مسواک زدن و مراقبت از دندان ها باید از همان ابتدا توسط والدین امری مهم تاقی شود و به آن بها داد تا کودکان الگو برداری کنند. قطعا بهداشت دهان و دندان ربطی به سن و داشتن دندان ندارد و حتی کودکان شیرخوار باید مراقبت های دهانی داشته باشند. در این مقاله به زمان و طریقه ی مسواک زدن کودکان اشاره شده است.
مراقبت از دندان های شیری کودک
ممکن است فکر کنید بهتر است از دندان های کودک محافظت نکند زیرا این دندان ها به زودی می افتند. اما این دندان ها در حقیقت به حفظ فاصله کمک می کنند. این دندان ها به کودک کمک می کند تا غذا را بخورد و به درستی صحبت کند. اگر از دندانهای شیری کودک خود مراقبت نکنید، ممکن است منجر به پوسیدگی دندان شود. این سبب ایجاد انسداد می شود که موجب آسیب بیشتر می شود.
مسواک زدن
شروع بهداشت دهان و دندان یک انسان باید بلافاصله پس از تولد او آغاز شود. اکثر مردم تصور می کنند نوزادی که دندانی ندارد و فقط از شیر تغذیه می کند نیازی هم به مراقبت از دهان و لثه هایش ندارد. این یک تصور کاملاٌ اشتباه است. شیر مادر، شیر خشک و سایر انواع شیر حاوی مقادیر قابل توجهی قند هستند که باقی ماندن این قند در دهان می تواند به سلامتی دندان ها و لثه آسیب برساند.
در این دوره سنی، والدین باید گاز استریل مرطوب یا پارچه مرطوب تمیزی را دور انگشت خود پیچانده و و لثه نوزادشان را با آن تمیز کنند. با چکاندن چند قطره آب در دهان نوزاد پس از خوردن شیر نیز می توان غلظت شیر را به حداقل رساند تا مقدار قند موجود در شیر در محیط دهان وی به حداقل برسد. تمیز کردن لثه های نوزاد به خصوص در هنگام شب که نوزاد بیشترین میزان شیر را می خورد، توصیه شده است.
مسواک زدن در سنین مختلف
نوپایی (۱ تا ۳ سالگی):
به محض اینکه دندانهای فرزندتان رویش یافت شما میتوانید از مسواک استفاده کنید. مسواک مناسب برای فرزند شما باید دستهای بلند و پهن، سری کوچک و موهایی نرم داشته باشد. مهم نیست که مسواک از چه مارکی باشد. در این سن میتوان برای مسواک زدن دندان کودکان از خمیردندان استفاده کرد. اما توجه کنید که تا سن زیر دو سال، باید از خمیر دندان مخصوص کودکان که بدون فلوراید است، به حجم یک عدس، استفاده شود. برای کودک بالای ۲ سال میتوان از خمیر دندان مخصوص کودکان حاوی فلوراید به همان اندازه عدس استفاده نمود. همانند مسواک نیز مارک خمیر دندان و ایرانی یا خارجی بودن تفاوت چندانی از نظر اثربخشی ندارد.
پیش دبستانی (۳تا ۶ سالگی):
اشتباهی که اغلب والدین برای کودکان دراین گروه سنی انجام میدهند این است که وظیفه مسواک زدن و نخدندان کشیدن را به خود کودکان واگذار میکنند. در صورتیکه والدین باید بر مسواک زدن کودکان خود نظارت کامل داشته باشند. میتوانید به منظور حفظ اعتماد به نفس فرزند خود اجازه دهید ابتدا او مسواک بزند و نخ دندان بکشد؛ سپس با ذکر این نکته به فرزندتان که باید ببینید که غذا و یا میکروبی در دهان وی باقی نمانده باشد بار دیگر خودتان برای وی مسواک بزنید ونخ دندان بکشید. در این گروه سنی نیز باید از خمیر دندان مخصوص کودکان حاوی فلوراید استفاده نمود.
آموزش مسواک زدن به کودکان
پاک و تمیز کردن دندان شیرخواران
با پیدا شدن اولین دندان شیرخوار تمیز کردن دندان او باید شروع شود. شیرخوار را روی زانوی خود بنشانید.دستمالی را مرطوب کنید و اطراف انگشت خود بپیچید و مقدار کمی خمیر دندان روی آن قرار دهید و به دندان ها و لثه ی کودک بمالید سپس کف و آب دهان او را خارج کنید و یا اگر کودک می فهمد به او بگویید آب دهان خود را به بیرون بریزد.
پاک و تمیز کردن دندان های کودکان
پدر و مادر باید از سن 18 ماهگی دندان های کودک خود را با مسواک مرطوب تمیز کنند. کودک را در مجاور دستشویی روی زانوی خود بنشانید و دندان های او را در مدت زمانی که او اجازه میدهد ابتدا بدون خمیردندان و بعد از مدتی با اندکی خمیردندان دارای فلوراید مسواک بزنید.
اگر کودک خواست خودش مسواک بزند به او اجازه دهید و به او یاد دهید که چطور دندان هایش را مسواک بزند کودک به زودی یاد خواهد گرفت.
در بعضی مواقع بهتر است هنگام مسواک زدن دندان های خودتان به کودک بگویید مسواک بزند و هردو به صورت مسابقه دندان های خود را مسواک بزنید.کودک در سن سه سالگی با مشاهده ی عمل مسواک زدن قادر خواهد بود بدون کمک مادر و پدر دندان های خود را مسواک بزند ولی کمک و سرپرستی والدین تا سن 9 سالگی ضرورت دارد.مسواک زدن سبب میشود مواد قندی که کودک خورده و دندان های او را آغشته کرده است از روی دندان ها و بین آنها پاک گردد.
بهترین زمان مسواک زدن کودک چه زمانی است؟