بشیر قلی زاده سرچشمه: پوسیدگی و ایجاد حفره‌ها در دندان یکی از رایج‌ترین مشکلات بهداشت دهان در سراسر جهان است. این مشکلات اغلب در کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان دیده می‌شود. با این تفاسیر هر شخصی می‌تواند مستعد پوسیدگی و حتی ایجاد حفره در دندان‌ها باشد. به طور معمول حفره‌های ایجاد شده در دندان‌ها را پوسیدگی دندان نیز می‌گویند. این فرایند به خاطر فعالیت باکتری‌هایی است که به مرور زمان باعث تخریب بافت سخت دندان‌ها می‌شوند. این امر در دراز مدت اگر تحت درمان قرار نگیرد، می‌تواند باعث نابودی دندان‌ها نیز شود. جالب است بدانید که برخی از عوامل بیرونی و درونی بدن می‌توانند میزان پوسیدگی را افزایش دهند. معمولا عواملی چون؛ چسبیدگی طولانی مدت غذا بر روی سطح و یا کنار دندان‌ها، دود سیگار، نوشیدن مکرر انواع نوشیدنی‌های قندی بسیار سرد و بسیار گرم، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، نبود فلوئورید کافی، خشکی دهان، پرکننده‌ای نامناسب در دندانپزشکی و حتی برخی عوامل ژنتیکی نیز نقش بسیار پر رنگی را در این زمینه بازی می‌کند.

درمان‌های طبیعی و خانگی برای کاهش پوسیدگی دندان

علائم ایجاد شده بر اثر پوسیدگی دندان‌ها بسته به نوع و شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. بعضی از علائم رایج عبارتند؛ درد دندان، حساسیت در هنگام نوشیدن، نوشیدنی‌های سرد و یا حتی گرم، ایجاد سوراخ‌های قابل مشاهده بر روی سطح و یا کنار دندان‌ها، ایجاد لکه‌های سیاه و قهوه‌ای روی دندان و در موارد حادتر حتی برخی از تکه‌های دندان از بدنه اصلی جدا شده که این کار می‌تواند مشکلات به مراتب بیشتری برای فرد به وجود بیاورد. اگر حفره‌ها ایجاد شده روی دندان درمان نشوند، می‌توانند باعث درد شدید دندان، عفونت و حتی از دست دادن آن نیز منجر شوند. بعضی از روش های درمان پوسیدگی دندان و حفره‌ها ایجاد شده روی آن عبارتند از پر کردن تاج و کانال‌های ریشه دندان‌ها.

اولین و شاید مهم‌ترین موردی که برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و جلوگیری از ایجاد حفر روی آن‌ها باید انجام داد؛ مراقبت و حفظ بهداشت دهان و دندان است. برای این کار حداقل دو بار در روز به مدت ۲ دقیقه باید دندان های‌تان را به خوبی بشویید. البته شاید بهترین موقع برای نظافت دهان و دندان یک بار در صبح و یک بار پیش از خواب است. استفاده مناسب از نخ دندان نیز می‌تواند روش مناسبی برای مراقبت از دندان‌ها به ویژه حدفاصل بین دندان‌ها، درست جایی که معمولا مواد غذایی در آنجا انبار می‌شوند.

خوشبختانه برخی از داروهای طبیعی وجود دارند که می‌توانند برای مراقبت از دهان و دندان‌های‌تان به کمک‌تان بیایند. البته بهترین گزینه برای مراقبت از دندان‌ها این است که شما با یک دندان پزشک مشورت داشته باشید. چرا که آنان با توجه به تجربه‌ای که دارند؛ بهترین درمان و مراقت را در اختیارتان قرار خواهند داد. در ادامه این مطلب شما را با ۶ ماده طبیعی آشنا می‌کنیم که با استفاده از آن‌ها بتوانید بهترین نوع مراقبت از دندان‌های‌تان در برابر پوسیدگی و ایجاد حفره ها را داشته  باشید

۱. گل میخک

گل میخک یکی از مهمترین داروهای طبیعی است که می‌توان از آن برای درمان انواع مشکلات دهان و دندان به ویژه پوسیدگی آن، مورد استفاده قرار دهید. این گل با توجه به خواص ضد التهابی، ضد درد و ضد باکتریایی که دارد، می‌تواند برای کاهش درد و جلوگیری از گسترش حفره در دندان‌ها بسیار موثر باشد. برای اینکه از خواص درمانی گل میخک نهایت استنفاده را ببرید ابتدا ۲ تا ۳ قطره روغن گل میخک را با یک چهارم قاشق چای خوری روغن دانه کنجد به خوبی مخلوط کنید. پس از این مرحله یک تکه پنبه تمیز را به این مواد آغشته کنید و سپس روی دندان آسیب دیده قرار دهید؛ بهتر است هر شب قبل از خواب این کار را انجام دهید تا از گسترش حفره ایجاد شده روی دندان جلوگیری شود. البته شما با خوردن گل میخک نیز می‌توانید مواد و عصاره درون آن را به دندان آسیب دیده برسانید. این کار کاملا بستگی به ذائقه شما دارد. توجه داشته باشید به هیچ عنوان از روغن گل میخک بیش از اندازه مجاز استفاده نکنید. معمولا این روغن برای تسکین موقت است. از یاد نبرید وقتی گل میخک را می‌جوید چند دقیقه صبر کنید و از نوشیدن و مصرف دیگر مواد غذایی خودداری کنید تا عصاره و روغن استخراج شده از گل میخک بتواند اثر خود را بگذارد.

۲. نمک

نمک را نیز می‌توان برای درمان حفره‌های ایجاد شده در دندان‌ها با توجه به خواص آنتی‌سپتیک و ضد باکتری مورد استفاده قرار داد. استفاده از این ماده می‌تواند باعث کاهش التهاب و درد ناشی از دندان شود. البته از دیگر مزایای استفاده از نمک این است که این ماده قادر است، عفونت را نابود کرده و همچنین باکتری‌های عامل ایجاد فساد در دندان‌ها را نیز نابود کند. برای این کار کافیست ۱ قاشق چای خوری نمک را در لیوان آب گرم بریزید و پس از کمی خنک و قابل تحمل شدن، این محلول را در دهان خود بچرخانید. برای اینکه یک دقیقه زمان می‌تواند موثر باشد. البته بیشتر تمرکز خود را روی دندان آسیب دیده بگذارید تا اثر ضد باکتریایی نمک بتواند فساد آن را کاهش دهد. اگر بتوانید در طول روز سه بار این کار را انجام دهید، بی‌شک می‌توانید با خواص درمانی آن اثر پوسیدگی را کاهش دهید. همچنین شما می‌توانید یک دوم چای خوری نمک را با چند قطره روغن خردل و آب لیمو مخلوط کنید و سپس خمیر به دست آمده را به مدت چند دقیقه روی دندان آسیب دیده قرار دهید. البته مخلوط کردن این مواد با کمی آب گرم بهتر می‌تواند آن‌ها را به دندان‌های آسیب دیده برساند تا با استفاده از خواص ضد باکتریایی که دارند، بتوانند از گسترش حفره دندان و یا همان پوسیدگی بکاهند. شما برای اثر بخشی بیشتر این مواد کافیست روزی ۲ بار این عمل را روی دندان آسیب دیده خود پیاده کنید.

۳. سیر

سیر با توجه به غلظت بالای آنتی باکتریال و همچنین خواص آنتی بیوتیکی که دارد، اغلب برای درمان پوسیدگی دندان و حفره‌های ایجاد شده در آن می‌تواند موثر باشد. برای اینکه بتوانید از خواص درمانی سیر نهایت استفاده را ببرید، ابتدا باید چند حبه سیر را به خوبی له کنید و سپس به آن مقداری نمک بزنید و پس از این مرحله خمیر ایجاد شده را به مدت ۱۰ دقیقه روی دندانی که پوسیده قرار دهید و پس از این مدت مواد موجود را دور بریزید. شما می‌توانید از این تکنیک دو بار در روز استفاده کنید و از مزایای بهداشتی آن نهایت بهره را ببرید. اگر بتوانید مورد بالا را به مدت چند هفته روی دندان‌های خود اعمال کنید، این کار می‌تواند از گسترش پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کند. البته جویدن سیر و یا استفاده از روغن سیر بر روی دندان آسیب دیده نیز می‌تواند موثر باشد. توجه داشته باشید که پس از انجام این موارد کمی صبر کنید و سپس دهانتان را به خوبی بشویید؛ چرا که بوی سیر خام می‌تواند برای برخی از افراد غیر قابل تحمل و آزار دهنده باشد.

۴. زردچوبه

در برخی از مناطق جهان برای کاهش درد حاصل از پوسیدگی و ایجاد حفره در دندان از زردچوبه استفاده می‌کنند. زرد چوبه با توجه به خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی که دارد، علاوه بر سلامت دندان‌ها می‌تواند برای سلامت دهان و لثه نیز موثر باشد. شما برای استفاده از زرد چوبه می‌توانید پودر آن را با کمی آب مخلوط کنید و سپس مایع به دست آمده را روی دندان پوسیده قرار دهید و یا با استفاده از یک پنبه آن را روی دندان قرار دهید و پس از گذشت چند دقیقه مواد اضافی را دور بریزید. البته شما می‌توانید مقداری زرد چوبه را با روغن خردل مخلوط کنید و به صورت خمیر مانند در بیاورید و روی دندان آسیب دیده قرار هید و پس از گذشت ۱۰ دقیقه آن‌ها را از دهان خود خارج کرده و دور بریزید. البته توصیه شده این کار را یک الی دو بار در روز انجام دهید.

۵. شیرین بیان

بر اساس یک مطالعه منتشر شده در مجله علمی محصولات شیمیایی آمریکا، ریشه شیرین بیان می‌تواند به حفظ سلامت دندان کمک کند. دو ترکیب موثر آنتی باکتریال در ریشه شیرین بیان خشک – لریکریکیدین و لیزریوسفلاوان A وجود دارد که می‌تواند از رشد باکتری‌های ایجاد کننده حفره دندان جلوگیری کند. همچنین استفاده از این گیاه می‌تواند باعث کاهش پلاک روی دندان‌ها شود. البته استفاده از پودر شیرین بیان و همچنین استفاده از چوب آن به عنوان مسواک نیز می‌تواند تا حدودی موثر باشد.

۶. جوز هندی

بر اساس یک مطالعه انجام شده در دانشگاه یونسی در کره جنوبی عصاره جوز هندی با توجه به خواص ضد عفونی کنندگی که دارد، می‌تواند برای جلوگیری از حفره‌ها و پوسیدگی دندان ناشی از فعالیت باکتری‌های دهان و دندان موثر واقع شود. اگر می‌خواهید از خواص جوز هندی برای کاهش پوسیدگی دندان نهایت استفاده را ببرید؛ مقداری از پودر جوز هندی را با کمی روغن گل میخک مخلوط کنید و با استفاده از یک پنبه تمیز، روی دندان آسیب دیده به مدت ۱۰ دقیقه قرار دهید تا با این روش باکتری‌های عامل پوسیدگی کاهش یابند. البته شما می‌توانید از این روش درمانی ۳ الی ۴ بار در طول روز استفاده کنید.

نکات اضافی

– اگر می‌توانید به طور مرتب از دهان شویه استفاده کنید؛ چرا که مواد موجود در دهانشویه می توانند باعث نابودی باکتری‌های عامل فساد دندان‌ها شوند.

– بعد از هر بار مصرف مواد غذایی دهان خود را با استفاده از آب ولرم به خوبی بشویید.

– از نوشیدن نوشابه‌های قندی در حد امکان خودداری کنید.

– حتما پس از مصرف مواد و نوشیدنی‌های اسیدی دهان خود را به خوبی بشویید؛ چرا که این گونه مواد با توجه به اسیدی که دارند می‌توانند باعث تخریب دندان‌ها شوند.

– از آدامس‌های بدون شکر استفاده کنید؛ چرا که این ماده با تحریک غدد بزاقی باعث ترشح بیشتر بزاق در دهان شده و در نتیجه بزاق موجود در دهان می‌تواند باعث نابودی باکتری‌های مضر شود.

– سعی کنید در طول روز به مقدار فراوان آب مصرف کنید تا همواره غدد داخل دهانتان بتوانند بزاق کافی تولید کنند. البته نوشیدن آب می‌تواند باعث شستشوی باکتری‌های درون دهان نیز شود.

– اطمینان حاصل کنید که غذاهای حاوی ویتامین A، D، E و K و همچنین کافی کلسیم، فسفر، منیزیم و دیگر مواد معدنی کلیدی را در طول شبانه رویز مصرف می‌کنید.

– خوردن غذاهای فیبر بالا برای کمک به افزایش تولید بزاق دهان موثر است و همچنین فیبرهای موجود در مواد غذایی با توجه به ساختاری که دارند می‌توانند باعث محافظت از دندان‌ها شوند.

– در صورت کمبود ویتامین D در بدن مصرف مکمل ویتامین D را از یاد نبرید.

با این داروها و پیشنهادات، می توانید به طور طبیعی از ایجاد و یا گسترش حفره ها در دندان ها جلوگیری کرده و با رضایت مندی کامل، لبخند بزنید.

عصر خبر

چه موادی باعث پوسیدگی دندان می شود؟