زبان باز کردن در بچه هامتفاوت است حتی دختران زودتر از پسران زبان باز می کنند و شروع به حرف زدن می کنند. اما گاهی والدین از دیر حرف زدن کودکشاناحساس نگرانی می کنند. در این مقاله در مورد دیر زبان باز کردن کودکانبحث خواهیم کرد.
دلایل تاخیر کلامی و زبانی:
عوامل زیادی می تواند باعث تاخیر کلامی و زبانی کودک شود. مثلا یکی از آن عوامل، معیوب بودن سیستم تکلم کودک مثل مشکل در زبان یا سقف دهانش است. تا خوردن زیر زبان می تواند حرکت زبان را در تولید کلام، محدود کند.
بیشتر کودکانی که تاخیر کلامی دارند ممکن است مشکلاتی در مغز داشته باشند به طوری که ارتباط کافی در مغز برای ایجاد و تولید کلام وجود نداشته باشد. این نوع کودکان با مشکل در استفاده از لب ها، زبان و فک برای تولید آوا مواجه هستند.
مشکلات گفتاری می تواند تنها مشکل حاصله باشد یا شاید با مشکلات دیگری مثل مشکل در بلع هم همراه باشد. تاخیر در گفتار همچنین می تواند نشان دهنده یک تاخیر کلی در همه زمینه های رشد کودک باشد.
مشکلات شنیداری نیز معمولا به تاخیر در سخن گفتن ارتباط دارد. پس اگر کودکی دچار مشکل گفتاری است حتما باید از نظر شنیداری آزمایش شود. چنین کودکانی احتمالا در فهم، تقلید و گفتار مشکل دارند.
عفونت گوش، خصوصا عفونت های مزمن می تواند روی قدرت شنیداری تاثیر بگذارد. باید به عفونت های ساده گوش (که می تواند یک تهدید باشد) اهمیت داد اگر چه شاید تاثیری روی گفتار نداشته باشد.
روند طبیعی صحبت کردن کودکان
هیچوقت کودکتان را برای صحبت کردن تحت فشار قرار ندهید. صحبت کردن هر کودک با روند طبیعی خاص خود او کامل میشود و این امر در رابطه با هر کودک متفاوت است :
مراحل و گام ها:
1 . با دقت به صحبت های کودکتان گوش دهید. بعد از مدتی متوجه میشوید که واقعا معنایی پشت اصوات او وجو دارد. او با گفتن کلماتی مثل (( با )) یا (( گا )) قصد دارد مفهومی را به شما برساند.
2 .
با علاقه ، نسبت به آن چه کودکتان قصد دارد به شما بفهماند ، پاسخ دهید.
3 .
اولین تلاش های کودکتان را برای استفاده از زبان ، با تکرار کردن آن چه ک فکر می کنید او در حال گفتن آن به شماست ، تشویق کنید.
هنگامی که مثلا او در حال گفتن کلمه ی توپ است به او بگویید : (( توپ . اون یه توپه )). یا مثلا وقتی متوجه شدید که او سعی در گفتن کلمه ی دختر دارد به او بگویید : (( آره دختر. اون جا یه دختره )).
4 .
از جمله های ساده برای صحبت کردن با کودکتان استفاده کنید ، مثل (( من دارم شام می پزم )) یا (( می خوای بری پارک ؟)) در مورد چیزهایی که در حال اتفاق افتادن می باشد با او صحبت کنید . بدین ترتیب شما میتوانید هر واژه را به موضوعی که در اطرافتان در حال وقوع است ، ربط دهید.
5 .
نسبت به احساسی که کودکتان ممکن است در مورد چیزی داشته باشد ، با صدای بلند عکس العمل نشان دهید. مثلا به او بگویید : (( تو ناراحت شدی ، چون پدربزرگ رفت خونشون )). بدین ترتیب او میتواند احساساتش را با حوادث مرتبط سازد و یاد بگیرد که چگونه آنها را با حرف زدن بیان کند.
6 .
هنگامی که کودک احساساتش را بیان می کند ، به او گوش دهید ، حتی اگر از نظر شما ترس او از چیزی غیرمعقول باشد. اگر شما به احساساتش گوش دهید ، او حس می کند که بیشتر مورد قبول واقع شده و بیشتر مورد علاقه ی شماست.
جای امیدواری است که وقتی کودک میتواند کاملا صحبت کند ، به راحتی در مورد احساساتش با شما حرف خواهد زد.
دیر حرف زدن کودکان چه زمانی باید جدی گرفته شود ؟
اگر کودک شما در فاصله ی سنی سه تا چهار ماه به صداهای بلند هیچ واکنشی نشان نمی دهد و از خودش هیچ صدایی تولید نمی کند و یا اگر تن صدای نامتعارف مثل صدای خشن و گوشخراش و تودماغی دارد .
کودک از اشاره و ادا مثل تکان دادن دست در هنگام خداحافظی استفاده نمی کند .
اگر در یک سالگی از تک کلمه مثل مامان استفاده نمی کند ، در دو سالگی نمی تواند حداقل ۱۵ کلمه بگوید و دستورات بسیار ساده را متوجه نمی شود .
راه های تقویت رشد کلامی و حرف زدن در کودکان
روانشناسی کودک ثابت کرده است اگر والدین در زمانی که با کودک خود سپری می کنند با او حرف بزنند ، مهارت های زبانی او را تقویت می کنند .
والدین باید بدانند اگر کودک کلمه ای را به اشتباه بیان می کند آن ها آن را اصلاح کنند و خودشان هنگام بیان کلمه آن را به شیوه ی کودک تکرار نکنند .
تحقیقات نشان داده است والدینی که برای کودکان خود کتاب داستان می خوانند بسیار پیشرفته تر و با دامنه ی لغات کامل تر حرف می زنند . طبق اصول فرزند پروری ، خواندن داستان علاوه بر رشد زبانی نقش مهمی در تربیت فرزندان و آموزش مهارت های اجتماعی دارد .
بهتر است والدین و کودکان مکالمه ی دو طرفه داشته باشند . مثلا والدین از کودک خود سوال هایی بپرسند که جواب آن به” بله و خیر” ختم نشود و مستلزم صحبت کردن باشد .
آیا باید نگران دیر به حرف آمدن کودکان باشیم؟