‌ی شما واقعا خالی است یا فقط به خاطر کسل شدن یا اضطراب می‌خواهید غذا بخورید. همچنین به آرامی غذا بخورید و زمانی که نیمه سیر شدید دست از خوردن بکشید.

گرسنگی دهان

ما بعضی غذا‌ها را تنها برای ارضای پرز‌های چشایی مان می‌خوریم. زبان ما هر لحظه هوس چیز متفاوتی را می‌کند؛ گاهی غذای تند می‌خواهد و گاهی یک دسر شیرین. بعضی اوقات به دنبال یک خوراکی ترد مثل چیپس است و بعضی اوقات یک خوراکی پنیری. این گرسنگی واقعی نیست. گرسنگی دهان تنها به خاطر هوس است. غذا برای دهان مثل یک سرگرمی می‌ماند.

روش کنترل: ضرری ندارد که به خواسته‌های زبان تان گوش دهید، اما شما می‌توانید هر زمان که هوس غذایی تان برطرف شد، دست از خوردن بکشید. خوردن یک پرس کامل غذا تنها برای ارضای پرز‌های چشایی، کار عاقلانه‌ای نیست. دو یا سه گاز هم هوس تان را برطرف می‌کند. اجازه ندهید که هیجان زدگی به زبان تان غلبه کند.

گرسنگی قلب

به گرسنگی قلب، گرسنگی احساسی هم گفته می‌شود، چون در این حالت غذا را نه فقط برای آرام گرفتن معده، بلکه برای آرام شدن روح مان هم می‌خوریم، مثل خوردن کیکی که مادرمان پخته یا نوشیدنی یک کافه‌ی معروف. خودمان هستیم که می‌خواهیم این غذا‌ها را بخوریم، نه اینکه واقعا احساس گرسنگی کنیم.

روش کنترل: گرسنگی قلب را نمی‌توان نادیده گرفت، اما قطعا می‌توانید آن را کنترل کنید. به مقدار غذایی که می‌خورید توجه داشته باشید. خودتان را مجبور نکنید که تمام آن را بخورید و گهگاه در میانه‌ی خوردن مکث کنید تا ببینید که آیا هنوز هم احساس گرسنگی می‌کنید یا نه.

گرسنگی سلولی

وقتی کودکان از خوردن بعضی غذا‌ها خودداری می‌کنند به خاطر مزه‌ی آن غذا‌ها نیست، بلکه حس درونی کودکان است که به آن‌ها می‌گوید چه چیزی را بخورند و چه چیزی برای بدن شان ضروری نیست. با این حال، با بالا رفتن سن، ما به این صدا‌های درونی بی اعتنا می‌شویم و کاری را انجام می‌دهیم که عقل ما و دیگران به ما می‌گویند، مثل کمتر خوردن مواد قندی و نمک و مانند این ها.

ما باید بتوانیم بین نیاز بدن و خواسته‌ی ذهن تفاوت قائل شویم. اگر احساس تشنگی می‌کنیم، باید آب بخوریم و نه غذا. بعضی هورمون‌های بدن روی اشتها تأثیر می‌گذارند. هورمون لپتین اشتها را سرکوب می‌کند، اما متأسفانه سطح آن در افراد لاغر بیشتر و در افراد چاق کمتر است.

روش کنترل: بدن ما باید روزانه ویتامین، مواد معدنی، نمک، چربی، کربوهیدرات و … دریافت کند. ما باید به نیاز‌های بدن خود توجه کنیم. بهتر است قبل از خوردن تنقلات، یک لیوان آب بخوریم. با این کار متوجه می‌شوید که در واقع تشنه بودید و نیازی به تنقلات نداشتید.

گرسنگی ناشی از اضطراب

وقتی تحت فشار و اضطراب هستیم، به طور کلی به چیزی که می‌خوریم توجه زیادی نمی‌کنیم. مثلا وقتی می‌خواهید یک بسته چیپس بخورید با خود فکر نمی‌کنید که بهتر است به جای آن میوه بخورید، چون در آن زمان تنها به علت اضطراب تان فکر می‌کنید.

روش کنترل: کار ساده‌ای نیست، اما غیر ممکن هم نیست. باید واقع بین باشید و به عواقب چیزی که حساب نشده می‌خورید فکر کنید. برای چند لحظه دست از خوردن بکشید و به آینه نگاه کنید. با این کار فوراً متوجه می‌شوید که با غذا خوردن حساب نشده، اضطراب و فشار بیشتری به خودتان وارد می‌کنید.

گرسنگی در حین کار یا تماشای تلویزیون

شاید شما هم از آن دست افرادی باشید که با یک ظرف چیپس یا پاپکورن جلوی تلویزیون می‌نشینند. افراد زیادی با این مشکل رو به رو هستند و به این مسأله احساس گرسنگی حین تماشای تلویزیون گفته می‌شود. بعضی افراد هم وقتی ساعت‌ها پشت میز کارشان مشغول کار هستند غذا می‌خورند. طبق تحقیقات، اگر در زمان خوردن غذا حواس تان به چیز دیگری معطوف باشد، این مسأله باعث پرخوری و دریافت کالری‌های اضافی می‌شود.

روش کنترل: قبل از روشن تلویزیون، ابتدا ارزیابی کنید که چقدر گرسنه هستید و به همان اندازه چیزی بخورید. به علاوه می‌توانید در زمان تماشای تلویزیون دست‌های خود را با کاری مثل بافتنی، دوخت و دوز یا هر کار دیگری مشغول نگه دارید. با این کار مطمئن می‌شوید که مشغول خوردن نخواهید شد.

گرسنگی ناشی از بی حوصلگی

حتما برایتان پیش آمده که وقتی کاری برای انجام دادن ندارید و حوصله تان سر رفته، به سراغ یخچال می‌روید. اما به جای آنکه با خوردن غذا وقت تان را پر کنید باید بتوانید بی حوصلگی تان را به نحو بهتری مدیریت کنید.

روش کنترل: احساس کسالت به معنای این نیست که باید غذا بخورید. کتاب بخوانید، یک کار دستی انجام دهید یا با موسیقی برقصید. وقت آزادتان را زمانی برای استراحت و آرامش بدانید و از آن استفاده کنید.

گرسنگی در میانه‌ی شب 

وقتی زمان مشخصی برای وعده‌های غذایی خود نداشته باشیم گاهی احساس سیری یا ارضا شدن نمی‌کنیم و به همین دلیل تنها به قصد غذا خوردن از خواب بیدار می‌شویم. گاهی هم این رفتار ناشی از اضطراب بوده و یا در بعضی افراد، به دلیل بر هم خوردن تعادل هورمون‌ها و زیاد شدن اشتها است.

روش کنترل: در قدم اول باید به خودتان گوشزد کنید که خواب تان در اولویت قرار دارد. بعد از آن، یک خوراکی سالم مثل میوه یا چند عدد بادام را در کنار تخت تان بگذارید؛ بنابراین حتی اگر برای خوردن غذا از خواب بیدار شوید، خوراکی ناسالمی نمی‌خورید. وقتی به سراغ یخچال بروید، گزینه‌های ناسالم تری خواهید داشت، بنابراین بهتر است از قبل چیزی را آماده کنید تا از تخت بیرون نروید.

منبع: رکنا

چطور گرسنگی ناگهانی شبانه را مهار کنیم؟