کودکان در سنین پایین قدرت تشخیص خیال را از واقعیت ندارند و همین امر ممکن است موجب شود تفاوتی بین دوستان خیالی و واقعی قائل نشوند. والدین در حل این مشکل کودکان بی تاثیر نیستند پس با رفتار درست می توان دوستان واقعی را جایگزین دوست خیالی کرد. با مطالعه ی این مقاله این نکات مهم را بیاموزید.
بیشازحد نگران نشوید
دکتر بلوم میگوید: «با دوست خیالی کودکتان مخالفت نکنید و کودک را مجبور نکنید که دوست خیالیاش را رها کند. وجود دوستهای خیالی در سنین پایین بسیار عادی است.» اگر کودکتان را از داشتن چنین دوستی ممنوع کنید، فقط باعث میشوید او به دوست خیالیاش بیشتر علاقهمند شود. در ضمن تصور نکنید کودکتان احساس تنهایی میکند یا مشکلی وجود دارد. آرام بمانید و از ورود دوست جدید کودک به جمع خانوادگیتان استقبال کنید. (حتی اگر لازم است هنگام غذا خوردن، یک ظرف اضافی هم برای او روی میز قرار دهید). البته خلق و حفظ یک دوست خیالی، یکی از مهارتهای پیچیدهی شناختی است و کودکان میتوانند واقعیت را از تخیل، تشخیص بدهند. همچنین هر وقت کودکان قدم به مدرسه بگذارند و دوستان خیالیشان از طرف جامعه پذیرفته نشود، کمکم با کودک خداحافظی کرده و ناپدید میشوند.
اما اگر کودکتان به کلاس اول یا دوم دبستان رسیده بود و وجود دوست خیالیاش مزاحم اجتماعی شدن و پیدا کردن دوست واقعی بود، حتما باید فکری به حال این وضعیت کنید.
علاقهی خود را نسبت به دوست خیالی نشان دهید
ازآنجاییکه این دوستان خیالی مدتی مهمانتان خواهند بود، پس سعی کنید آنها را بهتر بشناسید. شارلوت رزنیک، روانشناس آموزشی کودک و استاد بازنشستهی دانشگاه UCLA و همچنین نویسندهی قدرت تخیل کودک، میگوید: «با کودکتان درمورد دوست خیالیاش صحبت کنید و از او سؤالهایی مانند “دوستت کیه؟”، “کنار همدیگه چه کارهایی انجام میدید؟” و “او اهل کجاست؟” بپرسید.»
گفتوگو درمورد دوست خیالی کودکان به شما کمک میکند تا ارتباط محکمتری با کودکتان برقرار کنید و درعینحال به پرورش قوه تخیل او کمک کنید. علاوهبرآن، دانستن بیشتر درمورد دوست خیالی باعث میشود شما دربارهی علایق، ترسها و احساسات کودکتان بیشتر بدانید، زیرا علایق یا بیزاریهای کودک با دوست خیالیاش یکسان است. معمولا این دوستان خیالی ممکن است ویژگی یا استعداد خاصی داشته باشند یا در فعالیتی شرکت کنند که کودکتان درمورد آن کنجکاو است اما ترس این را دارد که آن کار را انجام دهد.
البته مراقب باشید بیشازحد به دوست خیالی کودکتان توجه نکنید، زیرا ممکن است او بیشتر از حدمعمول دوست خیالی خود را حفظ کند یا حتی به شما حسادت کند و تصور کند که میخواهید دوستش را از او بدزدید. بنابراین نسبت به دوست خیالی کودکتان اشتیاق زیاد نشان ندهید و هرگز آنها را با هم مقایسه نکنید. یک قانون کلی این است که هرگز درمورد دوست خیالی کودکتان حرفی نزنید، مگر اینکه او خودش درمورد چنین دوستی صحبت کند.
محدودیت تعیین کنید
اگر این مهمان نامرئی بیشازحد در زندگی خانوادگیتان دخالت میکند، پس باید دست به کار شوید. بهطور مثال، وقتی کودکتان کار نامناسبی انجام میدهد و بعد میگوید: «بیلی هم این کار را میکند.» یا «مامان بیلی، او را مجبور نمیکند» به او بگویید: «بیلی ممکن است در خانهی خودش بتواند هر کاری که دوست دارد، انجام بدهد. غذایش را به کناری پرت کند یا دندانهایش را هرگز مسواک نزند، اما وقتی به خانهی شما میآید، باید به قوانین خانه اهمیت بدهد.»
به کودکتان اجازه ندهید با استفاده از دوست کوچولویش، از عواقب کارهای خود فرار کند. هر بار که انگشت اتهام را بهسوی دوست خودش میگیرد به یادش بیندازید که سرزنش کسی دیگر بهخاطر خطایی که خودش انجام داده، دروغگویی و کار بدی است. به او بگویید که میخواهید حقیقت را بشنوید. هر بار هم که کودک به خطای خودش اعتراف کرد، بهخاطر صداقتش او را تشویق کنید و سپس به او نشان بدهید که هر خطایی چه عاقبتی دارد.
زندگی واقعی را برای او جذاب کنید
دوست خیالی داشتن بهنوعی شرایط سرگرمکنندهای برای برخی از لحظات کودک فراهم میکند، اما مسلما هیچکس دوست ندارد که زندگی تخیلی کودکش، جذابتر از زندگی واقعی او شود. بنابراین با کودکتان بازیهای تفریحی و شاد انجام بدهید و از او بخواهید که با دوستان واقعی و خواهر و برادرش بازی کند. او را به مکانهای تفریحی مختلف (مانند پارک، موزه و کتابخانه) ببرید و سعی کنید با کودکان همسن خود آشنا شود. هرقدر کودکتان تجربههای جدیدی در دنیای واقعی داشته باشد، زودتر با دوست خیالی خود خداحافظی میکند.
خوب به حرف هایش گوش دهید
به آنچه فرزندتان درباره دوست خیالی اش و گفته های او می گوید، خوب گوش کنید. این بهترین کار برای پی بردن به تفکرات و نگرانی های فرزندتان است. شاید فرزند شما نتواند درباره برخی مسائل راحت صحبت کند.
از این وضعیت سوءاستفاده نکنید
بدترین کار ممکن این است که او را به دلیل داشتن این دوست تنبیه کنید. با این کار، فضای بی اعتمادی و ناامنی را در رابطه خود و فرزندتان پایه گذاری می کنید. هیچگاه از موقعیت دوست خیالی کودک تان برای مجبور کردن فرزندتان به انجام کاری استفاده نکنید.
عذر و بهانه را قبول نکنید
به فرزندتان اجازه ندهید دوستانش را بهانه ای برای رفتارهای بد خود قرار دهد. از طریق برخورد با همین دوست خیالی، پیام خود را به فرزندتان برسانید؛ مثلا بگویید: «من واقعا از دست فلانی عصبانی هستم. مطمئنم اگر مادرش هم اینجا بود عصبانی می شد.» به او یاد دهید که راستگویی بهتر از دروغگویی است و هرکس باید مسئولیت کارهای خود را برعهده بگیرد و نباید کارهای نادرست خود را به گردن دیگران انداخت.
با دوستان واقعی آشنایش کنید
او را تشویق کنید که وقت خود را با دوستان واقعی بگذراند و لذت همبازی بودن با آنها را به او نشان دهید.