انواع اختلالات عادت ماهانه در خانم‌ها زیاد است و خانم‌ها باید بتوانند مشکل خود را تشخیص بدهند تا پزشک را جهت بررسی های مناسب و درمان لازم راهنمائی کنند.
منظور از خونریزی غیرطبیعی رحم چیست؟
خونریزی رحمی در شرایط زیر غیرطبیعی محسوب می‌شود:
–خونریزی در فاصله بین پریودها
–خونریزی بعد از آمیزش
–لکه‌بینی در هر زمان از سیکل قاعدگی
–خونریزی شدیدتر یا طولانی‌تر از حدعادی
–خونریزی بعد از یائسگی
–سیکل‌های طولانی‌تر از ۳۵ روز و کوتاه‌تر از ۲۱ روز غیرطبیعی هستند. توقف پریود به‌مدت ۶-۳ ماه (آمنوره) نیز غیرطبیعی محسوب می شود.
سیکل قاعدگی طبیعی چیست؟
هرسیکل قاعدگی در اولین‌روز خونریزی یک پریود شروع شده و با اولین روز سیکل بعدی پایان می‌یابد. در اکثر زنان این سیکل حدوداً ۲۸ روز طول می‌کشد (یعنی فاصله اولین‌روز پریود تا اولین‌روز پریود بعدی = روز۲۸). سیکل‌های طبیعی ۲۱ تا ۳۵ روزه می‌باشند.
خونریزی غیرطبیعی در چه سنی شایع‌تر است؟
خونریزی غیرطبیعی در هر سنی ممکن است دیده شود. با این حال در زمان‌های خاصی از زندگی زنان این حالت شایع‌تر است. در سال‌های اول شروع پریود (حدود۱۶-۹سالگی) ممکن است پریودها چندان منظم نباشند. در حوالی ۳۵ سالگی پریودها کوتاه‌تر می‌شوند. با نزدیک‌شدن به یائسگی نیز پریودها غالباً کوتاه‌تر می‌گردند. هم‌چنین گاهی پریود رخ نداده و یا خونریزی خفیف‌تر یا شدیدتر می‌شود.
علل خونریزی غیرطبیعی چیست؟
افزایش یا کمبود هورمون‌هایی که سیکل قاعدگی را تنظیم می‌کنند، می‌توانند باعث بروز خونریزی غیرطبیعی یا شدید گردند. عوامل بسیاری می‌توانند تعادل هورمون‌ها را برهم بزنند، مانند:
- برخی داروها
- بارداری
- سقط جنین
- بارداری خارج رحمی
- مشکلات مربوط به روش های جلوگیری از بارداری مانند IUD یا قرص
- عفونت رحم یا دهانه آن
- فیبروییدها
- مشکلات مربوط به لخته‌شدن خون
- پولیپ‌ها
- انواع خاصی از سرطان مانند سرطان‌رحم، دهانه‌رحم یا واژن
- بیماری‌های مزمن (مانند مشکلات تیروئید یا دیابت)
ابتدا پزشک به بررسی مشکلات شایع گروه سنی فرد می پردازد. بعضی ازاین مشکلات جدی نبوده و راحت درمان می‌شوند. بقیه ممکن است جدی‌تر باشند، به هر حال همه آن‌ها باید مورد بررسی قرار گیرند.
خونریزی غیرطبیعی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
به منظور یافتن علت، پزشک در مورد سوابق بیماری‌های فردی و خانوادگی و نیز سیکل‌های قاعدگی سؤال خواهد کرد. لذا، قبل‌ازمراجعه به دکتر بهتراست درمورد قاعدگی‌های خود یادداشت بردارید (تاریخ شروع، مدت خونریزی، شدت خونریزی، وجودلکه‌بینی)
ممکن است پزشک شما را معاینه کرده و برایتان آزمایش خون درخواست کند، این تست‌ها برای بررسی شمارش سلول‌های خونی و تعیین میزان هورمون‌ها به منظور رد برخی بیماری‌های خونی صورت می‌گیرند، شاید دکتر شما را از نظر بارداری نیز چک کند.
برای تشخیص خونریزی غیرطبیعی چه تست‌هایی ممکن است ضرورت یابند؟
با توجه به علائم، ممکن است تست‌های دیگری انجام شوند. بعضی ازاین تست‌ها در مطب دکتر قابل انجامند ولی برخی باید در مراکز خاصی انجام شوند:
سونوگرافی: با استفاده از امواج صوتی از اعضای داخل لگن تصویربرداری انجام می‌شود.
بیوسپی (تکه‌برداری) از آندومتر: با وسیله خاصی از دیواره رحم (آندومتر) تکه‌برداری و زیرمیکروسکوپ بررسی می‌گردد.
سونوهیستروگرافی: به کمک یک لوله باریک مایعی در داخل رحم ریخته، همزمان و به کمک اولتراسوند از رحم تصویربرداری انجام می‌شود.
هیستروسالپینژوگرافی: یک ماده رنگی در داخل رحم و لوله‌های فالوپ تزریق و سپس با اشعه X عکس‌برداری انجام می‌شود.
اتساع و کورتاژ(D&C): دهانه رحم متسع و سپس بافت دیواره رحم به آرامی تراشیده یا مکیده می‌شود، سپس با میکروسکوپ بررسی می‌گردد.
لاپاروسکوپی: یک وسیله باریک شبیه به تلسکوپ (از طریق ایجاد برشی درست در زیر یا روی ناف ) وارد بدن شده و به کمک آن داخل شکم مشاهده می‌گردد.
هنگام تصمیم‌گیری درباره درمان چه عواملی مدنظر قرار می‌گیرند؟
سه دسته درمان وجود دارد:
۱) استفاده از دارو، مثل هورمون‌ها
۲) استفاده از جراحی
۳) صبر و مشاهده قبل از توسل به دو راه دیگر
انتخاب نوع درمان به عوامل بسیاری بستگی دارد ازجمله: عامل ایجاد خونریزی، سن بیمار و تمایل وی برای بچه‌دارشدن. با اینحال اکثر بیماران با دارو درمان می‌شوند.
برای کمک به کنترل خونریزی غیرطبیعی از چه داروهایی استفاده می‌شود؟
برای کنترل خونریزی غیرطبیعی از رحم، غالباً از داروهای هورمونی استفاده می‌شود. نوع هورمونی که باید مصرف شود بستگی به سن بیمار و تمایل وی برای باردارشدن دارد. ممکن است قرص‌های ضدبارداری پریودها را منظم‌تر کنند. این هورمون‌ها به شکل تزریقی، کرم واژینال و یا IUDهایی که از خود هورمون‌ها رها می‌کنند تجویز می‌شوند (IUD نوعی وسیله ضدبارداری است که در داخل رحم گذاشته می‌شود. هورمون‌های تعبیه شده در IUD به آرامی آزاد شده و ممکن است خونریزی غیرطبیعی را کنترل کنند).
امکان دارد خونریزی در اثر هایپرپلازی آندومتر ایجاد شده باشد (دراین حالت رحم بسیار ضخیم می‌شود.) برای جلوگیری و درمان این وضعیت نیز می‌توان از داروها کمک گرفت.
برای درمان خونریزی غیرطبیعی از چه نوع جراحی استفاده می‌شود؟
ممکن است بعضی زنان برای برداشتن توده‌هایی که باعث خونریزی شده‌اند (مثل فیبرویید) نیازمند جراحی باشند. بعضی فیبروییدها را می‌توان با هیستروسکوپی برداشت. گاهی تکنیک‌های دیگری لازم می‌شوند (مانند Endometria ablation که با هدف توقف یا کاهش دائمی خونریزی به‌کارمی‌رود ولی باید قبل‌ازآن حتماًٌ بیوسپی انجام شده باشد).
وقتی اشکال درمانی دیگر پاسخگو نبوده و یا اصولاً کاربردی نداشته باشند، ممکن است هیسترکتومی انجام شود. هیسترکتومی نوعی جراحی بزرگ است که درآن رحم از بدن بیرون آورده می‌شود. بعدازاین عمل زنان دیگر پریود نخواهند شد.
منبع: بیتوته
قاعدگی نامنظم نشانه چیست؟