چرت بعدازظهر؛ خوب است یا بد؟! برای پاسخ دادن به این سوال نظرات متخصصین مختلف را دراین مقاله برای شما جمع آوری کرده ایم. اگر همیشه عادت به خوابیدن دارید ولی می ترسید اختلال در زندگیتان ایجاد کند بهتر است این مقاله را بخوانید و مطمئن شوید که چرت بعدازظهر خوب است یا بد.
باعث اختلال در خواب شبانه می شود
دکتر خسرو صادق نیت / فلوشیب اختلالات خواب
خواب آلودگی یک اتفاق طبیعی است که بسیاری از ما در طول ۱ تا ۳ بعدازظهر آن را تجربه می کنیم. در اینکه فردی چرت بعدازظهر داشته باشد یا نه، به وضعیت بدنی فرد بر می گردد و نمی توان گفت برای همه خوب است یا بد. در بچه های قبل از سنین مدرسه، این چرت یک نیاز است، اما در مورد بزرگسالان و افراد بالغ این طور نیست. کسانی که به خواب نیمروزی نیاز دارند، از دو حالت خارج نیستند. یا خواب شبانه شان کم است، یا به خواب بعدازظهر عادت کرده اند. وقتی فرد نتواند ۸ ساعت در روز بخوابد، سعی می کند این کمبود را با خواب بعدازظهر جبران کند و همین موضوع و مشکل بی خوابی شان را تشدید می کند. مصرف داروهای مغز و اعصاب، آرام بخش، ضد اضطراب و ضد تشنج باعثمی شوند فرد به خواب نیمروزی نیاز داشته باشد. کسانی هم هستند که دارویی مصرف نمی کنند و مشکل پزشکی هم ندارند، اما باز چرت بعدازظهرشان را دارند. اینها باید به دنبال عارضه ای در خود باشند. مثلاً کسی که قبلاً خواب نیمروزی نداشت، اما حالا حس می کند که باید در طول روز چرت بزند، دچار عارضه ای به نام نارکوپلسی شده است و چنین مسئله ای حتماً باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد.
پوست خانم ها را خراب می کند
دکتر حسین رضایی زاده / متخصص طب سنتی
چرت بعدازظهر یا قیلوله، خوابی است که عمیق، طولانی و پس از غذا نباشد. این خواب در بعضی خوب است و در برخی دیگر بد. به کسانی که مزاج گرم و خشک دارند مثل بچه ها و برخی جوانان و کسانی که در طول روز فعالیت زیادی دارند، توصیه می کنیم که چرت بعدازظهر را داشته باشند تا انرژی از دست رفته شان برگردد. سالمندان و خانم ها بهتر است خواب نیمروزی نداشته باشند. چون با افزایش رطوبت های زاید مشکلات مفصلی شان تشدید و درگیر ناراحتی های گوارشی، کسالت و افزایش وزن می شوند. اگر خانمی چاق بوده و مشکلات مفصلی و گوارشی هم داشته باشد، یکی از دستوران ما به او، پرهیز از خواب صبحگاهی و بعدازظهر است خصوصاً اینکه ناهار هم خورده باشد یا فصل سرما باشد. اما اگر به چرت بعدازظهر عادت داشته و برایش هم مضر باشد، به تدریج او را ترک عادت می دهیم. اگر مراجعه کننده یک جوان ۳۰ ساله بوده و به خاطر کارش درگیر استرس باشد، به او می گوییم برای رفع استرس خواب بعدازظهرش را داشته باشد. مخصوصاً اگر در فصل گرما باشد و یا لازم است کارش را از صبح زود شروع کند. در تحقیقات علمی جدید و نظرات حکمای طب ایرانی اگرچه اختلاف نظرهایی وجود دارد چرت بعدازظهر باید کمتر از یک ساعت باشد. تحقیقات جدید تاثیر مثبت خواب میان روز را در کاهش استرس، کمک به کنترل فشارخون و ایجاد حس آرامش نشان می دهد.
بستگی به مزاج دارد
دکتر قدیر محمدی / متخصص طب سنتی
در طب سنتی ما با مزاج افراد سروکار داریم. مزاج در لغت یعنی درهم آمیختن. یعنی کیفیت یکسان و جدیدی که از آمیخته شدن عناصر چهارگانه با یکدیگر به وجود می آید.
چرت بعدازظهر هم رابطه مستقیمی با مزاج افراد دارد و طبق آنچه که طب سنتی می گوید، خواب نیمروزی برای همه افراد و مزاج ها خوب نیست. در یکسری از مردم خوب جواب می دهد، در عده ای دیگر نه این طور نیست و حال شان را بدتر می کند. به همین دلیل نمی توان گفت خواب بعدازظهر برای همه خوب است و سرحال می شوند.
از روی نشانه های افراد با مزاج های مختلف می توانید بفهمید خواب بعدازظهر برایشان منفعتی دارد یا نه. مثلاً خواب نیمروز برای افراد بلغمی مضر است و بهتر است نخوابند. پوست بلغمی ها سرد و مرطوب و سفید و کمرنگ است(گلگون نیستند)، چربی های شل و آویزان دارند، صورت شان پف آلود و گرد است، بی خیال هستند، وزن زیادی دارند و در نهایت رطوبت شان هم زیاد است.
دقیقاً چون رطوبت شان زیاد است، اگر خواب بعدازظهر داشته باشند، رطوبت شان بیشتر می شود و با زیاد شدن رطوبت، بلغم آنها افزایش می کند.
حالا اگر یک فرد بلغمی بخوابد چه اتفاقی می افتد؟ ذهنش کند و حافظه اش ضعیف می شود، حتی موقع خواب ممکن است آب دهانش بریزد، نفسش بدبو شود، دچار کندی حرکات روده شده و درگیر یبوست شود.
دسته دیگری که خواب نیمروز برایشان مضر است، دموی ها هستند و این گونه افراد با این مشخصات شناخته می شوند.
پوست نرم، مرطوب و گرمی دارند، رنگ پوست گندمگون یا گلگون است، رنگ سفیدی چشم شان کمی به قرمزی می زند. موهای زیادی دارند، دهان شان رطوبت کمی دارد و کم تشنه می شوند، اشتهای زیاد و خوراک خوبی دارند، توان هضم غذا ر آنها بسیار بالاست، نفخ معده و یبوست ندارند. از گرما گریزان هستند و سرما را دوست دارند، آب دهان شان گاهی کش می آید، دهان شان بدبو نیست. اینها چون بدن گرمی دارند و بدن شان هم رطوبت دارند، اگر بعدازظهر بخوابند، بدن شان رطوبت زایی می کند. با زیاد شدن رطوبت همان اتفاقاتی که برای بلغمی ها می افتد، برای اینها هم می افتد. پس بهتر است نخوابند. اما خواب نیمروز برای سوداوی ها خوب است. مزاج اینها سرد و خشک است، لاغرند، افراد دلسوز و مهربانی هستند. دهان بدبویی دارند و مضطرب هستند. پوست شان کاملاً خشک و چروکیده است. یبوست و عطش دارند و عصبی هستند، دوست دارند همه کارها را خودشان انجام دهند، زود دچار افسردگی می شوند، ادرارشان گاهی همراه با سوزش است و به صورت قطره قطره خارج می شود. اغلب خسته و کوفته هستند. سوزش معده دارند. اینها چون مزاج شان خشک است و از طرف دیگر چون خواب رطوبت زاست، بنابراین خواب نیمروزی برایشان مفید است.
چرت بعدازظهر برای افراد با مزاج صفراوی هم خوب است. صفراوی ها لاغر اندامند و زبر و زرنگ. از گرما فراری هستند و سرما دوستند. کم اشتها هستند، رنگ پوست شان متمایل به رنگ زرد و قرمزی است، گاهی اوقات احساس تلخی در دهان شان می کنند، ممکن است احساس کرختی و سستی در پاهایشان بکنند و حالت سوزن سوزن شدن به آنها دست بدهد. گرایش به ترشی دارند، دهان شان بدبو نیست اما خشک است. چون صفراوی ها بدن خشکی دارند و خواب هم رطوبت زا است، بنابراین خواب بعدازظهر برایشان خوب است.
خواب بعدازظهر هم محدوده خاص خودش را دارد و این طور نیست که فرد هر چقدر دلش خواست بخوابد و مشکلی پیش نیاید. اگر چرت میان روز کوتاه مدت و زیر ۲۰ دقیقه باشد، برای فرد خوب است و باعثمی شود انرژی از دست رفته اش را بیابد، به هضم غذا در دستگاه گوارشش کمک می کند و باعثمی شود تا سوخت و ساز و متابولیسم خوبی داشته باشد.
حالا اگر چرت بعدازظهر، بشود ۳۰ دقیقه یا یک ساعت، باعثافزایش رطوبت در مغز می شود. این رطوبت سبب سستی، کسالت، افسردگی و تنبلی می شود و علاوه بر اینها حرکات بدن فرد را هم کند می کند.
پوست هم از مضرات خواب زیاد بعدازظهر در امان نیست و آن را تخریب می کند. تخریب پوست هم به هضم غذا بر می گردد. یعنی با زیاد شدن خواب، به جای اینکه هضم بهتر انجام شود، به شکل نادرست انجام شده و نتیجه آن پوست را تحت تاثیر خودش قرار می دهد و ظاهر آن ناخوشایند می شود.
تندرستی/ شماره ۱۴۰/ دی ماه ۹۲/ لیلا حسین زاده/ صفحه ۳۶