الهام السادات هاشمیان نایینی جراح و متخصص زنان با اشاره به اینکه کیست تخمدان امروزه یکی از مشکلات شایع در بین زنان و دختران جوان است، گفت: کیست تخمدان در حقیقت بزرگ شدن قسمتی از بافت تخمدان است که می‌تواند در اکثر مواقع، یک کیست خوش‌خیم و یا کیست هورمونی باشد.
وی گفت: اکثر کیست‌ها پس از چند ماه از بین می‌رود. با این حال کیست مکرر و عودکننده تخمدان در دوران پیش از یائسگی و در زنان دچار اختلال‌های هورمونی مشاهده می‌شود. معاینات دوره ای زنان تنها راه آگاهی از وجود و درمان این کیست‌ها است.
هاشمیان نایینی گفت: تخمک در سیکل قاعدگی در کیسه‌ای به نام فولیکول رشد می‌کند که داخل تخمدان قرار دارد. این فولیکول یا کیسه در اکثر موارد باز می‌شود و تخمک را آزاد می‌کند. اما اگر فولیکول باز نشود، مایع داخل آن تشکیل کیست می‌دهد.
وی افزود: در مواردی ممکن است، تخمک‌گذاری انجام نشود و این فولیکول تخمدان به اندازه ی بالاتر از 30 میلی‌متر برسد که در این صورت به آن کیست ایجاد می‌شود. به طور معمول این کیست‌های هورمونی با گذشت 6 تا 8 هفته بدون درمان دارویی یا با استفاده از قرص‌های پیشگیری از بارداری، درمان می‌شوند و از بین می‌روند. در حقیقت می‌توان گفت 90 درصد کیست‌ها در زنان جوان، کیست‌های هورمونی است که در اثر اختلال عملکرد تخمدان به وجود می‌آیند.
این جراح و متخصص زنان با بیان اینکه کیست تخمدان اغلب علامتی ندارد گفت: با این حال در صورت بزرگ شدن کیست علائمی مانند: ورم کردن یا نفخ کردن شکم، دفع دردناک، درد لگن قبل از سیکل قاعدگی یا در طول عادت ماهانه، آمیزش دردناک، درد کمر یا ناحیه ران، حساسیت و دردناک بودن سینه‌ها و یا حالت تهوع و استفراغ بروز می کند.
هاشمیان نایینی گفت: 10 درصد موارد، ممکن است کیست‌های تومورال باشند که نیاز به تداخل جراحی داشته باشند. معمولا به این کیست‌ها، کیست‌های مرکب یا کمپلکس اطلاق می‌شود. این کیست‌ها معمولا در سونوگرافی، دارای تیغه هستند و ممکن است داخل آنها مایع وجود نداشته باشد. یکی از کیست‌های کمپلکس، کیست‌های آندومتریوزی است که ممکن است خون داخل کیست باشد و در زنان جوان، دیده می‌شود.
وی گفت: اگر این کیست‌ها بالای 3 سانتیمتر باشند، به درمان دارویی هم جواب نمی‌دهند و تداخل جراحی نیاز دارد. در بعضی از مواقع، ممکن است این کیست‌های کمپلکس یا مرکب یک کیست بدخیم باشند.
هاشمیان نایینی اضافه کرد: به همین جهت است که معمولا برای این کیست‌های کمپلکس یا مرکب تداخل جراحی در نظر می‌گیرند که اگر احیانا کیست بدخیم باشد، در مراحل زودتری تشخیص داده شود و مورد درمان قرار بگیرد تا تاثیری در بقای عمر بیمار نگذارد.
وی گفت: زنانی که کیست تخمدان دارند و دارو مصرف می‌کنند، باید از حرکات ورزشی جهشی و کششی، دوومیدانی، شنا، یوگا و نظیر آن پرهیز کنند. در واقع هر کاری‌که فشار به لگن بیاورد ممنوع است.
هاشمیان نایینی در پایان گفت: افراد مبتلا به کیست‌های تخمدانی باید در برنامه غذایی خود مصرف میوه و سبزیجات تازه و رژیم غذایی حاوی غلات و دانه‌های کامل سبوس‌دار را از یاد نبرند و تا حد امکان مصرف محصولات فرآوری شده و پخته مثل انواع شیرینی، کیک و کلوچه، آبمیوه‌های مصنوعی مثل انواع ساندیس، نوشابه و نان‌های سفید را محدود کنند.
منبع: فارس