هندوانه به عنوان یک میان وعده شیرین و کم کالری تابستانی مشهور است. هیدراتاسیون و مواد مغذی ضروری از جمله ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها را برای بدن تامین می کند.
پنج نوع متداول هندوانه دانه دار، بی دانه، مینی، زرد و نارنجی رنگ در بازار موجود است.
به گزارش مدیکال نیوزتودی، در این مقاله در مورد فواید هندوانه برای سلامتی و ارزش غذایی آن توضیح داده می شود.
آلرژی یا همان حساسیت به هندورانه بسیار نادر است. هنداونه یکی از میوه های محبوب و پرطرفدار تابستانی است. از آب هندوانه برای طعم دهی به ماست و شکلات ها استفاده می شود.
علائم حساسیت به هندوانه همانند علائم حساسیت به دیگر غذاها می باشد. بین 4 تا 6 درصد از بچه ها و 4 درصد از بزرگسالان تقریبا حساسیت غذایی دارند.
اگرچه بیشتر حساسیت های غذایی در دوران کودکی خود را نشان می دهند، اما ممکن است که برخی علائم آن را در دوران بزرگسالی مشاهده کنند.
اگر برای یک مدت طولانی هندوانه نخورده باشید ممکن است که دچار آلرژی نسبت به آن شوید.
فواید هندوانه برای سلامتی
هندوانه تقریبا از 90 درصد آب تشکیل شده است و همین امر آن را در گروه میوه های آبرسان در فصل تابستان قرار می دهد، همچنین حاوی آنتی اکسیدان است. آنتی اکسیدان های موجود در هندوانه به حذف مولکول های معروف به رادیکال های آزاد یا گونه های واکنش پذیر از بدن کمک می کنند.
بدن طی فرآیندهای طبیعی مانند متابولیسم رادیکال های آزاد تولید می کند. علاوه براین، آنها از طریق سیگار کشیدن، آلودگی هوا، استرس و سایر فشارهای محیطی نیز ایجاد می شوند. در صورت باقی ماندن رادیکال های آزاد به مدت طولانی در بدن استرس اکسیداتیو رخ می دهد که این امر منجر به آسیب سلولی و منجر به بروز یک سری بیماری ها مانند سرطان و بیماری های قلبی می شود.
بدن به طور طبیعی توانایی از بین بردن برخی رادیکال های آزاد را دارد، اما آنتی اکسیدان های غذایی از این روند پشتیبانی می کنند. در زیر برخی از راه هایی که آنتی اکسیدان ها و سایر مواد مغذی موجود در هندوانه به محافظت از سلامتی فرد کمک می کند توضیح داده شده است.
علائم حساسیت به هندوانه:
علائم حساسیت به هندوانه مشابه دیگر حساسیت های غذایی است از جمله:
کهیر
خارش یا ورم لب ها، زبان و گلو
سرفه
کرامپ شکمی و دل درد
استفراغ
اسهال
افرادی که به هندوانه حساسیت دارند این علائم را بلافاصله بعد از خوردن آن احساس خواهند کرد. در برخی مواقع ممکن است ساعت ها بعد از خوردن هندوانه این علائم ظاهر شوند.
واکنش های آلرژیک کوچک را می توان با داروهای آنتی هیستامین از جمله دیفین هیدرامین نیز درمان کرد.
اگر اولین بار است که بعد از خوردن هندوانه بدن تان علائم آلرژی را نشان می دهد حتما به پزشک مراجعه کنید. آن ها می توانند حساسیت شما را با انجام آزمایش مشخص کنند. همچنین به شما کمک می کنند که در صورت بروز این علائم در آینده چه راهکارهایی را انجام دهید.
آلرژی شدید به هندوانه می تواند موجب آنافلاکسی (Anaphylaxis) گردد. آنافلاکسی می تواند حیات انسان را به خطر بیندازد.
علائم آنافلاکسی عبارتند از:
تنگی نفس
عطسه
تنفس سخت
تورم گلو
تورم زبان
بلعیدن غذا به سختی
تورم صورت
سرگیجه
درد شکم، تهوع یا استفراغ
فشار خون پایین
اگرچه آنافلاکسی با آلرژی به هندوانه اتفاق نمی افتد اما غیر ممکن نیست. اگر به طور ناگهانی این علائم را در خود مشاهده کردید حتما به اورژانس مراجعه کنید.
اگر علائم آلرژی به هنداونه را در خود مشاهده کردید:
اگر نشانه های آنافلاکسی را در خود مشاهده کردید مثل سخت تنفس کردن یا بلعیدن به سختی، سریع به اورژانس مراجعه کنید.
این نشانه ها معمولا یک یا دو دقیقه بعد از خوردن هندوانه خود را نشان می دهند. اگر این علائم را مشاهده کرید و به درمان آن نپرداختید آنافلاکسی جان شما را به خطر خواهد انداخت.
اگر شما همراه فردی هستید که دچار آنافلاکسی شده است باید:
باید به مرکز اورژانس محله خود زنگ بزنید.
بپرسید که داروی اپینفرین تزریقی در اورژانس آن ها وجود دارد. اگر نیاز است به آن ها در تزریق کمک کنید. اگر شک دارید ترزیق اپینفرین برای حفظ جان بهتر است تا تزریق نکردن آن.
آرام بمانید و به آرام کردن فرد بیمار نیز کمک کنید.
لباس های تنگ و چسبان را از بدن بیمار بیرون بیاورید لباس هایی مانند ژاکت. این کار به بهتر تنفس کردن کمک خواهد کرد.
به بیمار کمک کنید که بر روی زمین و به پشت دراز بکشد.
پاهای بیمار را تقریبا 30 سانتی متر از زمین بالا بیاورید و بیمار را با پتو یا ژاکت بپوشانید.
اگر دچار استفراغ شد به او کمک کند که به پهلوی خود بچرخد.
مراقب باشید که بیمار سر خود را بلند نکند بخصوص اگر به سختی نفس می کشد.
از خوراندن هر گونه غذا یا نوشیدنی به آن ها خود داری کنید و خودسرانه به او دارو ندهید.
اگر این اولین بار است که دچار آلرژی به هندوانه شده اید و اپینفرین در دسترس تان نیست پزشک می تواند برای شما تجویز کند. باید آگاه باشید که این دارو را باید در جعبه کمک های اولیه خود داشته باشید. اگر امکان پذیر است برای اطمینان دو مرتبه از اپینفرین استفاده کنید. بعد از اولین حمله آنافلاکسی تا 20 از افراد واکنش های دریگر را تجربه خواهند کرد.
از این غذاها دوری کنید:
اگر فکر می کنید حساسیت شما به هندوانه در حال پیشرفت است به پزشک مراجعه کنید. او می تواند تشخیص دهد که حساسیت ایجاد شده ناشی از هندوانه است یا دیگر منشایی دارد.
اگر پزشک تشخیص داد که آلرژی ناشی از هندوانه است باید آن و تمام فرآوردی های حاوی آن را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
افرادی که به هندوانه آلرژی دارند باید از میوه های زیر نیز دوری کنند:
طالبی
خیار
شهد عسل
همچنین باید از خوراکی های زیر دوری کنید:
موز
پرتقال
پاپایا
هلو
آووکادو
کیوی
گوجه
کدو
کرفس
این خوراکی ها نیز می توانند موجب آلرژی شوند. گرده گیاهان هرزه نیز می توانند از جمله عوامل ایجاد کننده آلرژی باشند. اگر بیرون از منزل غذا می خورید مراقب باشید که این مواد حساسیت زا در آن ها استفاده نشده باشد. اگر از وجود هندوانه در غذای خود مطمئن نیستید حتما بپرسید. برچسب مواد غذایی خریداری شده را حتما مطالعه کنید.
پیشگیری از آسم با خوردن هندوانه
برخی از کارشناسان معتقدند رادیکال های آزاد در بروز آسم نقش دارند. وجود برخی از آنتی اکسیدان ها در ریه ها از جمله ویتامین C خطر ابتلا به آسم را کاهش می دهد، اما تاکنون مطالعات تایید نکرده اند مصرف مکمل های ویتامین C می تواند به جلوگیری از آسم کمک کند یا خیر.
با این وجود فرد با دنبال کردن رژیم غذایی سرشار از ویتامین C از برخی مزایا بهره مند می شود. یک فنجان حاوی هندوانه با وزن حدود 154 گرم، 12.5 میلی گرم ویتامین C یا بین 14 تا 16 درصد نیاز روزانه فرد را تامین می کند.
ارتباط فشار خون و هندوانه
نتایج یک مطالعه در سال 2012 نشان می دهد عصاره هندوانه فشار خون را در مچ و اطراف مچ پا در افراد میانسال مبتلا به چاقی و فشار خون بالا کاهش می دهد. نویسندگان این مطالعه پیشنهاد کردند ال سیترولین و ال آرژنین، دو آنتی اکسیدان موجود در هندوانه عملکرد عروق را بهبود می بخشد.
لیکوپن، آنتی اکسیدان دیگر موجود در هندوانه به محافظت در برابر بیماری های قلبی کمک می کند. یک منبع تحقیقاتی دیگر در سال 2017 اظهار داشت این کار با کاهش التهاب مرتبط با لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول خوب انجام می شود.
ترکیبات گیاهی فیتواسترول ها به مدیریت لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول “بد” کمک می کنند، بنابراین برخی از دستورالعمل ها توصیه می کنند هر روز دو گرم فیتواسترول مصرف کنید. 154 گرم هندوانه حاوی مقدار کمی معادل 3.08 میلی گرم است. کاهش کلسترول LDL به جلوگیری از فشار خون و بیماری های قلبی عروقی کمک می کند، اما تاثیر دقیق فیتواسترول ها بر این نوع بیماری ها هنوز مشخص نیست.
ارتباط سرطان و هندوانه
موسسه ملی سرطان خاطرنشان می کند رادیکال های آزاد در ابتلا به برخی از انواع سرطان نقش دارند، بنابراین استرس اکسیداتیو آنها باعث آسیب به سلول دی ان ای می شود. آنتی اکسیدان های غذایی موجود در هندوانه مانند ویتامین C با مقابله با رادیکال های به جلوگیری از سرطان کمک می کند، همچنین برخی از منابع مصرف لیکوپن را با خطر کمتری سرطان پروستات مرتبط دانسته اند.
تاثیر خوردن هندوانه بر روند هضم
آب فراوان موجود در هندوانه منجر به تولید فیبر زیاد می شود. این مواد مغذی با جلوگیری از یبوست و تقویت منظم بودن حرکات روده به تقویت روده کمک می کند.
آبرسانی با خوردن هندوانه
هندوانه از حدود 90 درصد آب تشکیل شده است، همچنین الکترولیت هایی مانند پتاسیم را برای بدن تامین می کند. این امر باعث می شود تا در ماه های گرم تابستان به عنوان یک میان وعده سالم توسط افراد زیادی انتخاب شود.
ارتباط خوردن هندوانه با مغز و سیستم عصبی
کولین آنتی اکسیدان دیگر موجود در هندوانه به عملکردها و فعالیت های زیر کمک می کند:
حرکت عضلانی
یادگیری و تقویت حافظه
حفظ ساختار غشای سلولی
انتقال تکانه های عصبی
رشد اولیه مغز
یک تئوری نشان می دهد کولین به کاهش روند زوال عقل در بیماری آلزایمر کمک می کند، اما شواهد کافی برای تایید این موضوع وجود ندارد.
ارتباط هندوانه با درد عضلانی
هندوانه و آب این میوه ضمن کاهش درد عضلات باعث بهبود بدنبال ورزش در ورزشکاران می شود. مشخص نیست آیا مصرف آب هندوانه بدون افزودن ال سیترولین نیز همین اثر را دارد یا خیر.
تاثیر خوردن هندوانه بر پوست
هندوانه حاوی ویتامین C است که بدن برای تولید کلاژن به آن نیاز دارد. کلاژن برای ساختار سلول و عملکرد ایمنی بدن گزینه ضروری محسوب می شود، همچنین ویتامین C باعث ترمیم زخم می شود. منابع معتبر نشان می دهد ویتامین C به ارتقای سلامت پوست از جمله کاهش خطر آسیب های ناشی از سن کمک می کند.
ارتباط هندوانه با سندروم متابولیک
نتایج یک تحقیق در سال 2019 نشان می دهد هندوانه ویژگی های سندروم متابولیک از جمله چاقی و مشکلات قلبی عروقی را بهبود می بخشد. علاوه بر این، در این تحقیق بعد از چهار هفته افرادی که هندوانه خورده بودند تاثیرات زیر در آنها مشاهده شد:
سطح بالاتری از آنتی اکسیدان ها در خون آنها
وزن و شاخص توده بدن پایین
فشار خون سیستولیک پایین
بهبود نسبت اندازه کمر نسبت به باسن
نتایج نشان می دهد هندوانه می تواند گزینه مناسبی برای میان وعده برای افراد مبتلا به چاقی و سندروم متابولیک باشد.
خواص ادرار آوری هندوانه
برخی از افراد از داروهای ادرار آور برای کمک به بدن خود در حذف آب و نمک اضافی استفاده می کنند. این امر برای افراد دارای مشکلات کلیوی، فشار خون بالا و سایر شرایط مفید است.
یک مطالعه روی موش ها در سال 2014 نتیجه گرفت عملکرد ادرارآوری هندوانه می تواند به اندازه فوروزماید که به عنوان یک ادرار آور شناخته شده است موثر باشد.
خطرات خوردن هندوانه برای این افراد
خوردن مقادیر متوسط هندوانه برای اکثر مردم خطر جدی برای سلامتی ندارد، اما برخی از آنها ممکن است نیاز به مراقبت و دقت بیشتری داشته باشند.
دیابت: هندوانه میوه ای با محتوای قند طبیعی است. افراد مبتلا به دیابت باید در برنامه وعده های غذایی روزانه حساب کربوهیدرات ها را داشته باشند.
بهتر است هندوانه به طور کامل مصرف شود تا آب آن نوشیده شود زیرا آب گیری آن با حذف فیبر باعث جذب آسان قند برای بدن می شود. این امر خطر افزایش گلوکز را به همراه دارد. به یاد داشته باشید اندازه سهم ها را مانند سایر میوه ها و آب میوه ها کنترل کنید.
آلرژی: برخی افراد ممکن است علائم واکنش آلرژیک مانند کهیر، تورم و مشکل تنفس بعد از خوردن هندوانه را نشان دهند. در صورت وقوع این امر فرد نیاز به مراقبت پزشکی دارد زیرا این واکنش های آلرژیک برخی اوقات منجر به آنافیلاکسی، وضعیت تهدیده کننده زندگی فرد می شود.
چگونه حساسیت به هندوانه تشخیص داده می شود؟
اگرچه حساسیت نسبت به هندوانه امری نادر است، اما حساسیت به این میوه هم امکان پذیر است. هندوانه به عنوان یکی از خوشمزه ترین میوه های تابستانی شناخته می شود.
این میوه که در پیک نیک ها و آشپزی ها استفاده می شود اغلب برای افزودن طعم به آب میوه ها، ماست ها و آب نبات ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
علائم حساسیت به هندوانه مشابه سایر حساسیت های غذایی است. بین چهار تا 6 درصد از کودکان و چهار درصد از بزرگسالان از آلرژی غذایی رنج می برند.
اگرچه بیشتر حساسیت های غذایی در دوران کودکی ایجاد می شوند، اما احتمال ایجاد آن در مقاطع بعدی زندگی نیز وجود دارد. حتی بعد از سال ها خوردن هندوانه و عدم وجود مشکل می توان به صورت یک باره نسبت به آن حساسیت پیدا کرد.
علائم حساسیت نسبت به هندوانه
علائم حساسیت به هندوانه به طور معمول شبیه علائم دیگر آلرژی های غذایی است که عبارتند از:
کهیر
خارش یا گزگز لب ها، زبان یا گلو
سرفه
درد یا گرفتگی معده
استفراغ
اسهال
علائم در اکثر افراد مبتلا به حساسیت به هندوانه در عرض چند دقیقه پس از مواجهه با میوه نمایان می شوند. در برخی موارد ظاهر شدن علائم چند ساعت بعد از خوردن این میوه بروز پیدا می کنند. واکنش آلرژیک جزئی به طور معمول با آنتی هیستامین بدون نسخه مانند دیفن هیدرامین قابل درمان است.
اگر بعد از خوردن هندوانه برای نخستین بار علائم آلرژی را تجربه می کنید به پزشک مراجعه کنید. وی می توانند حساسیت را از طریق آزمایش تایید کند، همچنین نحوه مدیریت علائم در آینده را نیز توضیح می دهد.
حساسیت شدید به هندوانه می تواند منجر به آنافیلاکسی شود. آنافیلاکسی به عنوان یک واکنش آلرژیک شدید و تهدید کننده زندگی است. علائم آنافیلاکسی عبارتند از:
تنگی نفس
خس خس کردن
مشکل در تنفس
تورم گلو
تورم زبان
مشکل بلع
تورم صورت
سرگیجه
درد شکم، حالت تهوع یا استفراغ
فشار خون پایین (شوک)
اگرچه آنافیلاکسی به طور معمول با حساسیت به هندوانه اتفاق نمی افتد، اما غیرممکن هم نیست. در صورت مشاهده علائم آنافیلاکسی باید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. در صورت داشتن خودتزریق کننده اپی نفرین دارو را در حال انتظار برای رسیدن کمک تزریق کنید. اگر نمی خواهید خود تزریق را انجام دهید کمک بگیرید.
در صورت بروز واکنش آلرژیک به هندوانه چه باید کرد؟
در صورت تجربه علائم آنافیلاکسی مانند مشکل در تنفس یا بلع با اورژانس تماس بگیرید. این علائم به طور معمول در عرض چند ثانیه یا دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض آلرژن ظاهر می شوند. در صورت عدم درمان آنافیلاکسی می تواند تهدید کننده زندگی باشد. اگر همراه فرد دچار آنافیلاکسی هستید، باید:
بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
بررسی کنید آیا خودتزریق کننده اپی نفرین دارد یا خیر. در صورت نیاز به فرد برای تزریق کمک کنید. در صورت شک دادن اپی نفرین همیشه ایمن تر از عدم تزریق آن در شرایط بالقوه نجات دهنده زندگی است.
ضمن حفظ آرامش هر چه در توان دارید برای حفظ آرامش فرد انجام دهید.
لباس های محدود کننده و تنگ مانند کت تنگ را از تن فرد خارج کنید این کار باعث تنفس راحت تر می شود.
به فرد برای به پشت خوابیدن کمک کنید.
پاهای فرد را حدود 12 اینچ بالا بیاورید و وی را با کت یا پتو بپوشانید.
در صورت شروع استفراغ به فرد برای برگشتن به سمت پهلو کمک کنید.
سر فرد را به ویژه در صورت داشتن مشکل تنفسی بلند نکنید.
در صورت لزوم برای انجام CPR آماده باشید.
از ارائه هرگونه غذا، نوشیدنی یا داروهای دیگر به فرد خودداری کنید.
اگر این نخستین واکنش آلرژیک شما به هندوانه است و قبلا هم از خودتزریق کننده اپی نفرین استفاده نکرده اید پزشک برای شما آن را تجویز می کند تا همیشه برای استفاده در مواقع اضطراری آن را همراه خود داشته باشید.
مواد غذایی که باید از مصرف آنها اجتناب کرد
در صورت وجود حساسیت نسبت به هندوانه به پزشک مراجعه کنید. وی می تواند تایید کنند آیا شما به هندوانه حساسیت دارید یا خیر. در صورت تایید حساسیت نسبت به هندوانه توسط پزشک باید تمام آثار آلرژن را از رژیم غذایی خود حذف کنید. افراد دارای حساسیت به هندوانه باید از تماس با هر نوع میوه هم خانواده هنداونه خودداری کنند. این شامل:
طالبی
گرمک
خیار
همچنین باید از مصرف موارد زیر اجتناب کنید:
موز
کدو سبز
کرفس
پرتقال ها
پاپایا
هلو
آووکادو
کیوی
گوجه فرنگی ها
این مواد غذایی ممکن است واکنش آلرژیک مشابهی را تحریک کنند. گرده گل ختمی رایج در ماه های تابستان نیز مشکل محسوب می شود. با پزشک خود در مورد چگونگی برخورد تصادفی با ماده حساسیت زا مشورت کنید. احتمال می رود مصرف یک آنتی هیستامین بدون نسخه مانند دیفن هیدرامین برای مهار علائم کافی باشد یا ممکن است خودتزریق کننده اپینفرین لازم باشد.
مواد مغذی و مفید هندوانه
در گروه میوه ها هندوانه یکی از کم کالری ترین هاست، یک فنجان هندوانه حاوی 154 گرم 46 کالری دارد که این میزان حتی از میوه های کم قند مانند توت نیز پایین تر است. یک فنجان هندوانه معادل 154 گرم دارای بسیاری از مواد مغذی دیگر است، از جمله این ویتامین ها و مواد معدنی:
ویتامین C: 21 درصد نیاز روزانه
ویتامین A: 18 درصد نیاز روزانه
پتاسیم: 5 درصد نیاز روزانه
منیزیم: 4 درصد نیاز روزانه
ویتامین هایB1، B5 و B6: 3 درصد نیاز روزانه
هندوانه دارای مقدار زیادی کاروتنوئید از جمله بتاکاروتن و لیکوپن است. به علاوه، دارای سیترولین یک اسید آمینه مهم است. در اینجا مروری بر مهمترین آنتی اکسیدان های هندوانه وجود دارد:
ویتامین C
ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان به جلوگیری از آسیب سلول از رادیکال های آزاد کمک می کند.
کاروتنوئیدها
کاروتنوئیدها گروهی از ترکیبات گیاهی شامل آلفا کاروتن و بتاکاروتن هستند که بدن آنها را به ویتامین A تبدیل می کند.
لیکوپن
لیکوپن نوعی کاروتنوئید است که به ویتامین A تغییر نمی کند. این آنتی اکسیدان قوی به مواد غذایی گیاهی مانند گوجه فرنگی و هندوانه رنگ قرمز می بخشد و با بسیاری از مزایای سلامتی ارتباط دارد.
کوکوربیتاسین E
کوکوربیتاسین E یک ترکیب گیاهی با اثرات آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی است.
مترجم: الهه زارعی