گیاه پنیرک به روش های گوناگونی از قبیل: ژل، دمنوش و روغن مورد استفاده قرار می گیرد. گیاه پنیرک در درمان مشکلات گوارشی، سرماخوردگی، آفتاب سوختگی، مشکلات رحم و…. مورد استفاده قرار می گیرد. با این مقاله درمورد گیاه پنیرک و خواص دارویی آن بیشتر اطلاعات کسب کنید.
گیاه پنیرک چیست؟
گیاه پنیرک با نام علمی گیاهی گل‌دار از جنس مالوا (Malva) است. این گیاه با گل‌های بنفش‌رنگ خود اغلب در دشت‌ها می‌روید و ارتفاع آن معمولا به حدود ۶۰ سانتی‌متر می‌رسد. پنیرک، بومیِ غرب اروپا است؛ اما در بخش‌هایی از مدیترانه و شمال آفریقا هم رشد می‌کند و به بیشتر کشورهای انگلیسی‌زبان وارد شده است.
عجیب‌ترین بخش گیاه پنیرک، مغز و دانه‌های آن است (که به‌خاطر شکل‌شان به پنیرک معروف شده‌اند). لُعاب (موسیلاژ) موجود در گیاه پنیرک ارزش دارویی زیادی دارد و در تهیه‌ی داروهای مختلف از آن استفاده می‌شود. مردم در قدیم گل پنیرک را نیز مصرف می‌کردند.
خواص گیاه پنیرک
تسکین درد
یکی از رایج‌ترین کاربرد‌های گیاه پنیرک برای کاهش درد به‌خصوص در درمان‌های موضعی است. اگر زخم یا جراحتی در پوست خود دارید می‌توانید برگ پنیرک را به‌صورت ضماد روی محل موردنظر قرار دهید.
مواد شیمیایی موجود در برگ گیاه پنیرک، که دارای ویتامین‌های بسیار زیادی است، نه‌تنها سبب بهبودی سریع‌تر می‌شود، بلکه مواد ضددرد خاصی را ترشح می‌کند که به کاهش درد و ناراحتی کمک خواهد کرد.
از خاصیت ضددرد گیاه پنیرک می‌توان برای دردهای داخلی و خارجی استفاده کرد. به‌خاطر همین ویژگی خاص، از پنیرک می‌توان به‌عنوان ماسک صورت یا درمان سردردهای موضعی استفاده کرد.
حفاظت از سیستم ایمنی
قرار دادن گیاه پنیرک بر روی زخم، از نفوذ عفونت‌های باکتریایی و سایر عوامل خارجی از طریق جراحت به بدن جلوگیری می‌کند و با این روش سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. مصرف برگ، دانه‌ها و سایر بخش‌های گیاه پنیرک نیز به این امر کمک می‌کند.
فعالیت ضد التهابی
برای تسکین نیش حشره، سوختگی‌های وسیع، آفتاب‌سوختگی یا خارش پوستی، استفاده از ژل یا پماد حاوی پنیرک میتواند در کاهش التهاب و وَرَم تأثیر زیادی داشته باشد و همزمان به ترمیم سریع‌تر آن ناحیه کمک کند.
اگر از روغن پنیرک یا انواع پنیرک خوراکی استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را روی مفاصل یا مناطقی که درد دارد قرار دهید.
بیماری‌های تنفسی
اگر از احتقان سینه یا بیماری تنفسی رنج می‌برید، مصرف پنیرک پیشنهادی عالی برای شما است. پنیرک نه‌تنها با تمیز کردن مجاری تنفسی، سینه را صاف می‌کند، بلکه با ویژگی ضدالتهابی خود سبب تسکین سینه و غدد می‌شود.
همچنین به افزایش سلامتی و بهبودی سریع‌تر کمک می‌کند.
اثرات ضد پیری
استفاده از پماد پنیرک میتواند تأثیرات چشمگیری روی بدن داشته باشد. در حقیقت اگر نگران افزایش سن‌تان هستید یا هر روز چین‌و‌چروک‌هایتان را جلوی آینه وارسی می‌کنید، از ژل یا کِرِم حاوی پنیرک استفاده کنید و پوستتان را جوان نگه دارید.
دیگر خواص پنیرک (طبیعت و خواص درمانی)
از نظر طب سنتی گیاه پنیرک را معتدل می‌دانند، اخلاط غلیظ را رقیق و اخلاط خیلی رقیق را معتدل می‌کند. برخی خواص دارویی این گیاه عبارتند از:
پنیرک به صورت دم کرده، ادرار آور و زیاد کننده شیر مادران است.
مخلوط گل پنیرک و گل ختمی برای درمان سرماخوردگی، تسکین سرفه و رفع گرفتگی صدا مفید است.
دم کرده گیاه پنیرک برای کسانی که دچار یبوست و دارای معده و روده تنبلی هستند، بسیار مفید است.
از خواص پنیرک رفع سردردهای یکطرفه شدید (میگرن)، دل پیچه، ورم لوزه‌ها و درد گلو است.
استفاده از ضماد برگ و ریشه پنیرک روی دمل یا کورک، باعث می‌شود تا بسیار سریع سرباز کنند.
رفع ناراحتی‌های بواسیر، ورم پلک چشم و بعضی تومورها از دیگر خواص پنیرک است، به این منظور از جوشانده آن به صورت کمپرس گرم و یا حمام ته نشین استفاده می‌شود.
برای سوختگی ناشی از آفتاب و آفتاب زدگی، جوشانده 500 گرم گل یا ریشه گیاه را در یک لیتر آب تهیه و پس از صاف کردن به ملایمت در محل سوختگی مالیده می‌شود.
مصرف پنیرک به صورت چای در درمان ورم معده و برطرف نمودن التهاب روده توصیه می‌شود و میتواند از ایجاد زخم معده جلوگیری نماید که این خاصیت به خاطر وجود موسیلاژ است.
این گیاه در درمان برونشیت، آمفیزم و سایر ناراحتی‌های مربوط به برونش‌ها به عنوان درمان مکمل مورد استفاده قرار میگیرد.
نوشیدن جوشانده پنیرک برای بیماری‌هایی نظیر عفونت مثانه، اسهال خونی و سرفه‌های شدید مفید و موثر است.
ضماد ساییده شده برگهای تازه پنیرک، برای شکستگی اعضا مفید است.
استفاده از پنیرک به صورت کرم و یا لوسیون خاصیت ضد التهابی دارد و در درمان اگزما میتواند مفید باشد، همچنین از خواص پنیرک درمان آکنه، زخم، کبودی و سوختگی پوست نیز هست.
از دیگر خواص پنیرک، تسکین درد ناشی از گزیدگی زنبور است به این منظور برگ پنیرک را کوبیده و در محل گزیدگی قرار می‌دهند، همچنین برگ تازه ساییده شده با کره گاوی باعث شده هیچ گزنده‌ای، بدن را نگزد.
نشستن در جوشانده برگ گیاه پنیرک برای رفع سختی‌های رحم و نرم کردن آنها بسیار مفید و موثر است.
گیاه پنیرک در درمان بیماری‌های کلیه و مثانه بسیار موثر است.
دستور تهیه دم کرده پنیرک:
برای تهیه کردن دم کرده پنیرک به یک الی دو قاشق گیاه تازه از آن نیاز دارید. گیاه تازه پنیرک را به مقدار نیاز در یک فنجان آب سرد به مدت ۸ ساعت خیس کنید، سپس با حرارت بسیار کم گرم کنید و نگذارید بجوشد و روزانه دو الی سه بار از آن بنوشید.
برای تهیه عصاره پنیرک ۵۰ گرم از گیاه تازه پنیرک را در یک لیوان آب داغ برای دو الی سه ساعت خیس کنید و برای چند لحظه با حرارت کم آن را جوش دهید و برای شستشو دست و صورت و استعمال خارجی از آن استفاده کنید.
با گل پنیرک پوستتان را جوان کنید